《《平民ê基督傳》》 |
| | | 轉寄 |
TĒ5 chiuⁿ TÔ͘TIONG Ê KÀSĪ‚(Ṳ LŪN LÂNG SĪ HIAⁿTĪ)
Chāi tī Iésu tùi jînlūi siāhōe ê káichō ê susióng siōng, lūn Siōngtè sī PĒ, chit ê tōlí sī tēit tùhiān ·ê. Tùi chit ê tōlí, sī bōe biántit siⁿchhut lūn lâng ê hiaⁿtī ài ê susióng. Siatsú PĒ Siōngtè ū hiahni̍h pekchhiat teh koansim lán khólîn ê jînlūi, chiūsī I ê kiáⁿjî, só͘í lán jînlūi nā ēhiáu gâu sio koansim, chiū khaksi̍t I ē putchí hoaⁿhí, soah tiantó tī lán ê tiongkan, nā ū símmi̍h lâng hō͘ lâng tútio̍h chhiⁿchhám, hō͘ lâng hāmlo̍h tī chōeok, chiū khaksi̍t I ē chin siūkhì i, chhinchhiūⁿ ánni, hiaⁿtī ài, sī Kitok ê tēit iàukín ê lísióng. Iā bô hiaⁿtī ài, sǹgsī chòetōa ê chōeok.
Lán ài kohchài siūⁿtio̍h Lō͘ka tī·leh phianchi̍p tô͘tiong ê kìek, hitsî i ê chhùbī kàu cháiⁿiūⁿ! Ū chi̍t ji̍t, i ū tittio̍h chi̍t ê hoaⁿhí ê kò͘sū, chiūsī teh kóngkhí sitlo̍h iûⁿ kap lōngtōngchú, lâi teh phìjū Siōngtè sī jînchû ê PĒ. Koh ū chi̍tji̍t, i ū tittio̍h chi̍t ê chin thang chhiⁿkiaⁿ ê tô͘, chiūsī teh piáusī chi̍t ê pùlâng kap Lia̍psatlō͘ ê chêngkéng, lâi hiánchhut Kitok ū giâmgiâm lâi chekhoa̍t hiah ê bô hiaⁿtī ài ê lâng. Chit hō hìchhut khoán ê kò͘sū, sī putchí ū la̍t, sòa chiâⁿchòe sī ū koanhē chit ê tôeba̍k, itchhè ê kàsī ê tiongsim tiám.
Chit ê sī putchí simsek ê kò͘sū, teh kóngkhí nn̄g ê sèkài ê sūsi̍t, iāsī chi̍t ê hìke̍k, ū hunchòe nn̄g chhut tī·leh. thâu chi̍t chhut, sī koanhē hiānsè; iā tējī chhut, sī koanhē lâisè ê sūsi̍t.
Thâu chi̍t chhut. Hit ê chêngkéng sī chhinchhiūⁿ ánni, chiūsī ū chi̍t chō chòngkoan ê iûⁿlâu, iā hit lāibīn ū chhiahôa, ū iànlo̍k, khehthiaⁿ putchí chhànlān, ū chēchē kùipin tāike lâi kóng, lâi chhiò, koh thiaⁿ chêng ū chēchē unsûn ê lô͘po̍k teh sūhāu in. Hit keng chhù ê chúlâng, ū chē tī hit ê bútâi ê tiongng, i chiūsī “chi̍t ê pùlâng chhēng chísek kap iùtōe pò͘ ê ichiûⁿ, ta̍k ji̍t sī chhiahôa iànlo̍k.” Iā tī hit ê piⁿ·á lī bô lōahn̄g, “ū chi̍t ê khitchia̍h, miâ Lia̍psatlō͘, piànsin siⁿthiàⁿ; lâng hē i tī pùlâng ê tōa mn̂gkháu, ài chiong pùlâng tohkha sī kala̍uh ê, lâi tō͘pá; káu iā lâi chīⁿ i siⁿthiàⁿ ê ūi.”
Chit ê tansûn sèsè ê siáchin, sī putchí ū oa̍hkhì tī·leh, tìkàu ē giú lán ê ba̍kchiu lâi chùì i. Chit ê chiūsī Kitok ê sîtāi ê siāhōe ê siáchin. Ah, iûgoân mā sī lán kináji̍t ê siāhōe ê siáchin, chiūsī teh hiánchhut ū chi̍t ê kibah chin siausán, iā ba̍kchiu thapthap ê sònghiong lâng, kap chi̍t ê chin kiaungō͘, chhiahôa ê pùlâng, tāike khiā chòhóe, bīntùibīn teh siosiòng ê chêngkéng.
Chhiáⁿ lán putsî chùì tī chit ê pùlâng. Inūi chit ê kò͘sū lóng sī teh kóngkhí i ê tāichì. Iésu sī teh biôsiá ê chiūsī chit ê pùlâng ê siōng. Kîû ê jînbu̍t, putkò sī hit ê pōekéng nātiāⁿ. Iā tio̍h chaiiáⁿ chit ê kò͘sū, putkò sī teh kóngkhí pùlâng ê si̍tchêng, khah m̄sī teh kóngkhí símmi̍h putgī ê pùlâng, ásī bô sêngsi̍t ê pùlâng, ásī chânjím ê pùlâng, putkò sī teh kóngkhí pêngsiông ê pùlâng ê sū nātiāⁿ.
Lūn i ê chòe lâng, íki̍p i sī kaupôe ê pêngiú to bô ū khòaⁿkìⁿ símmi̍h thang hiâm ê sū. I lóng bô hō͘ lâng kò i ū kiâⁿ símmi̍h pháiⁿ, ásī ū ēng bô sêngsi̍t ê chhiútōaⁿ lâi thàn chîⁿ, thang lâi hō͘ lâng hiâm. Iā lán mā sī bô thiaⁿkìⁿ kóng i ū khekpo̍k hiah ê sònghiong lâng. Nā m̄sī Lia̍psatlō͘ ū siôngsiông tittio̍h i ê piáⁿsut, chiū tiāⁿtio̍h bô ta̍kji̍t beh lâi chē tī i ê tōa mn̂gkháu. Chit ê pùlâng sī gâu kaupôe chēchē hógia̍h ê lângkheh. Iā tōabīn i mā ū teh chhutse̍k khì hōetn̂g, ū la̍p cha̍phūn ê chi̍thūn, iā tī pêngiú ê tiongkan úntàng sī chámjiân hō͘ lâng chunkèng.
Nāsī ánni, i só͘ hoān ê chōe sī símmi̍h? I chiūsī hoāntio̍h hithō bô ū thiàⁿthàng ê sim ê chōe lah. I sī choânjiân m̄chaiiáⁿ tio̍h khoánthāi lâng chhinchhiūⁿ hiaⁿtī, chit ê Sînsèng ê lu̍thoat. I khiok sī hoaⁿhí chiong i sī chia̍h chhun ê piáⁿsutá lâi the̍h khì hō͘ Lia̍psatlō͘, chiūsī tiàm tī tōa mn̂gkháu ū káu kap i saⁿkap tī·leh ê. Chóngsī i lóng m̄bat siūⁿtio̍h in ū símmi̍h khah bi̍tchiap ê koanhē tī·leh. I lóng m̄bat teh liâubāng kóng, Lia̍psatlō͘ sī i ê hiaⁿtī ê chi̍t ê, ū chòe chi̍t ê hiaⁿtī lâi teh kiû i ê tôngchêng kap hó khoánthāi. Si̍tchāi tī chit ê pùlâng kap sònghiong lâng ê tiongkan, sī ū chi̍t ê tōa ê chhimian kehteh, iā hit ê chhimian sī ta̍k ji̍t ná ti̍tti̍t teh khah khoah khì, iā m̄bat siūⁿ·tio̍h tio̍h lâi ēng chhinchhiat ê ōe, ásī khǹg hó kaupôe ê liāmthâu lâi kap Lia̍psatlō͘ saⁿkap ónglâi. Che chiūsī i só͘ hoān ê chōe. Iā hit ê chōe, chiūsī bô thiàⁿsim ê chōe. I sī koattoàn m̄chaiiáⁿ ū chit ê hiaⁿtī ài ê sînsèng ê sūsi̍t.
Kàu ū chi̍t ji̍t i tio̍h ē chaiiáⁿ chit ê sūsi̍t, íki̍p hit ê tōa ê chhimian. Iáukú hitsî chiū íkeng siuⁿ bān lah.
Tē jī chhut. Pò͘lî chi̍tē khui, chiū ū khòaⁿkìⁿ hitê pa̍t ê sèkài ê chêngkéng. “Sònghiong lâng sí, hō͘ thiⁿsài hû i kàu Apeklia̍phán ê hengchêng; pùlâng iā sí, sòa bâichòng.”
Iésu ū chiong hit ê éngoán ê sèkài chòe pōekéng lâi teh biôsiá chēchē ê siáchin. Chhinchhiūⁿ hái ū pauûi chit ê lio̍ktē chi̍tpoaⁿ, hit ê éngoán ê sèkài ū pauûi tī lán chit ê sèkài ê sìbīn. Chhinchhiūⁿ ánni, I ū koh hiankhui hit ê pò͘lî hō͘ lán khòaⁿ, iā chíū khòaⁿkìⁿ tī hit ê chin chhiⁿchhìn, chonggiâm ê lâisè ê tiongkan sī ū putchí kohiūⁿ ê chōnghóng. Iésu ū kàsī lán chai, sí m̄sī oa̍hmiā ê chiong kio̍k. Lâng ê oa̍hmiā sī iáuteh chìnchêng. Lâng ê phínsèng, lâng ê chekjīm mā iáu sī teh chìnchêng. Lâng ê kìek íki̍p liôngsim sī tè lâng chìnji̍p khì tī hitpêng, hit ê chonggiâm ê sèkài. Chit ê kò͘sū sī iàukín teh kóngkhí i ê sū. Pò͘lî chi̍tē khui, lán chiū tāmpo̍h thang khòaⁿkìⁿ i ê iáⁿjiah. Chiūsī lī hn̄ghn̄g tī hit ê itbōng bûchè, khongkan bôngbông biáubiáu ê só͘chāi, ū chi̍t ê sînlêng kiaⁿ kàu gīgīchhoah, tiàm tī ke̍k bûliâu ko͘to̍k ê sengoa̍h. Koh iā só͘ tiàm tī ke̍k kankhó͘ ê sengoa̍h. Inūi tī khah chá kúkú ê tiongkan, i ê liôngsim lóng sī teh khùn, ta̍kji̍t sī kanta chhiahôa kap iànlo̍k; chóngsī i ê liôngsim taⁿ ū chhíⁿgō͘ khílâi. I ê sí, ū tíntāngtio̍h i ê liôngsim, sòa kiòchhíⁿ i. Chittia̍p i ū bêng lah. Chittia̍p i chaiiáⁿ lah. Iā chit ê khólîn ê sînlêng, chittia̍p sī thǹg chhiahthé, simlāi koh ū tōa kiaⁿhiâⁿ, bô thang tittio̍h anùi, iā bô lō͘ thang kiâⁿ. “Tī imkan thòngkhó͘ ê tiongkan, kia̍hba̍k hn̄ghn̄g khòaⁿkìⁿ Apeklia̍phán, koh Lia̍psatlō͘ tī i ê hengchêng.” Chit ê chiūsī Iésu sī biôsiá ê chit ê chin thang chhiⁿkiaⁿ ê siáchin. Chit ê khah m̄sī chhinchhiūⁿ tiong sèkí ê kàuhōe hit khoán chho͘ló͘ ê khongsióng, lâi teh biôsiá hit hō ū héiām ê bu̍tchittek ê tēge̍k. Puttān m̄sī ánni, hoántńg sī chi̍t ê chámjiân ū chonggiâm, koh gâu kámtōng lâng ê chêngkéng. Chiūsī tī hit ê itbōng bûchè ê khongkan, bôngbông biáubiáu ê só͘chāi, ū chi̍t ê bûliâu ko͘to̍k ê sînlêng tiàm tī ke̍k chhiⁿchhám ê sengoa̍h.
Hit ê “ko͘to̍k ê sèkài,” kiám sī tùi i teh piáubêng i ê bô hiaⁿtī ài, só͘ kenggiām hit ê kankhó͘ ko͘to̍k ê chênghêng leh? Tiàm tī hit ê thang kiaⁿhiâⁿ ko͘to̍k ê tiongkan, i chi̍tē kia̍hba̍k, chiū ū khòaⁿkìⁿ i ê pêngiú ê bīn. Chiūsī i khòaⁿkìⁿ tī hn̄ghn̄g ū Lia̍psatlō͘ hō͘ Apeklia̍phán phōteh. I chiū kiû Apeklia̍phán, chhiáⁿ chhe Lia̍psatlō͘ lâi tôngchêng anùi i, kîsi̍t tī tōebīnchiūⁿ, i lóng m̄bat siūⁿtio̍h ài beh tôngchêng, ásī anùi Lia̍psatlō͘. I chiū âukiò kóng, “Chhiáⁿ chhe Lia̍psatlō͘!” I tī tiapákú ê tiongkan ū bē kìtit i taⁿ m̄sī chi̍t ê pùlâng, ē thang chiàu kakī ê ìsù lâi bēnglēng Lia̍psatlō͘. Chóngsī Apeklia̍phán ū hoanhù i kóng, “Kiáⁿ ah, tio̍h kìtit lí chāisiⁿ hióngsiū lí ê hokkhì, Lia̍psatlō͘ siūtio̍h kankhó͘.”
Sī lah, chit ê pùlâng chittia̍p sī ē siūⁿtio̍h i púnsin íki̍p Lia̍psatlō͘ ê chênghêng, chiūsī ē siūⁿtio̍h i púnsin ê bô hiaⁿtī ài ê sim, íki̍p hit ê phòapīⁿ ê khitchia̍h ê ko͘to̍k ê chênghêng lah. Chittia̍p i sī chin kiaⁿ, ū khòaⁿkìⁿ i íki̍p i ê tônglūichiá só͘ ku̍t lâi keh tī in tiongkan, hit ê “tōa ê chhimian.” Chittia̍p tiàm tī chit ê chhengliāng ê īⁿsiōng tiong, itchhè ê chêngkéng khòaⁿliáu chámjiân khah bô hó. Iā chittia̍p i ū siūtio̍h chit ê éngoán sèkài ê chhànlān ê kng chiò, só͘í i chiah chaiiáⁿ hoānnā lâng kakī ku̍t chi̍t ê chhimian lâi chó͘keh tī i púnsin íki̍p i ê hiaⁿtī ê tiongkan ê, chiūsī ku̍t chhimian lâi chó͘keh i púnsin kap Siōngtè, lâi bōethang saⁿ ónglâi. “Tī goán kap lín ê tiongkan ū tōa chhimian keh·teh.” I kiám ē kìtit tī khahchá ū chi̍tsî i ē thang ēng kúikù chhinchhiat ê ōe lâi chòe kiôniû thang kiâⁿkè hit ê chhimian ? Chóngsī chittia̍p hit ê chhimian sī íkeng chiâⁿchòe putchí chhim bē thang chhekto̍ktit· ê.
Koh ū chi̍tji̍t I mā ū koh ēng chi̍t ê hó ê Satmálīa lâng ê kò͘sū lâi soatbêng chit ê būntôe. I ū ínkhí chi̍t ê siū Ιûthài lâng só͘ bújio̍k ê Satmálīa ê lâng, chiūsī hō͘ in khòaⁿchòe sī hōegōa ê tùite̍k ê, lâi kàsī lán bat símmi̍h lâng sī lán ê chhùpiⁿ. I ū chia̍pchia̍p kóngkhí siāng chit khoán ê susióng. Chhinchhiūⁿ lán ū thiaⁿkìⁿ kóng, Lín tio̍h siàbián tekchōe lín ê hiaⁿtī, kàu chhitcha̍p pái ê chhitpái. Suijiân in bōehiáu thang kámsiā lín ê un, lín māsī tio̍h chhinchhiat lâi pangchān in. “Inūi I ū hō͘ ji̍t khílâi chiò pháiⁿ lâng kap hó lâng, ia̍h ēng hō͘ ak gī kap putgī ê lâng.” Iā ū kóng, “Lín tio̍h saⁿthiàⁿ, che sī góa ê bēnglēng.” “Lín ê siansiⁿ sī chi̍t ê, chiūsī Kitok, lín lóng sī hiaⁿtī.” Lán bô pitiàu, tio̍h koh ke ínkhí kàu lōachōe. Inūi tī ta̍k só͘chāi lóng ū hiánchhut chit ê hiaⁿtīài ê lu̍thoat tī·leh.
Chóngsī chit ê pùlâng ê hongchhì ê ōatô͘ sī tōatōa thang soatbêng símphòaⁿ ê tōa ê chêngkéng, lâi teh chísī lán chai, chiàu khòaⁿ chhaputto thang kóng ū hiaⁿtī ài ásī bô, che chiūsī teh koattēng lán ê ūnmiā ê iàusò͘. Hit ê símphòaⁿsi chiūsī Jînchú, chiūsī lán jînlūi ê tōahiaⁿ Iésu. Lán tùi lán ê hiaⁿtī tiong chìbîsòe ê chi̍tê, ū kiâⁿ chhinchhiat ásī bô, chiūsī kiâⁿ i tī i púnsin. Lán lóng m̄chaiiáⁿ I ū piànpiàn teh kiâⁿ tī lán jînseng ê tiongkan, ū chioh hiah ê ko͘to̍k kankhó͘ ê lâng ê ba̍kchiu, chiūsī teh himbō͘ lán lâi khoánthāi i chòe chi̍t ê hiaⁿtī ·ê, lâi teh khòaⁿ lán tāike ê só͘ chòe. Lán lóng m̄chaiiáⁿ I ū teh khòaⁿ lán tāike ê só͘chòe. Hiah ê chhinchhiat ê lâng, si̍tchāi lóng bô chùìtio̍h in sī chòe hiah ê ke̍k siókhóa ê chhinchhiat. Iā hiah ê bô hiaⁿtī ài ê lâng, sī kiaⁿliáu lâng ē chùìtio̍h in ê bô hiaⁿtī ài. Chóngsī I lóng chaiiáⁿ. I ū kóng, “Góa iau, lín bat hō͘ góa chia̍h; góa chhùita, lín bat hō͘ góa lim; góa chhutgōa, lín hō͘ góa tòa; góa thǹgpaktheh, lín hō͘ góa chhēng; góa phòapīⁿ, lín khòaⁿkò͘ góa; góa tī kaⁿ·ni̍h, lín lâi chhōe góa. Lín tùi góa ê PĒ tittio̍h untián ·ê, tio̍h chìnchêng lâi. Inūi lín kìjiân kiâⁿ i tī góa ê hiaⁿtī chìbîsè· ê ê chi̍tê, chiūsī kiâⁿ i tī góa.”
Iésu ū kóng, “Lín lóng sī hiaⁿtī.” Chit ê hiaⁿtī ài ê lu̍thoat lán tekkhak m̄thang chèhān tī chit hō pùlâng kap sònghiong lâng ê koanhē nātiāⁿ. Chit ê hiaⁿtī ài ê lu̍thoat, iûgoân sī ài lán tio̍h tùi lán chiuûi itchhè ê lâng lâi hiánchhut tôngchêng, hó kaupôe kap chhinchhiat ê sim. Siōngtè sī himbō͘ hit hō khoàilo̍k ê sèkài. I sī ài bēnglēng lán chènglâng tio̍h chīn ê chi̍t ê tōa ê sînsèng ê gībū, chiūsī ài lán hoānsū tio̍h ēthang hō͘ pa̍tlâng tittio̍h hoaⁿhí khoàilo̍k.
Chóng lâi kóng, kináji̍t lán nā ài beh káiliông siāhōe, lán tio̍h lia̍h Iésu Kitok chòe tēit iàukín ê goântōngla̍t. Kimji̍t ū chēchē ha̍kchiá ū tùsu li̍psoat, lâi kàsī lâng chaibat kengchè ê hoatchek, konglī chúgī ê goânlí, iā tùi lûnlíha̍k ê li̍ptiûⁿ lâi khoàniú lâng tio̍h chīn chòe hó ê gībū. Chóngsī in lóng hutlio̍k Kitok. Kiatkio̍k in chòe liáu sī lóng bô sêngkong. In chaiiáⁿ in bô sêngkong. Kináji̍t ê chèngtīka, kengchèka, íki̍p siāhōe ê chítōchiá, lóng ū kámkak in sī bô kàugia̍h khùila̍t, sī khiàmkheh chengsîn siōngtōa ê goântōngla̍t, thang oânsêng in só͘ kèe̍k ê sūgia̍p. In sī khiàmkheh· ê, chiūsī chongkàu. Lán nā kanta khó͘khn̂g lâng tio̍h kiâⁿ sìchiàⁿ ê lō͘ sī bô kàugia̍h. Lán sī iáu khiàmkheh goântōngla̍t thang lâi chhuipek lán. Iésu ū kàsī lán chaibat Siōngtè sī lán ê PĒ, iā I ū ēng jînchû teh koansim lán, ū ūitio̍h lán ê hiaⁿtī kamgoān chiong I ê éngoán ê Sèng Kiáⁿ lâi kauhù tī Kokkokthaⁿ, Iésu ū chiong chit ê Hokim lâi kiongkip lán ê goântōngla̍t. Lán thang tùi I ê Sèng Sîn ê khùila̍t, tùi Kîtó, tùi Sèngtián lâi hō͘ lán ê jînkeh pìⁿchiâⁿ kosiōng, sòa ài ūitio̍h pa̍t lâng lâi kiâⁿ hit hō lôhoân ê kang. “Kitok ê thiàⁿthàng ū chhuipek goán.” Só͘í “Hō͘ kìⁿnā thiàⁿ Siōngtè ê lâng ē iûgoân thiàⁿthàng i ê hiaⁿtī.” Chit ê chiūsī lán tùi I só͘ tittio̍h ê siausit.
第五章 途中Ê教示(Ṳ 論人是兄弟)
在tī耶穌對人類社會ê 改造 ê思想上,論上帝是父,chit-ê 道理是第一著現 ê。Tùi chit-ê 道理,是bōe 免得生出論人ê兄弟愛ê思想。設使父上帝有hiah-ni̍h迫切teh關心咱可憐 ê人類,to̍h是伊ê kiáⁿ兒,所以咱人類若ē曉gâu相關心,to̍h確實伊ē不止歡喜,soah 顛倒 tī咱ê中間,若有啥物人hō͘人tú-tio̍h 悽慘,hō͘人陷落 tī 罪惡,to̍h確實伊ē真受氣伊,親像án-ne,兄弟愛,是基督ê第一要緊ê理想。也無兄弟愛,算是最大ê罪惡。
咱ài koh再想tio̍h路加tī-teh編輯途中ê記憶,hit時伊ê趣味到án怎!有一日,伊有得tio̍h一个歡喜ê故事,to̍h是teh講起失落羊kah浪蕩子,來teh譬喻上帝是仁慈 ê父。Κoh有一日,伊有得tio̍h一个真thang生驚ê圖,to̍h是teh 表示一个富人kah拉撒路ê情景,來顯出基督ū嚴嚴來責罰 hiah-ê無兄弟愛 ê人。Chit種戲齣出款ê故事,是不止有力,soah成做所有關係 chit-ê 題目,一切 ê教示ê中心點。
Chit-ê是不止sim-sek ê故事,teh講起兩个世界ê事實,也是一个戲劇,有分做兩齣tī-·leh。頭一齣,是關係 現世;也第二齣,是關係來世 ê事實。
頭一齣:Hit-ê情景是親像án-ne,to̍h是有一座壯觀ê洋樓,也hit內面有奢華,有宴樂,客廳不止燦爛,有chē-chē貴賓大家來講、來笑,koh廳前有chē-chē溫純 ê 奴僕 teh 侍候 in。Hit間 厝 ê主人,有坐tī hit-ê舞台 ê中央,伊to̍h是「一个富人穿紫色kah幼苧布ê衣裳,ta̍k日是奢華宴樂。」也tī hit-ê邊á離無jōa遠」,有一个乞食,名拉撒路,遍身生thiàⁿ;人hē伊tī 富人ê大門口,ài kā富人桌腳所ka-la̍uh ê,來度飽;狗也來舐伊生thiàⁿ ê位。」
Chit-ê 單純細細ê寫真,是不止有活氣tī-·leh,致到ē giú咱ê目chiu來注意i。chit-ê to̍h是基督ê時代 ê社會ê寫真。Ah,猶原mā是咱今á日ê社會ê寫真,to̍h是teh顯出有一个肌肉真消瘦,也目chiu thap-thap ê sàn-chhiah人,kah一个真驕傲、奢華 ê 富人,大家khiā做伙,面對面teh相siòng ê情景。
請咱不時注意tī chit-ê 富人,因為chit-ê故事lóng是teh講起伊ê tāi-chì。耶穌所teh 描寫ê to̍h是chit-ê 富人ê像。其餘 ê人物,不過是hit-ê 背景niā-niā。也tio̍h知影chit-ê故事,不過是teh講起富人ê 實情,khah m̄是teh講起啥物不義 ê 富人,á是無誠實 ê 富人,á是殘忍 ê 富人,不過是teh講起平常 ê 富人ê事niā-niā。
論伊ê做人,以及伊所交陪ê朋友to無有看見啥物thang嫌 ê事。伊lóng無hō͘人告伊有行啥物pháiⁿ,á是有用無誠實 ê 手段來thàn錢,thang來hō͘人嫌。也咱mā是無聽見講伊有刻薄 hiah-ê sàn-chhiah人。若m̄是拉撒路有常常得tio̍h伊ê餅屑,to̍h tiāⁿ-tio̍h無ta̍k日beh來坐tī伊ê大門口。chit-ê 富人是gâu交陪chē-chē好額 ê人客。也大面伊mā有teh出席去會堂,有納十份 ê一份,也tī朋友ê中間穩當是相當hō͘人尊敬。
若是án-ne,伊所犯 ê罪是啥物?伊to̍h是犯tio̍h hit款無有疼痛ê心ê罪 lah。伊是全然m̄知影tio̍h款待人親像兄弟,chit-ê神聖 ê 律法。伊卻是歡喜kā伊所食chhun ê餅屑á來the̍h去hō͘拉撒路,to̍h是tiàm tī大門口有狗kah伊做伙 tī--leh ê。總是伊lóng m̄-bat想tio̍h in有啥物khah密接ê關係 tī-·leh。伊lóng m̄-bat teh遼望講,拉撒路是伊ê兄弟ê一个,有做一个兄弟來teh求伊ê同情kah 好款待。實在tī chit-ê 富人kah sàn-chhiah人ê中間,是有一个大ê 深淵隔teh,也hit-ê 深淵是ta̍k日ná直直teh khah 闊去,也m̄-bat想tio̍h tio̍h來用親切 ê話,á是khǹg 好交陪ê 念頭來kah拉撒路做伙往來。這to̍h是伊所犯 ê罪,也hit-ê罪,to̍h是無疼心ê罪,伊是決斷m̄知影有chit-ê兄弟愛 ê神聖 ê事實。
到有一日伊tio̍hē知影chit-ê事實,以及hit-ê大ê 深淵,。Iáu-koh hit時to̍h已經siuⁿ慢 lah。
第二齣,布簾一下開,to̍h有看見hit-ê別ê世界ê情景。」sàn-chhiah人死,hō͘天使扶伊到亞伯拉罕 ê 胸前;富人也死,soah埋葬。」
耶穌有kā hit-ê永遠ê世界做背景,來teh 描寫chē-chē ê寫真。親像海有包圍 chit-ê 陸地仝款,hit-ê永遠ê世界有包圍tī咱chit-ê世界ê四面。親像án-ne,伊有koh 掀開hit-ê 布簾hō͘咱看,也只有看見tī hit-ê真淒凊、莊嚴 ê來世 ê中間所有不止koh樣ê 狀況。耶穌有教示咱知,死m̄是活命 ê 終局。人ê活命是iáu teh進前。人ê 品性,人ê 責任mā猶是teh進前。人ê記憶以及良心是塊人進入去tī hit-pêng,hit-ê莊嚴 ê世界。chit-ê故事是要緊teh講起伊ê事,布簾一下開,咱to̍h淡薄thang看見伊ê影跡。to̍h是離遠遠 tī hit-ê一望無際,空間茫茫渺渺ê所在,有一个神靈驚到gī-gī-chhoah,tiàm tī極無聊孤獨 ê生活。Κoh也是tiàm tī極艱苦ê生活。因為tī khah 早 久久 ê中間,伊ê 良心lóng是teh 睏,ta̍k日是kan-taⁿ奢華kah宴樂;總是伊ê 良心taⁿ有醒悟起來。伊ê死,有振動tio̍h伊ê 良心,soah叫醒伊。chit時伊有明lah,chit時 伊知影lah。也chit-ê 可憐 ê 神靈,chit時是褪赤體,心內koh有大驚惶,bē-tàng得tio̍h 安慰,也無路 thang行。」Tī陰間痛苦 ê中間,kia̍h目遠遠看見亞伯拉罕,koh拉撒路tī伊ê胸前。」chit-ê to̍h是耶穌所描寫ê chit-ê真thang生驚ê寫真,chit-ê khah m̄是親像中世紀 ê教會hit款粗魯 ê 空想,來teh 描寫hit款有火炎 ê 物chit的ê 地獄。m̄-nām̄是án-ne,反轉是一个相當有莊嚴,koh gâu感動人ê情景。to̍h是tī hit-ê一望無際ê 空間,茫茫渺渺ê所在,有一个無聊孤獨 ê 神靈 tiàm tī極悽慘 ê生活。
Hit-ê「孤獨 ê世界」,kám是對伊teh表明伊ê無兄弟愛,所經驗hit-ê艱苦孤獨 ê情形?Tiàm tī hit-ê thang驚惶孤獨 ê中間,伊一下kia̍h目,to̍h有看見伊ê朋友ê面。to̍h是伊看見tī 遠遠有拉撒路hō͘亞伯拉罕抱teh。伊to̍h求亞伯拉罕,請差拉撒路來同情安慰伊,其實tī 地面上,伊lóng m̄-bat想tio̍h ài beh同情,á是安慰拉撒路。伊to̍h喉叫講:「請差拉撒路!」伊tī 一時á久ê中間有bē記得伊taⁿ m̄是一个富人,ē-thang照ka-kī ê意思來命令拉撒路。總是亞伯拉罕有吩咐伊講:「kiáⁿah,tio̍h記得你在生享受你ê 福氣,拉撒路受tio̍h艱苦。」
是lah,chit-ê 富人chit時是ē想tio̍h伊本身以及拉撒路ê情形,to̍h是ē想tio̍h 伊本身ê無兄弟愛 ê心,以及hit-ê破病 ê 乞食ê 孤獨 ê情形lah。chit時伊是真驚,有看見伊以及伊ê 同類者所掘來隔tī in中間,hit-ê「大ê 深淵」。chit時 tiàm tī chit-ê 清亮 ê異象中,一切 ê情景看了明顯khah無好。也chit時伊有受tio̍h chit-ê永遠世界ê 燦爛 ê光照,所以伊chiah知影凡若人ka-kī掘一个深淵來阻隔 tī伊本身以及伊ê兄弟ê中間-·ê,to̍h是掘深淵來阻隔伊本身 kah上帝,來bē-tàng相往來。」Tī阮 kah lín ê中間有大深淵隔teh。」伊kám ē記得tī khah早有一時伊ē-thang用幾句親切 ê話來做橋樑thang行過 hit-ê 深淵?總是chit時 hit-ê 深淵是已經成做不止深bē-tàng測度得 ê。
Koh有一日,伊mā有koh用一个好ê撒馬利亞人ê故事來說明 chit-ê問題。伊有引起一个受偤太人所侮辱 ê撒馬利亞ê人,to̍h是hō͘ in看做是會外 ê對敵-·ê,來教示咱bat啥物人是咱ê厝邊。伊有chia̍p-chia̍p講起siāng chit款ê思想,親像咱有聽見講,Lín tio̍h赦免得罪 lín ê兄弟,到七十pái ê七pái。雖然in bē曉 thang感謝 lín ê恩,lín mā是tio̍h 親切來幫助 in。」因為伊有hō͘日起來照pháiⁿ人kah好人,亦用雨ak義 kah不義 ê人。」也有講:「Lín tio̍h相疼,這是我ê命令。」「Lín ê先生是一个,to̍h是基督,lín lóng是兄弟。」咱無必要,tio̍h koh加引起到jōa chē。因為tī ta̍k所在lóng有顯出chit-ê兄弟愛 ê 律法tī-·leh。
總是chit-ê 富人ê 諷刺 ê畫圖是大大thang說明審判 ê大ê情景,來teh 指示咱知,照看差不多 thang講有兄弟愛á是無,這to̍h是teh 決定咱ê運命 ê要素。Hit-ê 審判司to̍h是人子,to̍h是咱人類 ê大兄耶穌。咱tùi咱ê兄弟中至微細 ê一个,有行親切á是無,to̍h是行伊tī伊本身。咱lóng m̄知影伊有遍遍 teh行tī咱人生 ê中間,有借hiah-ê 孤獨艱苦ê人ê目chiu,to̍h是teh欣慕咱來款待伊做一个兄弟-·ê,來teh看咱大家ê所做。咱lóng m̄知影伊有teh看咱大家ê所做。Hiah-ê 親切 ê人,實在lóng無注意tio̍h in所做hiah-ê極小khóa ê 親切。也hiah-ê無兄弟愛 ê人,是恐驚人ē注意tio̍h in ê無兄弟愛。總是伊lóng知影,伊有講:「我iau,lín bat hō͘我食;我嘴乾,lín bat hō͘我lim;我出外,lín hō͘我tòa;我褪腹theh,lín hō͘我穿;我破病,lín看顧我;我tī 監裡,lín來chhōe我。Lín tùi我ê父得tio̍h恩典 ê,tio̍h 進前來。因為lín既然行伊tī我ê兄弟至微細-· ê ê一个,to̍h是行伊tī我。」
耶穌有講:「Lín lóng是兄弟。」chit-ê兄弟愛 ê 律法咱的確m̄-thang 制限 tī chit種富人kah sàn-chhiah人ê關係niā-niā。chit-ê兄弟愛 ê 律法,猶原是ài咱tio̍h對咱周圍一切 ê人來顯出同情,好交陪kah親切 ê心。上帝是欣慕 hit款快樂ê世界。伊所ài 命令咱眾人tio̍h 盡 ê一个大ê神聖 ê義務,to̍h是ài咱凡事 tio̍h ē-thang hō͘別人得tio̍h歡喜快樂。
總來講,今á日咱若ài beh 改良社會,咱tio̍h掠耶穌基督做第一要緊ê 原動力。今日有chē-chē學者有著書立說,來教示人知bat 經濟 ê 法則,功利主義 ê原理,也tùi倫理學 ê 立場來勸誘人tio̍h 盡做好ê義務。總是in lóng忽略基督,結局 in做了是lóng無成功。In知影in無成功,今á日ê政治家、經濟家,以及社會ê 指導者,lóng有感覺in是無夠額氣力,是欠缺精神上大ê 原動力,thang完成in所計畫 ê事業。In所欠缺-·ê,to̍h是宗教。咱若kan-taⁿ苦勸人tio̍h行四正 ê路是無夠額,咱是猶欠缺原動力thang來催逼咱。耶穌有教示咱知bat上帝是咱ê父,也伊有用仁慈 teh關心咱,有為tio̍h咱ê兄弟甘願kā伊ê永遠ê 聖kiáⁿ來交付 tī各各他,耶穌有kā chit-ê福音來供給咱ê 原動力。咱thang tùi伊ê聖神 ê氣力,tùi祈禱,tùi聖典來hō͘咱ê人格變成高尚,soah ài為tio̍h別人來行hit款勞煩 ê工。」基督ê疼痛有催逼阮。」所以「Hō͘ 見若疼上帝ê人ē猶原疼痛伊ê兄弟。」chit-ê to̍h是咱tùi伊所得tio̍h ê消息。