《《台灣青年》精選台譯》

 | | | 轉寄

"Tâi-oân Chheng-liân" tē-it kòan tē 2 hō Hoat-khan-sû/《台灣青年》第一卷第二號 發刊詞

作者 編輯部, 台譯：Lîm Chùn-io̍k 2020.04.12

Chū-tī Lêng-le̍k ê Ióng-sêng

Tī kòe-khì ê jī-cha̍p-gō͘ nî tiong keng, Tâi-oân khak-si̍t sī chi̍t-ê chèng-hú ê bô lêng sî-tāi. Bô no͘h, he sī choan-chè chèng-tī kah kéng-chhat kóan-lí ê sî-tāi. Saⁿ-pah gōa bān jîn-bîn tī i ê thóng-tī hā, kan-taⁿ sī ū hīⁿ bô chhùi ê chōng-hóng, si̍t-chè-siōng mā sī sim-sin bô chū-iû ê chōng-thāi. Tùi siā-hōe ê kak-tō͘ lâi khòaⁿ, in sī tī-lí ê bô-lêng-chiá —tùi kok-ka kah oân-chôan ê pī-tī-chiá ê jîn-lūi kak-tō͘ lâi khòaⁿ, he sī tōa-tōa ê lo̍k-ngó͘. Eh, chit chióng hui chū-jiân ê ki-hêng lâng, kám thang hō͘ i chûn-chāi tī tong-kim ê sin sî-tāi kah sin sè-kài?

Sū-si̍t siōng, sî-tāi ê tiâu-liû kah sè-kài châi-hù ê chìn-pō͘ bô iông-ín chit chióng bô chū-jiân ê ki-hêng lâng ê chûn-chāi, ēng bûn-koaⁿ chhú-tāi chóng-tok ê bú-koaⁿ, chēng-ka chū-tī, jî-chhiáⁿ chiâⁿ-chò khó-giām sī m̄-sī ū oân-chôan ê tī-lí lêng-le̍k ê sî-tāi.

Lia̍t-ūi hiaⁿ-tī chí-mōe! Κhó-giām chū-tī lêng-le̍k ê sî-tāi í-keng kàu loh, che sī lán lâng ê sí-bông koan-thâu. Bô-lūn sī éng-kiú koaⁿ-tī á-sī oân-chôan ê chū-tī, sī lo̍k-tē á-sī ki̍p-keh, lóng chhú-koat tī kim-āu lán ê chū-ngó͘ ì-sek thêng-tō͘. Pún-té pī-thóng-tī-chiá it-tēng tio̍h tāi-seng ho̍k-chiông thóng-tī-chiá, chheng-chò liông-bîn ê ke̍k-toan choan-chè ê ì-sek hêng-thài í-keng chiâⁿ-chò kòe-khì ê bîn-bāng. Jîn-bîn ê hok-lī sī jîn-bîn ka-kī ê chú-tiuⁿ, iû jîn-bîn ka-kī lâi kóan-lí ê bîn-chú su-sióng, jú lâi jú siū-tio̍h lán lâng ê kiông-lia̍t iau-kiû. Oāⁿ kù ōe lâi kóng, i koh khah sī tùi jîn-bîn chèng-tī ì-sek ê hóan-èng, khiok m̄-sī tùi chū-tī ê hiān-tāi hiàn-chèng chèng-tī ê sêng-se̍k. Só͘-í tī bô jîn-bîn chū-kak ê chèng-tī jīn-bat ê chōng-hóng hā, cho̍at-tùi bô khó-lêng si̍t-hêng chū-tī, bián-kóng mā chai, tī si̍t-hêng chū-tī ê só͘-chāi it-tēng tio̍h í jîn-bîn ê chèng-tī ì-sek chū-kak chò ki-chhó͘.

Lia̍t-ūi hiaⁿ-tī chí-mōe! Chiong-lâi, nā-sī lí siūⁿ beh tui-kiû chi̍t-ê oân-chôan ê chū-tī, chit-má it-tēng tio̍h kā cheng-le̍k chi̍p-tiong tī chū-tī hong-bīn ê ióng-sêng kah pôe-hùn. Lán it-tēng tio̍h sûi-sî chhiok-chìn chū-tī só͘ su-iàu ê kàu-io̍k, jî-chhiáⁿ pôe-ióng chiâⁿ-chò kong-bîn só͘ su-iàu ê kong-kiōng cheng-sîn kah chū-li̍p cheng-sîn. Só͘-í, nā-sī lán chù-ì lán ê ji̍t-siông seng-oa̍h, jî-chhiáⁿ ūi khak-pó ka-kī chò-kàu siōng hó ê kiōng-tông ló͘-le̍k hùn-tàu, to̍h ē tùi lán tó-sū ê chiân-tô͘ chhiong-móa ǹg-bāng, jî-chhiáⁿ chin hēng-hok.

自治能力ê養成

Tī過去ê二十五年中間，台灣確實是一个政府ê無能時代。無no͘h，he是專制政治kah警察管理ê時代。三百gōa萬人民tī它ê統治下，kan-taⁿ是有耳無嘴ê狀況，實際上mā是心身無自由ê狀態。Tùi社會ê角度來看，in是治理ê無能者—tùi國家kah完全ê被治者ê人類角度來看，he是大大ê落伍。Eh，chit種非自然ê畸形人，kám thang hō͘ 它存在tī當今ê新時代kah新世界？

事實上，時代ê潮流kah世界財富ê進步無容允chit種無自然ê畸形人ê存在，用文官取代總督ê武官，增加自治，而且成做考驗是m̄是有完全ê治理能力ê時代。

列位兄弟姊妹！考驗自治能力ê時代已經到loh，這是咱人ê死亡關頭。無論是永久官治á是完全ê自治，是落第á是及格，lóng取決tī今後咱ê自我意識程度。本底被統治者一定tio̍h tāi先服從統治者，稱做良民ê極端專制ê意識形態已經成做過去ê眠夢。人民ê福利是人民ka-kī ê主張，由人民ka-kī來管理ê民主思想，jú來jú受tio̍h咱人ê強烈要求。換句話來講，它koh khah是對人民政治意識ê反映，卻m̄是對自治ê現代憲政政治ê成熟。所以tī無人民自覺ê政治認bat ê狀況下，絕對無可能實行自治，免講mā知，tī實行自治ê所在一定tio̍h以人民ê政治意識自覺做基礎。

列位兄弟姊妹！將來，若是你想beh追求一个完全ê自治，chit-má一定tio̍h kā精力集中tī自治方面ê養成kah培訓。咱一定tio̍h隨時促進自治所需要ê教育，而且培養成做公民所需要ê公共精神kah自立精神。所以，若是咱注意咱ê日常生活，而且為確保ka-kī做到siōng好ê共同努力奮鬥，to̍h ē對咱島嶼ê前途充滿ǹg望，而且真幸福。