《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

TĒ6 Koàn TĒ3 chiuⁿ PŌEGE̍KCHIÁ 第六卷第三章背逆者

作者 Tâi e̍k:Ko Tekchiong,Siutēng Lîm Chùnio̍k & Chng Hūiphêng 2024.12.29





TĒ3 chiuⁿ PŌEGE̍KCHIÁ

Chhinchhiūⁿ ánni, I chòeāu līkhui Sèng tiān, hitsî I si̍tchāi ū soankò I púnsin ê sí. I tī chèng hōechiòng ê koánlíchiá, só͘ í in nāsī pàng kùchāi I, in tiāⁿtio̍h sī bô koh ū bīn thang kìⁿ Êlúsalém ê lâng. Chittia̍p khòaⁿ sī I tio̍h hângho̍k, ásī in tio̍h tútio̍h sitpāi.

Hit àm, I ū kap I ê ha̍kseng saⁿkap hiohkhùn, hitsî ha̍kseng tiong ū chi̍t ê bô khòaⁿkìⁿ. Kàuhōe ê chítōchiá ū tiàuchi̍p kínkip ê hōegī. In teh phahsǹg, iàukín tio̍h siat hoattō͘ thang liâmpiⁿ tìnchēng chit ê Nachalia̍t ê Iésu. Chóngsī taⁿ beh ànchóaⁿ? Hitsî chèng pehsìⁿ ê sim ū chin kankhó͘. In sī íkeng sitbāng, khòaⁿkìⁿ hit ê anhiohji̍t ê hênglia̍t lóng bô siⁿkhí símmi̍h sū. Iā in ê jia̍tsêng to íkeng teh léngkhì lah. Ūê lâng sòa chiāmchiām siⁿkhí hoántùi ê sim. chóngsī tī chèng pehsìⁿ ê tiongkan, Iésu mā iáukú sī ū tōa ê kámtōng la̍t tī·leh. Só͘í siatsú ài beh lia̍h I, sī tekkhak tio̍h "tng pehsìⁿ bô tī·leh ê sî," Tī hit ê iôchoah ê chi̍t chiukan, mî kah ji̍t chèng pehsìⁿ putsî to tī i ê sinpiⁿ. Só͘í tekkhak tio̍h thènghāu kàu chèng pehsìⁿ lóng tńgkhì liáu chiah thang lia̍h I. In tekkhak tio̍h thènghāu, tio̍h khòaⁿ ū símmi̍h hó ê kihōe chiah káⁿ lia̍h I.

Hit ê kihōe si̍tchāi sī ū pôaⁿkòe in só͘ teh siūⁿ ê, ū chámjiân ithoat pekóa lah. Tī hit ê goe̍hkng mî, ū chi̍t ê lâng bâiho̍k tī gōabīn chhiūńg ê só͘chāi, iā kò͘siú ê gêia̍h ū khòaⁿtio̍h, chiū kiò i lâi mn̄g i ê sūchêng. I chiū tùi hit ê chheia̍h kóng, "Chhiáⁿ chhōa góa ji̍plâi kìⁿ konghōe, chiūsī ūitio̍h Nachalia̍t ê Iésu ê sū lah."

Chhinchhiūⁿ ánni, chit ê pōege̍kchiá ū ji̍pkhì khiā tī hiah ê kiōngbô͘chiá ê bīnchêng. Che sī bô ànsǹg ê hóūn. I sī Iésu chhinbi̍t ê pêngiú ê chi̍tê, só͘í i thang bô tiuⁿtî lâi lia̍h I. "In hoaⁿhí, iok beh gûn hō͘ I. I chiū ún i; chiū chhōe kihōe, tng pehsìⁿ bô tī·leh ê sî, chiong Iésu kau in."

Hokimsu tùchiá, ū ēng chit kúi kú ōe lâi kóngkhí jînlūi sú tiong tēit thang chhiⁿkiaⁿ ê pōege̍k ê sū, iā tùi chit ê thang chhiⁿkiaⁿ ê sèkan lâi chèngbêng i sī ū pōe Kitok ê iok, sòa chiâⁿchòe pōege̍kchiá kéchòe sī I ê pêngiú, lâi bōe i ê Siansiⁿ, chiūsī thiàⁿ i ·ê, kàu tī sí.

Lán kám ē thang siūⁿ hit ê intoaⁿ? Lán bat thiaⁿkìⁿ kóng, thamio̍k chiūsī i ê chúiàu ê io̍kbōng, iā i bōe i ê Siansiⁿ lâi hō͘ I tútio̍h hit ê thang kiaⁿhiâⁿ ê sí, sī ūitio̍h ài beh tittio̍h hit saⁿcha̍p ê gûná. Lán khah m̄káⁿ liâmpiⁿ ánni sìn. che thiaⁿliáu sī khah po̍kjio̍k, bô tútú sìchiàⁿ ê chhuilí, Sī bē thang hō͘ lâng chhimsìntit ê. Ūiáⁿ, i sī chin pháiⁿ, sī bē thang hêngiôngtit ê, chóngsī i m̄sī ūitio̍h ài tittio̍h hit kúi cha̍p gûn ê siūiū, chiah chòe hit khoán bē hêngiông tit ê khóò͘ⁿ sū, iā si̍tchāi tī āulâi, i ū chiong só͘ siūiū hit ê gûná, tngbīn koh tìmhêng hit ê hō͘ i ·ê. Só͘í chiàu khòaⁿ chit hō chhuilí, sī bô símmi̍h hôha̍p tī i ê sūsi̍t kap i ê lângkhoán.

Chit ê lâng m̄sī kanta chuchu teh siūⁿ beh chîⁿ ê lâng, i sī chámjiân khah tōa ê jînbu̍t. Saⁿ nî chêng, i sī chi̍t ê chhangmiâ koh kèngkhiân ê siàuliân ê Ιûthài lâng, simlāi ū koansim tī in ê chongkàu, íki̍p Mesíiah ê hibōng. Kàu ū chi̍t ji̍t, i ū lâi chhōe Nachalia̍t ê Iésu, iā nn̄g lâng tāike ū chámjiân saⁿ hèngbī ê só͘chāi tī·leh. Nā m̄sī ánni, chiū Iésu úntàng bô beh kéngtiàu i lâi ji̍p tī sùtô͘ ê panlia̍t, iā Iûtāi úntàng mā bô beh èng I ê kéngtiàu. Tī hit kúi miâ sìkòe kiâⁿ ê soatkàuchiá, úntàng sī bô ū lōa chē chîⁿ thang hō͘ i thauthe̍h, ē thang giú i ê sim. Iûtāi iûgoân sī chhinchhiūⁿ kîû ê sùtô͘ chi̍tpoaⁿ, ū pàngsak i ê itchhè lâi tè I, liân "I ê ha̍kseng chēchē thèkhì, bô koh kap I kiâⁿ," hitsî i to iáu koh chiapsòa teh kuntè I. Chit ê Iûtāi to m̄sī símmi̍h te̍kpia̍t kîkoài ê jînbu̍t, I sī kap lán siāng khoán. I chámjiân ū khólêngsèng thang pìⁿchiâⁿ hó. Putkò i iûgoân sī ū khólêngsèng ē pìⁿchiâⁿ pháiⁿ. Lán m̄sī ài beh sóechheng i ê miâsiaⁿ, putkò sī ài sìchiàⁿ lâi liáukái i nātiāⁿ.

Bô giâugî, i sī chi̍t ê thamio̍k ê lâng, chóngsī m̄sī kanta ūitio̍h ánni, chiū thang soatbêng i lâi chòe hit chân khóò͘ⁿ sū. Chittia̍p lán thang kóng, i ê iásim, chiūsī i simlāi sī ū ê chúiàu ê io̍kbōng, iā chhiáⁿ saⁿkap lâi siūⁿ khòaⁿ ánni kiám bô khah ha̍p tī chit ê kò͘sū. Kátēng lâi kóng, ū ê lâng simlāi ū phāu iásim, iā hit ê iásim nāsī tútio̍h sitbāng, chiū ē siⁿchhut kankhó͘, iā sim ū kankhó͘, tùi Iésu chiū sitlo̍h thiàⁿthàng, koh ittàn sitlo̍h thiàⁿ sim, chiū siⁿchhut oànhūn, nā sī oànhūn ê kiatkio̍k, chiūsī pōege̍k. I khíthâu teh siūⁿ, Iésu sī beh chhutthâu kiànsiat tēbīnchiūⁿ ê ôngkok. Chèng ha̍kseng māsī phahsǹg ánni. I iûgoân sī kap Iâkop, Iôhaneh siāng chi̍tiūⁿ, ū phāu iásim, ài tittio̍h koân ê tōeūi. Iā i ū sitbāng. I sī tittio̍h khah kē ê tēūi. I sī koattoàn bô thang tittio̍h chòe "Iésu só͘ thiàⁿ ê saⁿ lâng tiong ê chi̍tê." Lán thang lâi siūⁿ i ê chênghêng, i sī chi̍t ê ko͘to̍k ê Ιûthài lâng, kap hiah ê Galílaiah ê thoânthé kaupôe liáu, sī bô símmi̍h ōe lo̍h kûn, sīmchì tī Gâilī ê chhù, íki̍p tī piàn iôngmāu ê soaⁿténg, pa̍t ê ha̍kseng ū siū kéng lâi kap I saⁿkap khì, só͘í i ê sim ithoat siⁿkhí oàntò͘, oànhūn ê liāmthâu. Iā ji̍tchí ti̍tti̍t kòekhì, hitsî i só͘ teh himbō͘ ê ôngkok, khòaⁿ liáu sī tāmpo̍h thang giâugî. Iā chiàu khòaⁿ Iésu sī chhinchhiūⁿ bô teh himbō͘; sīmchì sòa bô hoaⁿhí I só͘ ū ê miâsiaⁿ, khòaⁿ chòe bô símmi̍h līek. Chènglâng to lóng beh hû I chòe ông, hitsî I sòa kūcho̍at i. Tùi ánni, Iûtāi úntàng ē siⁿkhí gî sim, chiū bô boánchiok I, sòa sitlo̍h thiàⁿsim. Lán thang liāusióng hit ê kháisoân ê Anhiohji̍t ê hênglia̍t, sī ū koattēng i ê simsu. Hit chákhí chènglâng ū siⁿchhut putchí jia̍tchhiat ê hibōng, iā tāike kongjiân lâi hênglia̍t, piáubêng teksèng ê khìkhài, chêsiaⁿ hoah kóng, "TĪ Chú ê miâ lâi ê Íseklia̍t ông tittio̍h oló!" Chiàu khòaⁿ hit ji̍t ê hêngsè, Iésu sī chíū tio̍h chhun I ê chhiú, lâi boánchiok in ê iásim chiah tio̍h. chóngsī I bô beh ánni, I ū chiong hit ê kihōe lâi pàng hō͘ kèkhì. I ê só͘chòe sī hō͘ in só͘ ū ê jia̍tsêng sòa léngkhì. Iā āulâi I ū ēng giâmhat ê ōe lâi khiànchek Íseklia̍t ê kàuchitchiá, tùi ánni, I ū hòebô I chòeāu ê hó kihōe. Só͘í chiàu Iûtāi teh siūⁿ, i sǹgsī hùiliáu kúinā nî ê ji̍tchí, iā khangkhang bô thang tittio̍h símmi̍h, chiū siⁿkhí oànhūn ê sim, sòa siūkhì chit ê Bōngsióngka, chiūsī hō͘ i sitbāng· ê.

Chūjiân kîû ê ha̍kseng māsī chiū sitbāng nò͘! Chóngsī in bô lóng chū ánni chiū m̄ hoaⁿhí I. In ū sìniōng Iésu. In sī kòjîntek, iáuū thiàⁿ I, iā nāsái Iésu ēthang kap in saⁿkap tiàm, chiū ígōa ê sū sī bô símmi̍h iàukín. Iûtāi sī khah kohiūⁿ ê lâng. Tī kèkhì kúkú kap i ê Siansiⁿ ê tiongkan, íkeng ū siⁿkhí tāmpo̍h ê sū lâi teh chó͘tòng in ê kaupôe. Kiámchhái i ê iásim kap thamio̍k ígōa, tī i ê simlāi iáu ū àmchīⁿ ê chōe tī·leh, kiámchhái sī íkeng ū siⁿkhí símmi̍h, lâi tìkàu hō͘ i ê simsîn húpāi, sòa hō͘ i chhiⁿkiaⁿ, bô siūⁿ ài kūnóa Iésu, chiūsī ē khòaⁿ kàu tī i ê simté ê. Ia̍h ittàn i ê sim ū līkhui Iésu, chiū bô ū símmi̍h khùila̍t thang chó͘chí i ê simsîn bián tìkàu pāihoāi. I ê simsîn ū cháiⁿiūⁿ chi̍tpō͘ chi̍tpō͘ teh pìⁿ pháiⁿ, sòa hângho̍k pháiⁿ ê khùila̍t, tī chit tiongkan ê simlítek ê chōngthài, lán sī bē thang chhiauchhōe hit ê kengkòe ê khoánsit, iā hit ê kiatkio̍k sī chhinchhiūⁿ Hokimsu tùchiá só͘ kóng hit ê thang chhiⁿkiaⁿ ê ōe. "Sattàn ū ji̍p i ê sim."

Hiah ê chhiⁿkiaⁿ ê ha̍kseng sī bô símmi̍h pa̍t mi̍h hoattō͘ thang soatbêng i só͘ chòe ê kiànsiàu sū. In khòaⁿ i sī hō͘ Sattàn ji̍p tī i ê sim, iā ū oànhūn Iésu, só͘í koatì ài hāisí I. I hō͘ Sattàn bêkhì, tōatōa hângho̍k hit ê thang chhiⁿchhìn ê khùila̍t, sòa m̄chai i só͘ ìhiòngê, sī bē thang hêngiôngtit ê khóò͘ⁿ sū.

Kàu tī i ê simba̍k khui, hoánhóe, hitsî lán chiah koh lâi siūⁿ i ê sū.




第三章 背逆者

親像án-ne，伊最後離開聖殿，hit時伊實在有宣告伊本身ê死。伊tī眾會眾ê管理者，所以in若是放kù-chāi伊，in tiāⁿ-tio̍h是無koh有面thang見耶路撒冷ê人。Chit時看是伊tio̍h降服，á是in tio̍h tú-tio̍h失敗。

Hit暗，伊有kah伊ê學生做伙歇睏，hit時學生中有一个無看見。教會ê 指導者有召集緊急ê 會議。In teh phah算，要緊tio̍h設法度thang liâm-piⁿ鎮靜chit-ê拿撒勒 ê耶穌。總是taⁿ beh án怎？Hit時人民眾人 ê心有真艱苦，in是已經失望，看見hit-ê安息日ê行列lóng無生起啥物事。也in ê熱誠to已經teh冷去lah。有ê人soah漸漸生起反對 ê心，總是tī人民眾人 ê中間，耶穌mā iáu-koh是有大ê感動力tī-·leh。所以設使ài beh掠伊，是的確 tio̍h「當人民無tī--leh ê時」，tī hit-ê搖choah ê一週間，暝kah日，人民眾人不時to tī伊ê身邊。所以的確 tio̍h thèng候到人民眾人lóng tńg去了chiah thang掠伊。In 的確 tio̍h thèng候，tio̍h看有啥物好ê機會chiah敢掠伊。

Hit-ê機會實在是有pôaⁿ過in所teh想ê，有相當koh-khah逼óa lah。Tī hit-ê月光暝，有一个人埋伏tī外面樹蔭ê所在，也顧守 ê 衙役有看tio̍h，to̍h叫伊來問伊ê事情。伊to̍h tùi hit-ê差役講：「請chhōa我入來見公會，to̍h是為tio̍h拿撒勒 ê耶穌ê事lah。」

親像án-ne，chit-ê 背逆者有入去khiā tī hiah-ê共謀者 ê面前。這是無按算ê好運，伊是耶穌親密 ê朋友ê一个，所以伊thang無tiuⁿ-tî來掠伊。」In歡喜，約beh銀hō͘伊。伊to̍h允伊；to̍h chhōe 機會，當人民無tī--leh ê時，kā耶穌交in。」

福音書著者，有用chit幾句話來講起人類史中第一thang生驚ê背逆ê事，也tùi chit-ê thang生驚 ê世間，來證明伊是有背基督ê約，soah成做背逆者假做是伊ê朋友，來賣伊ê先生，to̍h是疼伊-·ê，到tī死。
咱kám ē-thang想hit-ê因端?咱bat聽見講，貪欲to̍h是伊ê主要ê慾望，也伊賣伊ê先生來hō͘伊tú-tio̍h hit-ê thang驚惶 ê死，是為tio̍h ài beh得tio̍h hit三十个銀á。咱khah m̄敢liâm-piⁿ án-ne信。這聽了是khah薄弱，無tú-tú四正 ê推理，是bē-tàng hō͘人深信得 ê。有影，伊是真pháiⁿ，是bē-tàng形容得 ê，總是伊m̄是為tio̍h ài得tio̍h hit幾十銀 ê受賄，才做hit款bē 形容得 ê可惡事，也實在tī後來，伊有kā所受誘hit-ê銀á，當面 koh tìm還hit-ê hō͘伊ê。所以照看chit種推理，是無啥物和合tī伊ê事實 kah伊ê人款。

Chit-ê人m̄是kan-taⁿtiāⁿ-tiāⁿteh想beh錢ê人，伊是相當khah大ê人物。三年前，伊是一个聰明koh敬虔ê少年ê偤太人，心內有關心tī in ê宗教，以及彌賽亞ê希望。到有一日，伊有來chhōe拿撒勒 ê耶穌，也兩人大家有相當相興味 ê所在tī-·leh。若m̄是án-ne，to̍h耶穌穩當無beh 揀召伊來入tī使徒ê班列，也猶大穩當mā無beh應伊ê 揀召。Tī hit幾名四界行ê說教者，穩當是無有jōa chē錢thang hō͘伊thau-the̍h，ē-thang giú伊ê心。猶大猶原是親像其餘 ê使徒仝款，有放sak伊ê一切來tòe伊，連「伊ê學生chē-chē退去，無koh kah伊行」，hit時伊to iáu-koh接續teh跟tòe伊。Chit-ê猶大 to m̄是啥物特別奇怪 ê人物，伊是kah咱siāng款。伊相當有可能性 thang變成好。不過伊猶原是有可能性ōe變成 pháiⁿ。咱m̄是ài beh洗清伊ê名聲，不過是ài四正來了解I niā-niā。

無僥疑，伊是一个貪欲ê人，總是m̄是kan-taⁿ為tio̍h án-ne，to̍h thang說明伊來做hit chân可惡事。Chit時咱thang講，伊ê野心，to̍h是伊心內所有ê主要ê慾望，也請做伙來想看án-ne kám無khah合tī chit-ê故事。假定來講，有ê人心內有抱野心，也hit-ê野心若是tú-tio̍h失望，to̍h會生出艱苦，也心有艱苦，tùi耶穌to̍h失落疼痛，koh一旦失落疼心，to̍h生出怨恨，若是怨恨ê 結局，to̍h是背逆。伊起頭teh想，耶穌是beh出頭建設地面上ê王國。眾學生mā是phah算án-ne。伊猶原是kah雅各、約翰siāng一樣，有抱野心，ài得tio̍h高 ê 地位。也伊有失望。伊是得tio̍h khah低ê 地位，伊是決斷bē-tàng得tio̍h做「耶穌所疼ê 三人中 ê一个。」咱thang來想伊ê情形，伊是一个孤獨 ê偤太人，kah hiah-ê加利利ê團體交陪了，是無啥物ē落群，甚至 tī Gâi-lī ê厝，以及tī變容貌ê山頂，別ê學生有受揀來kah伊做伙去，所以伊ê心koh-khah生起怨妒、怨恨ê 念頭。也日子直直過去，hit時伊所teh欣慕ê王國，看了是淡薄thang僥疑。也照看耶穌是親像無teh欣慕；甚至soah無歡喜伊所有ê名聲，看做無啥物利益。眾人to lóng beh扶伊做王，hit時伊soah拒絕伊。Tùi án-ne，猶大穩當ē生起疑心，to̍h無滿足伊，soah失落疼心。咱thang料想 hit-ê 凱旋 ê安息日ê行列，是有決定伊ê心思。Hit 早起，眾人有生出不止熱切 ê希望，也大家公然來行列，表明得勝 ê氣概，齊聲hoah講：「Τī主ê 名來ê以色列王得tio̍h o-ló！」照看hit日ê形勢，耶穌是只有tio̍h伸伊ê 手，來滿足in ê野心chiah tio̍h。總是伊無beh án-ne，伊有kā hit-ê 機會來放hō͘ 過去。伊ê所做是hō͘ in所有ê熱誠soah冷去。也後來伊有用嚴轄 ê話來譴責以色列ê教職者，tùi án-ne，伊有廢無伊最後ê好機會。所以照猶大 teh想，伊算是費了幾nā年ê日子，也空空bē-tàng得tio̍h啥物，to̍h生起怨恨ê心，soah受氣chit-ê夢想家，to̍h是hō͘伊失望 ê。

自然其餘 ê學生mā是to̍h失望nò͘！總是in無lóng自án-ne to̍h m̄歡喜伊，in有信用耶穌。In是個人的，iáu有疼伊，也若sái，耶穌ē-thang kah in做伙 tiàm，to̍h以外 ê事是無啥物要緊。猶大是khah koh樣ê人，tī 過去老早 kah伊ê先生ê中間，已經有生起淡薄ê事來teh 阻擋 in ê交陪。Κiám-chhái伊ê野心kah貪欲以外，tī伊ê心內iáu有暗中 ê罪 tī-·leh，hoān-sè是已經有生起啥物，來致到hō͘伊ê心神腐敗，soah hō͘伊生驚，無想ài近óa耶穌，to̍h是ē看到tī伊ê心底 ê。亦一旦伊ê心有離開耶穌，to̍h無有啥物氣力thang阻止伊ê心神免致到敗壞。伊ê心神有án怎一步一步teh 變 pháiⁿ，soah 降服pháiⁿ ê氣力，tī chit中間ê心理的ê 狀態，咱是bē-tàng chhiau-chhōe hit-ê 經過 ê款式，也hit-ê 結局是親像福音書著者所講hit-ê thang生驚ê話」，撒但有入伊ê心。」

Hiah-ê生驚ê學生是無啥物別物法度thang說明伊所做ê 見笑事，in看伊是hō͘撒但入tī伊ê心，也有怨恨耶穌，所以決意beh害死伊。伊hō͘撒但迷-·去，大大降服 hit-ê thang悽凊ê氣力，soah m̄知伊所意向ê，是bē-tàng形容得 ê可惡事。

到tī伊ê心目開，悔改，hit時咱chiah koh來想伊ê事。