《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Sūgiân 序 言

作者 Tâi e̍k:Ko Tekchiong,Siutēng Lîm Chùnio̍k & Chng Hūiphêng 2024.02.04

Sūgiân



Chhitcha̍p nî chêng Má Iseng tùi Ēmn̂g kòe lâi Tâioân beh tīchia thoânkàu hêngi. Hitchūn ū Ēmn̂g ê Bo̍ksu, Tō͘ Katek Siansiⁿ kap lâi beh pangchō͘ i ê kang; iā ū sūn kihōe sìkè pò͘tō bē Sèngchheh. Ū chi̍t ji̍t i khòaⁿkìⁿ chi̍t lâng chē tī i ê tiàmthâu teh khòaⁿ Hokim ê Sèngchheh. I chiū mn̄g i hit pún chheh khòaⁿliáu cháiⁿiūⁿ, hó á m̄ hó? Hit ê lâng ìn kóng sī chin hó, chin chhùbī; sī kìchài chi̍t lâng ê lâile̍k, miâ kiò Iâso͘; i sí sìpái, iā sìpái koho̍ah. Che sī inūi i chiong sì pún ê Hokimtōan liânliân tha̍k, phahsǹg Máthài sī kìchài Iâso͘ sí kohoa̍h ê sū, Mákhó ū chiap lo̍hkhì kóng, kìchài Iâso͘ tē jī pái oa̍h tī sèkan ê tāichì.

Lán ū chit sìpún ê Hokimtoān sī chin hó, sī lán ê tōa hokkhì. Sìpún lóng saⁿ hô, chóng·sī bô lóng saⁿkāng, chi̍t pún kì chi̍t khoán; hō͘ lán tha̍k liáu khah bêngpe̍k chai Chú Iâso͘ chiâuchn̂g ê tekhēng, chiâuchn̂g ê jînài, chûpi, tìhūi; khahiâⁿ lán chí ū chi̍t pún niāniā.

Chóng·sī lâng iā ūsî ài chiong chit sìpún só͘ kìchài lóng khioh chò chi̍tpún, chiūsī chiong lán ê Chú itseng ê tāichì, tùi I chhutsì kàu I chiūⁿthiⁿ, chiàu chhùsū pâilia̍t chò chi̍t pún Iâso͘ ê Giânhēngtoān. Chhinchhiūⁿ Chúāu 200 gōa nî, ū chi̍t lâng miâkiò Ta̍tan(Tatian), i ū chúnpī chi̍t pún chhinchhiūⁿ chit hō ê khoán, miâ hōchòe “Tùi sìpún ê”( Diatessaron), chiūsī ēng lán chit chūn só͘ū hit sìpún ê Hokimtoān, siopí lâi pâilia̍t.

Kūnlâi tī goán hit pêng ū chēchē lâng chúnpī chit hō ê chheh; ūê chin tōa pún, ta̍k hāng gīlūn chin siôngsè, chhut hō͘ siansiⁿ chòe chhamkhó; ūê khah sèpún; hō͘ hiaⁿtī chíbē hoaⁿhí the̍h khílâi tha̍k lâi tittio̍h tōa līek. Chiôngtiong ū chi̍t pún, chiūsī Ko Tekchiong Siansiⁿ sinkhó͘ kā lán hoane̍k, taⁿ hoathêng chòe Kàuhōe ê līek. Goântùchiá chitūi Siansiⁿ, miâkiò J. Paterson Smyth, tī 1921 nî thâuchi̍t pái chhut. Liâmpiⁿ tittio̍h hoangêng, chēchē lâng bé khì khòaⁿ, nînî tio̍h koh ìn kúinā pái chiah ū kàugia̍h thang bē lâng. Che iā sī bo̍kkòai, Siansiⁿ ê pitki chin oa̍htāng, lâng ná tha̍k chiū ná ài tha̍k. Siansiⁿ ia̍h gâu théthiap Chú Iâso͘ ê sèng, chin tōa thiàⁿ I; chit pún chheh sī kìchài lóng sī piáubêng Iâso͘ ê chûài, Iâso͘ ê tōa untián, putchí thiàⁿ kankhó͘ nńgchiáⁿ ê lâng. ǹgbāng lán chēchē lâng bé khì khòaⁿ, thang siū chin hó ê kámtōng.

Hokimtoān só͘ kìchài Iâso͘ só͘ kiâⁿ ê lâile̍k, só͘ kóng lóng sī chinsi̍t, lán tha̍kliáu tio̍h hângho̍k; iā tio̍h kiû Sèng Sîn chísī lán, hō͘ lán ē bêngpe̍k Kiùchú ê ìsù. Lán ê siansiⁿ só͘ kóng ê tōlí, káisoeh Sèngchheh ê kàsī, lán iā tio̍h tha̍k, tha̍kliáu tio̍h siūⁿ, tio̍h chhamkhó. Ǹgbāng lán m̄ nā chòe lâng ê ha̍kseng, chiūsī chò Sèng Sîn ê ha̍kseng, chiàu lán ê Chú só͘ èngún lán kóng , In lóng beh hō͘ Siōngtè kà in.

Pa Kheklé Chiauhô 8 nî(1933) 7 goe̍h 15 ji̍t Siōnghái



序 言


七十年前，馬醫生tùi廈門過來台灣beh tīchia傳教行醫。Hitchūn有廈門ê牧師，杜嘉德先生kap來beh幫助伊ê工；也有順機會佈道賣聖冊。有一日伊看見一人坐tī伊ê店頭teh看福音ê聖冊。伊就問伊hit本冊看了怎樣，好á m̄好？Hitê人應講是真好，真趣味；是記載一人ê來歷，名叫耶穌；伊死四pái，也四pái koh活。這是因為伊將四本ê福音傳連連讀，phah算馬太所記載耶穌死koh活ê事，馬可有接落去講，記載耶穌第二pái活tī世間ê代誌。


咱有chit四本ê福音傳是真好，是咱ê大福氣。四本lóng相和，總是無lóng相同，一本記一款；hō͘咱讀了khah明白知主耶穌chiâuchn̂g(齊全) ê德行，chiâuchn̂g ê仁愛、慈悲、智慧；khah贏咱只有一本niāniā。


總是人也有時ài將chit四本所記載lóng拾(khioh)做一本，就是將咱ê主一生ê代誌，tùi伊出世到上天，照次序排列做一本耶穌ê言行傳。親像主後200 gōa年，有一人名叫達安(Tatian)，伊有備辦一本親像chit號ê款，名號做「Tùi四本ê」(Diatessaron)，就是用咱chit陣所有hit四本ê福音傳，相比來排列。



近來tī阮hit pêng有chēchē(濟濟)人備辦chit號ê冊；有ê真大本，ta̍k項議論真詳細，出hō͘先生做參考；有ê khah細本；hō͘兄弟姊妹歡喜the̍h起來讀來得tio̍h大利益。從中有一本，就是高德章先生辛苦kā咱翻譯，taⁿ發行做教會ê利益。原著者chit位先生，名叫J. Paterson Smyth，tī 1921年頭一pái出。Liâmpiⁿ得tio̍h歡迎，chēchē人買去看，年年tio̍h koh印幾nā pái才有夠額thang賣人。這也是莫怪，先生ê筆枝真活動，人ná讀就ná ài讀。先生亦gâu體貼主耶穌ê聖，真大疼伊；chit本冊所記載lóng是表明耶穌ê慈愛，耶穌ê大恩典，不止疼艱苦軟chiáⁿ ê人。Ǹg望咱chēchē 人買去看，thang受真好ê感動。



福音傳所記載耶穌所行ê來歷，所講lóng是真實，咱讀了tio̍h降服；也tio̍h求聖神指示咱，hō͘咱ē明白救主ê意思。咱ê先生所講ê道理，解說聖冊ê教示，咱也tio̍h讀，讀了tio̍h想，tio̍h參考。Ǹg望咱m̄ nā做人ê學生，就是做聖神ê學生，照咱ê主所應允咱講，In lóng beh hō͘上帝教in。


巴克禮 昭和8年(1933)7月15日 上海