《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tē Jī koàn Ki-tok lâi ê sî 「Tē jī chiuⁿ Chhù-lí Kàng-tàn」 第二卷 基督來ê時「第二章 處女降誕」（3/4）

作者 Tâi-e̍k:Ko Tek-chiong, Siu-tèng: Chng Hūi-phêng&Lîm Chùn-io̍k 2021.04.18

Tē-it tāi-seng ài lán bêng-bêng ē kì-tit ê, to̍h sī kàu-hōe ū chiap-la̍p Má-thài kah Lū-ka ê hok-im-su, ū sêng-jīn In ê hok-im-su sī si̍t-chāi teh kì su̍t In ê sìn-gióng ê chheh, só͘-í tùi chit-ê si̍t-chêng lán thang chai, tī ta̍k só͘-chāi ê Ki-tok-tô͘, sī lóng ū sìn i ê chhù-lí Kàng-tàn ê sū-si̍t. Nā-sī án-ne, Má-khó án-chóaⁿ bô kì-chài? Lán nā hian-khui Má-khó ê chheh, to̍h chai i ê tōa bo̍k-tek, sī chí-ū teh kóng khí I-é-su ê kong seng-gâi niā-niā. Lí khòaⁿ! Má-khó tùi thâu to̍h sī kóng-khí I-é-su ê sé-lé, í-ki̍p i tī Ga-lí-la-iah thoân-tō ê sū. Má-khó sī koat-toàn bô kóng-khí khah chá ê siáⁿ-mi̍h siau-sit. Chóng-·sī lūn Lū-ka ê bo̍k-tek, sī án-chóaⁿ?Tú-tú sī chiàu i pún-sin só͘ kiàn-chèng ê kóng, i sī beh kiàn-chèng i ê Chú "Τùi khí-thâu lóng chóng ê sū."che to̍h sī kah Má-khó ū tōa-tōa koh-iūⁿ ê só͘-chāi. Kî-si̍t Má-khó sī bô beh tùi hit-ê siōng khí-thâu kàu tī siōng lō͘-bóe ê sū-si̍t, sûi chi̍t hāng lâi kiàn-chèng Ki-tok ê choân seng-oa̍h.

Taⁿ Iô-ha-neh siáⁿ-sū bô kóng-khí? Lán m̄-chai. Chóng-·sī lán tio̍h ē kì-tit, i khak-si̍t sī ū siông-siông teh tha̍k Má-thài, í-ki̍p Lū-ka ê hok-im-su, iā i mā sī chai tong-sî ê kàu-hōe to lóng ū chiap-la̍p i ê chhù-lí Kàng-tàn ê sū-si̍t, iū-koh i ê bo̍k-tek chí-ū sī beh pó͘-chhiong kî-î ê hok-im-su, chiah lâi gia̍h pit lâi siá pa̍t-lâng só͘ bô siá tio̍h ê sū-si̍t, chit-tiám lán sī í-keng kóng liáu. Siat-sú nā-sī kóng án-ne, iáu-bōe ū thang chò cha̍p-hun ê ìn-tap, chhiáⁿ lán koh chù-ì chi̍t hāng. Iô-ha-neh to̍h sī tùi thiⁿ-·ni̍h ê hong-bīn, m̄-sī tùi tē-·ni̍h ê hong-bīn, lâi teh-khòaⁿ Ki-tok ê chhut-sì. I khiok sī iû-goân ū teh kì-chài Ki-tok ê chhut-sì, put-kò i sī-bô kóng-khí I-é-su Ki-tok ū chhut-sì tī iû-thài ê Bia̍t-lé-hèm, hoán-tǹg sī ū kóng, I-é-su ū án-chóaⁿ tùi hit-ê khah-koân ê sè-kài, lâi chhut-sì tī chit-ê sè-kan. Che to̍h sī i ê thâu-sū só͘ teh kóng lūn Ki-tok ê chhut-sì ê, kî-si̍t tú-tú sī kah Má-thài í-ki̍p Lū-ka ê thâu-sū sio it-tì tī-·leh. Iô-ha-neh ū kóng,"Τī khí-thâu ū tō, tō sī kah Siōng-tè chò-hóe tī-·leh, tō to̍h sī Siōng-tè i ū tō-chiâⁿ jio̍k-thé khiā-khí tī lán tiong-kan, koh goán bat khòaⁿ-kìⁿ i ê êng-kng." lán tùi chit kù ōe, kám thang kóng Iô-ha-neh sī chhin-chhiūⁿ ū teh hoán-tùi tong-sî ê kàu-hōe ê sìn-gióng?

Iā Páu-lô sī án-chóaⁿ? khó-sioh chē-chē lâng lóng bē kì-tit thang siūⁿ kóng, lūn Ki-tok ê seng-gâi ê sū, to sī i í-ki̍p chèng sù-tô͘ ta̍k ji̍t só͘ teh soat-kà ê, siáⁿ-sū choân-jiân bô khòaⁿ-kìⁿ Páu-lô ū siá Ki-tok-toān leh? kî-si̍t Páu-lô tùi Ki-tok ê seng-gâi sī ū i ê tiāⁿ-tio̍h ê phiau-chún tī-·leh. I chheng hō chit-ê piau-chún kóng, sī "góa ê hok-im."chhin-chhiūⁿ ū thoân-káng,"Lín tio̍h ē kì-tit tùi Ta-bi̍t ê āu-tāi só͘ chhut ê I-é-su Ki-tok, i tùi sí-lâng tiong koh-o̍ah, tú-tú chiàu góa ê hok-im."

I ta̍k ji̍t to lóng sī teh thôaⁿ hit-ê hok-im, Ki-tok ê seng-gâi, iáu-koh lán lóng bô khòaⁿ-kìⁿ i ū gia̍h pit lâi siá i ê toān-kì. Só͘-í lán thang siūⁿ, i teh soat-kà ê tiong-kan, sī lóng m̄-bat thôaⁿ chhù-lí Kàng-tàn ê tō-lí, che sī bē-tàng giâu-gî ê sū. Chóng-·sī tī chia iáu ū chi̍t hāng chin tiōng-iàu, chin hián-bêng ê sū-si̍t, lán tio̍h ē kì-tit. Sui-jiân Páu-lô sī-bô siá i ê hok-im-su, iáu-koh Páu-lô ê ha̍k-seng, i só͘ chhin-bi̍t ê tâng-phōaⁿ Lū-ka, tng kah Páu-lô chò-tīn ê sî, ū siá chi̍t pún hok-im-su. Lū-ka kah Páu-lô tāi-ke sio chhin-bi̍t teh kau-pôe ê hit kúi nî ê tiong-kan, i ū nn̄g koàn oân-kó tī-·leh. Chi̍t kńg sī Páu-lô ê thoân-tō ê lí-hêng kì, to̍h sī āu-lâi i ū chhut-pán chiâⁿ-chò Sù-tô͘ Hêng-toān. Κoh chi̍t kńg, sī koh-khah pó-pòe, tiōng-iàu ê, to̍h sī i tī āu-lâi ū chhut-pán, chiâⁿ-chò i ê Chú ê toān-kì. Lán thang sìn, Páu-lô ū kéng-soán i lâi chò hit-ê kang; iā thang sìn, Páu-lô ū pang-chō͘ Lū-ka, ū kah i chò-hóe chò hit-ê kang; iā lán mā sī chai chit pún hok-im-su ū hián-chhut Páu-lô ê kà-sī tī-·leh. Só͘-í chho͘-tāi kàu-hōe ū chheng-ho͘ chit pún kiò-chò sī Páu-lô ê hok-im-su. Tī-chia ū tē-jī sè-kí nn̄g-ūi ê kàu-hū, só͘ kiàn-chèng ê ōe; chi̍t ūi sī Gó͘-luh(Gaul) ê Î-lê-nî(Irenaeus), ū kóng,"Lū-ka ū kā Páu-lô só͘ thoân ê hok-im lâi kì-chài tī chheh-·ni̍h;"koh chi̍t ūi sī A-hui-lē-ka ê Tek-tō-li (Tertullian) ông ū kóng,"Lū-ka ê lūi-piat khah siông sī thàn Páu-lô ê." Chhiáⁿ lán tio̍h ē kì-tit, chit pún Lū-ka hok-im-su, to̍h sī te̍k-pia̍t ū chù-tiōng I-é-su ê chhù-lí Kàng-tàn ê sū-si̍t!

Lán tùi í-siōng só͘ kóng ê si̍t-chêng lâi khòaⁿ, thang chai sui-jiân chèng phoe-sìn ê tiong-kan, lóng tiām-tiām bô kóng-khí chhù-lí Kàng-tàn ê sū-si̍t, mā m̄-sī tiōng-iàu ê būn-tê. Chèng phoe-sìn sī khah hán-tit lūn-khí Ki-tok ê seng-gâi, in-ūi chèng phoe-sìn lóng sī ūi-tio̍h te̍k-pia̍t ê sū iû, teh gī-lūn tī hit sî te̍k-pia̍t hoat-seng ê būn-tê, lâi siá ê te̍k-pia̍t ê chheh. Lūn i ê chhù-lí Kàng-tàn ê sū, sī bêng-bêng lóng m̄- bat chò būn-tê hō͘ lâng teh gī-lūn, só͘-í Páu-lô chiah lóng bô kóng-khí chit-ê sū-si̍t.

Í-siōng lán í-keng kóng-khí Ki-tok-tô͘ ê hoâi-gî chiá, só͘ khòaⁿ-chò sī tē-it khùn-lân ê tiám, to̍h sī lūn-khí Sin-iok sèng-chheh khah chē ê tù-chiá lóng sī tiām-tiām bô kóng-khí ê sū. Chhì-mn̄g, che kám ū-kàu gia̍h gûi-hiám thang iô-choah lán ê Sèng-keng? Bián-kóng hiah-ê bô sìn-gióng ê lâng, sī ài kán-lio̍k it-chhè ê būn-tê, kóng,"chhù-lí Kàng-tàn sī tī jîn-lūi keng-giām tiong m̄-bat tú-tio̍h ê sū."chún-chò ū-iáⁿ lâi kóng, Ki-tok mā sī-bô siông-siông chhut-sì. Sèng-chheh só͘ chú-tiuⁿ ê sī kóng, nn̄g hāng pêⁿ-pêⁿ sī siāng sî só͘ hoat-seng ê sū-si̍t; iā nn̄g hāng sū-si̍t sī sio kiat-liân tī-·leh. Chit chióng ōe khiok sī bē-tàng tit-tio̍h hit-khoán bô sìn-gióng ê lâng hoaⁿ-hí thiaⁿ, Chóng-·sī che sī ū khùi-la̍t thang phah-phòa kah Ki-tok-tô͘ só͘ beh sio cheng-piān ê tiám. Lán sī bô beh hit-khoán bô sìn-sim ê lâng chò-hóe piān-lūn. In-ūi lâng nā bô sìn Ki-tok sī sîn, chū-jiân chit-ê būn-tê chāi i teh-khòaⁿ, sī-bô ì-sù, sī bē-tàng sìn tit ê sū.

第一tāi先ài咱明明ē記得ê，to̍h是教會有接納馬太kah路加ê福音書，有承認In ê福音書是實在teh記述In ê信仰ê冊，所以tùi chit-ê實情咱thang知，tī ta̍k所在ê基督徒，是lóng有信伊ê處女降誕ê事實。若是án-ne，馬可án怎無記載?咱若掀開馬可ê冊，to̍h知伊ê大目的，是只有teh講起耶穌ê kong生涯niā-niā。你看！馬可tùi頭to̍h是講起耶穌ê洗禮，以及伊tī加利利傳道ê事。馬可是決斷無講起khah早ê啥物消息。總是論路加ê目的，是án怎?Tú-tú是照伊本身所見證ê講，伊是beh見證伊ê主「Τùi起頭lóng總ê事。」這to̍h是kah馬可有大大koh樣ê所在。其實馬可是無beh tùi hit-ê上起頭到tī上路尾ê事實，隨一項來見證基督ê全生活。

Taⁿ約翰啥事無講起?咱m̄知。總是咱tio̍h ē記得，伊確實是有常常teh讀馬太，以及路加ê福音書，也伊mā是知當時ê教會to lóng有接納伊ê處女降誕ê事實，又koh伊ê目的只有是beh補充其餘ê福音書，chiah來gia̍h筆來寫別人所無寫tio̍h ê事實，chit點咱是已經講了。設使若是講án-ne，iáu未有thang做十分ê應答，請咱koh注意一項。約翰to̍h是tùi天裡ê方面，m̄是tùi地裡ê方面，來teh看基督ê出世。伊卻是猶原有teh記載基督ê出世，不過伊是無講起耶穌基督有出世tī偤太ê伯利恆，反轉是有講，耶穌有án怎tùi hit-ê khah高ê世界，來出世tī chit-ê世間。這to̍h是伊ê頭序所teh講論基督ê出世ê，其實tú-tú是kah馬太以及路加ê頭序相一致tī-·leh。約翰有講：「Τī起頭有道，道是kah上帝做伙 tī-·leh，道to̍h是上帝伊道有成肉體khiā起tī咱中間，koh阮bat看見伊ê榮光。」咱tùi chit句話，kám thang講約翰是親像有teh反對當時ê教會ê信仰?

也保羅是án怎?可惜chē-chē人lóng bē記得thang想講，論基督ê生涯ê事，to是伊以及眾使徒ta̍k日所teh說教ê，啥事全然無看見保羅有寫基督傳leh?其實保羅tùi基督ê生涯是有伊ê tiāⁿ-tio̍h ê標準tī-·leh。伊稱號chit-ê標準講，是「我ê福音。」親像有傳講：「Lín tio̍h ē記得tùi大衛ê後代所出ê耶穌基督，伊tùi死人中koh活，tú-tú照我ê福音。」

伊ta̍k日to lóng是teh傳hit-ê福音，基督ê生涯，iáu-koh咱lóng無看見伊有gia̍h筆來寫伊ê傳記。所以咱thang想，伊teh說教ê中間，是lóng m̄-bat傳處女降誕ê道理，這是bē-tàng僥疑ê事。總是tī chia iáu有一項真重要，真顯明ê事實，咱tio̍h ē記得。雖然保羅是無寫伊ê福音書，iáu-koh保羅ê學生，伊所親密ê同伴路加，當kah保羅做陣ê時，有寫一本福音書。路加kah保羅大家相親密teh交陪ê hit幾年ê中間，伊有兩卷完稿tī-·leh。一卷是保羅ê傳道ê旅行記，to̍h是後來伊有出版成做使徒行傳。Κoh一卷，是koh-khah寶貝、重要ê，to̍h是伊tī後來有出版，成做伊ê主ê傳記。咱thang信，保羅有揀選伊來做hit-ê工；也thang信，保羅有幫助路加，有kah伊做伙做hit-ê工；也咱mā是知chit本福音書有顯出保羅ê教示tī-·leh。所以初代教會有稱呼chit本叫做是保羅ê福音書。Tī-chia有第二世紀兩位ê教父，所見證ê話；一位是Gó͘-luh(Gaul) ê Î-lê-nî(Irenaeus)，有講：「路加有kā保羅所傳ê福音來記載tī冊裡；」koh一位是A-hui-lē家 ê Tek-tō-li(Tertullian)王有講：「路加ê類別khah常是趁保羅ê。」請咱tio̍h ē記得，chit本路加福音書，to̍h是特別有注重耶穌ê處女降誕ê事實！

咱tùi以上所講ê實情來看，thang知雖然眾phoe信ê中間，lóng恬恬無講起處女降誕ê事實，mā m̄是重要ê問題。眾phoe信是khah罕得論起基督ê生涯，因為眾phoe信lóng是為tio̍h特別ê事由，teh議論tī hit時特別發生ê問題，來寫ê特別ê冊。論伊ê處女降誕ê事，是明明lóng m̄-bat做問題hō͘人teh議論，所以保羅才lóng無講起chit-ê事實。

以上咱已經講起基督徒ê懷疑者，所看做是第一困難ê點，to̍h是論起新約聖冊khah chē ê著者lóng是恬恬無講起ê事。試問，這kám有夠額危險thang搖choah咱ê聖經?免講hiah-ê無信仰ê人，是ài簡略一切ê問題，講：「處女降誕是tī人類經驗中m̄-bat tú-tio̍h ê事。」準做有影來講，基督mā是無常常出世。聖冊所主張ê是講，兩項平平是siāng時所發生ê事實；也兩項事實是相結連tī-·leh。Chit種話卻是bē-tàng得tio̍h hit款無信仰ê人歡喜聽，總是這是有氣力thang phah破kah基督徒所beh相爭辯ê點。咱是無beh hit款無信心ê人做伙辯論。因為人若無信基督是神，自然chit-ê問題在伊teh看，是無意思，是bē-tàng信得ê事。