《綠色短評》 |
| | | 轉寄 |
Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī
《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Tāisoán su liáu, Bînchìntóng tio̍h ánchóaⁿ kiámthó!
Ji̍tpún ha̍kchiá, Tangkiaⁿ Gōakokgí Tāiha̍k Ogasawara Yoshiyuki(小笠原欣幸)kàusiū, tī 2020 nî chóngthóng tāisoán ê sî, īchhek Chhòa Engbûn chóngthóng tit phiò lu̍t 57.7%, kah si̍tchè tit phiò lu̍t 57.1% kantāⁿ chha 0.6%, chún kah ē hông kiaⁿ ·tio̍h. Chi̍t ūi sǹgmiāsian sǹg kah chiok chún, lán ē chunchheng i kiò choh"poànsian", nāsī ánne Ogasawara kàusiū ē khamtit chunchheng choh"3/4 sian". Kiⁿî cha̍pgoe̍h jīla̍k, chit ūi Ogasawara kàusiū tī bīnchheh téngbīn īchhek kiⁿî Tâioân káuha̍pit tāisoán kiatkó, 22 koān chhītiúⁿ soánkí, Bînchìntóng 5 se̍k, Kokbîntóng 15 se̍k, Bînchiòngtóng 1 se̍k, bô tóng chek 1 se̍k. Sīmchì kā múi chi̍tê koānchhītiúⁿ tòngsoán miâtoaⁿ lóng lia̍t chhutlâi. Tongsî ū chin chē lâng kóng Ogasawara kàusiū chit piàn bô chún ah! chin pháiⁿsè, 30 kang āu ê cha̍pitgoe̍h jīla̍k soánkí kiatkó, tûliáu Kagī chhītiúⁿ iân āu soánkí ígōa, só͘ū ê koān chhītiúⁿ tòngsoán miâtoaⁿ kah i īchhek ê oânchoân kāngkhoán, chi̍ttiám’á chengchha to bô.
Chit piàn soán su ê Bînchìntóng tio̍h ū suiàu iōngsim chaipôe chit khoán ê "soánkí chengsoànsu", tī pêngsî tio̍h bô thêng chò múi chi̍tê koān chhī jînbîn tùi kok chèngtóng ê chichhî tō͘, ētàng giánkiù chhut múi chi̍tê koānchhītiúⁿ kîkan ê piànhòa. Tējī, suiàu chaipôe ē hiáu chíntoàn kok chióng chèngtī pēⁿchèng ê pēⁿlísu, giánkiù chhut múi chi̍t koānchhī ê būntê chhut tī tóūi. Tēsaⁿ, suiàu chaipôe ē hiáu khui io̍hhong ê isu. Bián kúi nî, póchèng Bînchìntóng ētàng kā choân kok múi chi̍tê koānchhī tīlí hó. Lán ēng chit piàn soánkí ê kiatkó lâi chò kiámthó.
Chò liáu huisiông hó liân jīm ê koānchhītiúⁿ, chit piàn bētang koh chham soán, i só͘ thuichiàn kòa póchèng ê hāusoánjîn, chiàu lí kóng engkai ē tittio̍h koānbîn á·sī chhībîn ê chichhî chiah tio̍h, ná ē chhinchhiūⁿ Pîntong koāntiúⁿ Phoaⁿ Bōngan só͘ thuichiàn ê li̍phoat úigoân Chiu Chhunbí chiah iâⁿ bān gōa phiò niāniā, koh khah kîkoài ê sī, Kelâng chhītiúⁿ Lîm Iūchhiong thuichiàn ê li̍phoat úigoân Chhòa Sekèng, Thôhn̂g chhītiúⁿ Tēⁿ Bûnchhàn thuichiàn ê li̍phoat úigoân Tēⁿ Ūnpêng, Sintek chhītiúⁿ Lîm Chìkian thuichiàn i ê hù chhītiúⁿ Sím Hūikhēng, m̄nā lóng chóng lo̍ksoán, jîchhiáⁿ phiò chha chin chē. Che sī siáⁿmi̍h tōlí? Hō͘ lâng siūⁿ bô.
Chit piàn soánkí, ū chin chē ūi koānchhītiúⁿ kah koānchhī gīoân hāusoánjîn, iânsio̍k 2018 nî ê siûhūn giânlūn, o͘pe̍h mē lâng·ê lóng chóng koân phiò tòngsoán. Ánne, ē hō͘ chit chióng lâng tekì kah gō͘hōe kóng sòaⁿpò siûhūn giânlūn, o͘pe̍h mē lâng si̍tchāi chin hó ēng. Bînchìntóng tiongiong tio̍h hóhó giánkiù kái to̍k ê io̍hhng, tī siānliông ê Tâioân thó͘tē téngbīn si̍tchāi m̄ hó koh sòaⁿpò siûhūn giânlūn. Che sī chin giâmtiōng ê ùjiám!
Chit piàn soánkí, Tâitiong chhītiúⁿ Lô͘ Siùiàn, Hûnlîm koāntiúⁿ Tiuⁿ Lēsiān, Gîlân koāntiúⁿ Lîm Chumiāu, Hoalian Koāntiúⁿ Chhî Chinùi, Tâitang koāntiúⁿ Jiâu Khènglêng gō͘ ūi lúsèng ê Tiongkok Kokbîntóng koānchhītiúⁿ lóng piàⁿ liân jīm, kîtiong ū chò liáu chiâⁿ hó·ê, ū chò liáu phó͘thong·ê, ū chò liáu chin chha·ê, tānsī múi chi̍t ūi lóng chóng koân phiò tòngsoán, tōa iâⁿ Bînchìntóng tùichhiú iâⁿ kah ū thang hóbē. Tàuté sī siáⁿmi̍h goânin?
Chit piàn káuha̍pit tāisoán su liáu, Bînchìntóng tiongiong tio̍h kah Ogasawara kàusiū o̍h, siatkè chhut kui thò sin ê soánkí chheklio̍k, āupiàn soánkí chiah ū khólêng iâⁿ tò tńglâi. (221126)
Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Tāi-soán su liáu, Bîn-chìn-tóng tio̍h án-chóaⁿ kiám-thó!
Ji̍t-pún ha̍k-chiá, Tang-kiaⁿ Gōa-kok-gí Tāi-ha̍k Ogasa-wara Yoshi-yuki(小笠原欣幸)kàu-siū, tī 2020 nî chóng-thóng tāi-soán ê sî, ī-chhek Chhòa Eng-bûn chóng-thóng tit phiò lu̍t 57.7%, kah si̍t-chè tit phiò lu̍t 57.1% kan-tāⁿ chha 0.6%, chún kah ē hông kiaⁿ -·tio̍h. Chi̍t ūi sǹg-miā-sian sǹg kah chiok chún, lán ē chun-chheng i kiò choh"pòaⁿ-sian", nā-sī án-ne Ogasa-wara kàu-siū ē kham-tit chun-chheng choh"3/4 sian". Kin-nî cha̍p-goe̍h jī-la̍k, chit ūi Ogasa-wara kàu-siū tī bīn-chheh téng-bīn ī-chhek kin-nî Tâi-oân káu-ha̍p-it tāi-soán kiat-kó, 22 koān chhī-tiúⁿ soán-kí, Bîn-chìn-tóng 5 se̍k, Kok-bîn-tóng 15 se̍k, Bîn-chiòng-tóng 1 se̍k, bô tóng chek 1 se̍k. Sīm-chì kā múi chi̍t-ê koān-chhī-tiúⁿ tòng-soán miâ-toaⁿ lóng lia̍t chhut-lâi. Tong-sî ū chin chē lâng kóng Ogasa-wara kàu-siū chit piàn bô chún ah! chin pháiⁿ-sè, 30 kang āu ê cha̍p-it-goe̍h jī-la̍k soán-kí kiat-kó, tû-liáu Ka-gī chhī-tiúⁿ iân āu soán-kí í-gōa, só͘-ū ê koān chhī-tiúⁿ tòng-soán miâ-toaⁿ kah i ī-chhek ê oân-choân kāng-khoán, chi̍t-tiám-á cheng-chha to bô.
Chit piàn soán su ê Bîn-chìn-tóng tio̍h ū su-iàu iōng-sim chai-pôe chit khoán ê "soán-kí cheng-soàn-su", tī pêng-sî tio̍h bô thêng chò múi chi̍t-ê koān chhī jîn-bîn tùi kok chèng-tóng ê chi-chhî tō͘, ē-tàng gián-kiù chhut múi chi̍t-ê koān-chhī-tiúⁿ kî-kan ê piàn-hòa. Tē-jī, su-iàu chai-pôe ē hiáu chín-toàn kok chióng chèng-tī pēⁿ-chèng ê pēⁿ-lí-su, gián-kiù chhut múi chi̍t koān-chhī ê būn-tê chhut tī tó-ūi. Tē-saⁿ, su-iàu chai-pôe ē hiáu khui io̍h-hng ê i-su. Bián kúi nî, pó-chèng Bîn-chìn-tóng ē-tàng kā choân kok múi chi̍t-ê koān-chhī tī-lí hó. Lán ēng chit piàn soán-kí ê kiat-kó lâi chò kiám-thó.
Chò liáu hui-siông hó liân jīm ê koān-chhī-tiúⁿ, chit piàn bē-tang koh chham soán, i só͘ thui-chiàn kòa pó-chèng ê hāu-soán-jîn, chiàu lí kóng eng-kai ē tit-tio̍h koān-bîn á-sī chhī-bîn ê chi-chhî chiah tio̍h, ná ē chhin-chhiūⁿ Pîn-tong koān-tiúⁿ Phoaⁿ Bōng-an só͘ thui-chiàn ê li̍p-hoat úi-goân Chiu Chhun-bí chiah iâⁿ bān gōa phiò niā-niā, koh khah kî-koài ê sī, Ke-lâng chhī-tiúⁿ Lîm Iū-chhiong thui-chiàn ê li̍p-hoat úi-goân Chhòa Sek-èng, Thô-hn̂g chhī-tiúⁿ Tēⁿ Bûn-chhàn thui-chiàn ê li̍p-hoat úi-goân Tēⁿ Ūn-pêng, Sin-tek chhī-tiúⁿ Lîm Chì-kian thui-chiàn i ê hù chhī-tiúⁿ Sím Hūi-khēng, m̄-nā lóng chóng lo̍k-soán, jî-chhiáⁿ phiò chha chin chē. Che sī siáⁿ-mi̍h tō-lí? Hō͘ lâng siūⁿ bô.
Chit piàn soán-kí, ū chin chē ūi koān-chhī-tiúⁿ kah koān-chhī gī-oân hāu-soán-jîn, iân-sio̍k 2018 nî ê siû-hūn giân-lūn, o͘-pe̍h mē lâng-·ê lóng chóng koân phiò tòng-soán. Án-ne, ē hō͘ chit chióng lâng tek-ì kah gō͘-hōe kóng sòaⁿ-pò siû-hūn giân-lūn, o͘-pe̍h mē lâng si̍t-chāi chin hó ēng. Bîn-chìn-tóng tiong-iong tio̍h hó-hó gián-kiù kái to̍k ê io̍h-hong, tī siān-liông ê Tâi-oân thó͘-tē téng-bīn si̍t-chāi m̄ hó koh sòaⁿ-pò siû-hūn giân-lūn. Che sī chin giâm-tiōng ê ù-jiám!
Chit piàn soán-kí, Tâi-tiong chhī-tiúⁿ Lô͘ Siù-iàn, Hûn-lîm koān-tiúⁿ Tiuⁿ Lē-siān, Gî-lân koān-tiúⁿ Lîm Chu-miāu, Hoa-lian Koān-tiúⁿ Chhî Chin-ùi, Tâi-tang koān-tiúⁿ Jiâu Khèng-lêng gō͘ ūi lú-sèng ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng koān-chhī-tiúⁿ lóng piàⁿ liân jīm, kî-tiong ū chò liáu chiâⁿ hó-·ê, ū chò liáu phó͘-thong-·ê, ū chò liáu chin chha-·ê, tān-sī múi chi̍t ūi lóng chóng koân phiò tòng-soán, tōa iâⁿ Bîn-chìn-tóng tùi-chhiú iâⁿ kah ū thang hó-bē. Tàu-té sī siáⁿ-mi̍h goân-in?
Chit piàn káu-ha̍p-it tāi-soán su liáu, Bîn-chìn-tóng tiong-iong tio̍h kah Ogasa-wara kàu-siū o̍h, siat-kè chhut kui thò sin ê soán-kí chhek-lio̍k, āu-piàn soán-kí chiah ū khó-lêng iâⁿ tò tńg-lâi. (221126)
日本學者、東京外國語大學Ogasa-wara Yoshi-yuki(小笠原欣幸)教授, tī 2020年總統大選ê時,預測蔡英文總統得票率57.7%,kah實際得票率57.1% kan-tāⁿ差0.6%,準kah ē hông驚tio̍h。一位算命先算kah足準,咱ē尊稱伊叫作「半仙」,若是án-ne Ogasa-wara教授ē堪得尊稱作「3/4仙」。今年十月二六,chit位Ogasa-wara教授tī面冊頂面預測今年台灣九合一大選結果,22縣市長選舉:民進黨5席、國民黨15席、民眾黨1席、無黨籍1席。甚至kā每一个縣市長當選名單lóng列出來。當時有真chē人講Ogasa-wara教授chit遍無準ah!真pháiⁿ-sè,30工後ê十一月二六選舉結果,除了嘉義市長延後選舉以外,所有ê縣市長當選名單kah伊預測ê完全仝款,一點仔精差to無。
Chit遍選輸ê民進黨tio̍h有需要用心栽培chit款ê「選舉精算師」,tī平時tio̍h無停做每一个縣市人民對各政黨ê支持度,ē-tàng研究出每一个縣市長期間ê變化。第二,需要栽培ē曉診斷各種政治病症ê病理師,研究出每一縣市ê問題出tītó位。第三,需要栽培ē曉開藥方ê醫師。免幾年,保證民進黨ē-tàng kā全國每一个縣市治理好。咱用chit遍選舉ê結果來做檢討。
做了非常好連任ê縣市長,chit遍bē-tang koh參選,伊所推薦掛保證ê候選人,照理講應該ē得tio̍h縣民抑是市民ê支持才tio̍h,náē親像屏東縣長潘孟安所推薦ê立法委員周春米才贏萬外票niā-niā,koh khah奇怪ê是,基隡市長林右昌推薦ê立法委員蔡適應、桃園市長鄭文燦推薦ê立法委員鄭運鵬、新竹市長林志堅推薦伊ê副市長沈慧虹,m̄-nā lóng總落選,而且票差真chē。Che是啥物道理?Hō͘人想無。
Chit遍選舉,有真chē位縣市長kah縣市議員候選人,延續2018年ê仇恨言論、烏白罵人-·ê lóng總高票當選。Án-ne,ēhō͘ chit種人得意kah誤會講散播仇恨言論、烏白罵人實在真好用。民進黨中央tio̍h好好研究解毒ê藥方,tī善良ê台灣土地頂面實在m̄好koh散播仇恨言論。Che是真嚴重ê污染!
Chit遍選舉,台中市長盧秀燕、雲林縣長張麗善、宜蘭縣長林姿妙、花運縣長徐榛蔚、台東縣長饒慶鈴五位女性ê中國國民黨縣市長lóng拼連任,其中有做了chiâⁿ好-·ê,有做了普通-·ê,有做了真差-·ê,但是每一位lóng總高票當選,大贏民進黨對手贏kah有thang好賣。到底是啥物原因?
Chit遍九合一大選輸了,民進黨中央tio̍h kah Ogasa-wara教授學,設計出kui套新ê選舉策略,後遍選舉才有可能贏倒轉來。 (221126)