《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國beh koh thǹg褲圍海！？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.07.03

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tiongkok beh koh thǹgkhò͘ ûi hái!?

Tiongkok itti̍t kóng i kinkì kó͘chá ê "káu tōaⁿ sòaⁿ" ūi chún, kóng Huilu̍tpin, Málâisea, Bûnlâi kah Oa̍tlâm téng lâmhái kok kok ê pō͘hūn niáhái kah choansio̍k kengchè khu kah konghái, lóng sī in ê. Lán chhiò Tiongkok sī thǹg khò͘ ûi hái. Huilu̍tpin jīnûi kīnnî lâi Tiongkok íkeng ûihoán 《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhoat Kongiok 》, hiòng Tiōngchhâi Hoattêng thêchhut iaukiû tiōngchhâi, 2016 nî chhitgoe̍h cha̍pjī, Tiōngchhâi Hoattêng chhâitēng tī《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhoat Kongiok 》 ēbīn Tiongkok tùi lâmhái chūjiân chugoân bô hióngū "káu tōaⁿ sòaⁿ" ê le̍ksúsèng khoânlī. Tiongkok kīchoa̍t chiapsiū tiōngchhâi.

　　 La̍kgoe̍h cha̍psaⁿ, Tiongkok gōakaupō͘ hoatgiânjîn Ong Bûnpin, tī lēhêng kìchiáhōe kóng, Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkoah ê chi̍tpō͘hūn, Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi iok 70 háilí, siōng khoah ê só͘chāi iok 220 háilí. Kinkì 《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhoat Kongiok 》kah Tiongkok koklāihoat, Tiongkok tùi Tâioân Háikiap hióngū chúkoân khoânlī kah koánhatkoân. Ong Bûnpin kóng, 《 Kokchè Háṳûⁿhoat 》 téngbīn kinpún bô kokchè chúie̍k ê kónghoat, iúkoan kokka kóng Tâioân Háikiap sī kokchè chúie̍k, sī ūitio̍h beh chhauchhiòng sia̍p tâi būntê, uihia̍p Tiongkok chúkoân anchoân só͘ chèchō chhutlâi ê chiàkháu, Tionghng tùi chittiám kiankoat hoántùi.

Ong Bûnpin kóng,"《 Kokchè Háṳûⁿhoat 》 téngbīn siōng kinpún bô kokchè chúie̍k ê kónghoat", thiaⁿ khílâi náchhiūⁿ bô m̄tio̍h, tānsī i sī tèⁿ chheⁿ, ta̍kê lóng chaiiáⁿ "kokchè chúie̍k" tio̍h sī "konghái" hui chèngsek ê iōnggí. Hó, lán kóng "konghái". Lán kok thâuchi̍t jīm chù “WTO” tāisài Gân Khèngchiuⁿ piáusī, kinkì 1982 nî Liânha̍pkok só͘ tēngê《 Háṳûⁿ Hoat Kongiok 》 lāṳông chengsîn, lénghái ígōa ê hái=e̍k lóngchóng sio̍k "konghái". "Lénghái" sī siáⁿ ? Lénghái sī chí ùi háihōaⁿ kisòaⁿ sǹgkhí 12 háilí lāi ê háie̍k. Kai Kongiok goânchek siōng paukoat kunkàm chāilāi ê gōakok chûnchiah lóng ēsái tī iânhōaⁿkok ê lénghái "bôhāi thongkòe". Nā chiàu ánne, óa Tiongkok lio̍ktē 12 háilí lāi ê háie̍k, kah óa Tâioân 12 háilí lāi ê háie̍k ígōa ê Tâioân Háikiap, lóngchóng sī "kong hái ". Ánne lán tio̍h chai, Tâioân Háikiap tōapō͘hūn sī sio̍k "konghái". Kokchèhoat "kong hái" ê kipún chengsîn sī "konghái chūiû", tio̍h sī kóng "konghái" sī bô chúlâng ê mi̍hkiāⁿ, ta̍k kok ê jīmhô chûnchiah lóng ēsái chūiû hânghêng, bētàng ēng jīmhô honghoat hôngchí á·sī chó͘tòng konghái ê súiōngkoân.

　　 Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi iok 70 háilí, siōng khoah ê só͘chāi iok 220 háilí. Iā tio̍h sī kóng Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi ū 58 háilí kah Tiongkok bô koanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, 46 háilí sī "konghái"; Tâioân Háikiap siōng khoah ê só͘chāi ū 208 háilí kah Tiongkok bô koanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, ū 196 háilí sī "kong hái". Kantaⁿ í chòekīn saⁿ nî lâi kóng, Bíkok kunkàm thongkòe Tâioân Háikiap kahná teh kiâⁿ chàukha, 2020 nî 13 piàn. Kīn 14 nî lâi siōng chē ê chi̍t nî, 2021 nî pêngkin múi kògoe̍h ū chi̍t piàn, 2022 nî kàu la̍kgoe̍h cha̍pchhit ji̍t ûichí chíū 3 piàn, Bíkok bêngbêng teh piáusī, Tâioân Háikiap sī konghái, jīmhô kokka ê jīmhô chûnchiah lóng ū tī chia hânghêng ê chūiû. Tiongkok kóng "tùi Tâioân Háikiap hióngū chúkoân khoânlī kah koánhatkoân." Chinchiàⁿ m̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi?

Tiongkok ánne kóng, m̄ sī beh koh thǹg khò͘ ûi hái, bô sī siáⁿ? (220624)

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Tiong-kok beh koh thǹg-khò͘ ûi hái!?

Tiong-kok it-ti̍t kóng i kin-kì kó͘-chá ê "káu tōaⁿ sòaⁿ" ūi chún, kóng Hui-lu̍t-pin, Má-lâi-se-a, Bûn-lâi kah Oa̍t-lâm téng lâm-hái kok kok ê pō͘-hūn niá-hái kah choan-sio̍k keng-chè khu kah kong-hái, lóng sī in ê. Lán chhiò Tiong-kok sī thǹg khò͘ ûi hái. Hui-lu̍t-pin jīn-ûi kīn-nî lâi Tiong-kok í-keng ûi-hoán 《 Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-hoat Kong-iok 》, hiòng Tiōng-chhâi Hoat-têng thê-chhut iau-kiû tiōng-chhâi, 2016 nî chhit-goe̍h cha̍p-jī, Tiōng-chhâi Hoat-têng chhâi-tēng tī《 Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-hoat Kong-iok 》 ē-bīn Tiong-kok tùi lâm-hái chū-jiân chu-goân bô hióng-ū "káu tōaⁿ sòaⁿ" ê le̍k-sú-sèng khoân-lī. Tiong-kok kī-choa̍t chiap-siū tiōng-chhâi.

　　 La̍k-goe̍h cha̍p-saⁿ, Tiong-kok gōa-kau-pō͘ hoat-giân-jîn Ong Bûn-pin, tī lē-hêng kì-chiá-hōe kóng, Tâi-oân sī Tiong-kok léng-thó͘ put-khó hun-koah ê chi̍t-pō͘-hūn, Tâi-oân Hái-kiap siōng e̍h ê só͘-chāi iok 70 hái-lí, siōng khoah ê só͘-chāi iok 220 hái-lí. Kin-kì 《 Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-hoat Kong-iok 》kah Tiong-kok kok-lāi-hoat, Tiong-kok tùi Tâi-oân Hái-kiap hióng-ū chú-koân khoân-lī kah koán-hat-koân. Ong Bûn-pin kóng, 《 Kok-chè Hái-iûⁿ-hoat 》 téng-bīn kin-pún bô kok-chè chúi-e̍k ê kóng-hoat, iú-koan kok-ka kóng Tâi-oân Hái-kiap sī kok-chè chúi-e̍k, sī ūi-tio̍h beh chhau-chhiòng sia̍p tâi būn-tê, ui-hia̍p Tiong-kok chú-koân an-choân só͘ chè-chō chhut-lâi ê chià-kháu, Tiong-hng tùi chit-tiám kian-koat hoán-tùi.

Ong Bûn-pin kóng,"《 Kok-chè Hái-iûⁿ-hoat 》 téng-bīn siōng kin-pún bô kok-chè chúi-e̍k ê kóng-hoat", thiaⁿ khí-lâi ná-chhiūⁿ bô m̄-tio̍h, tān-sī i sī tèⁿ- chheⁿ, ta̍k-ê lóng chai-iáⁿ "kok-chè chúi-e̍k" tio̍h sī "kong-hái" hui chèng-sek ê iōng-gí. Hó, lán kóng "kong-hái". Lán kok thâu-chi̍t jīm chù “WTO” tāi-sài Gân Khèng-chiuⁿ piáu-sī, kin-kì 1982 nî Liân-ha̍p-kok só͘ tēngê《 Hái-iûⁿ- Hoat Kong-iok 》 lāi-iông cheng-sîn, léng-hái í-gōa ê hái=e̍k lóng-chóng sio̍k "kong-hái". "Léng-hái" sī siáⁿ ? Léng-hái sī chí ùi hái-hōaⁿ ki-sòaⁿ sǹg-khí 12 hái-lí lāi ê hái-e̍k. Kai Kong-iok goân-chek siōng pau-koat kun-kàm chāi-lāi ê gōa-kok chûn-chiah lóng ē-sái tī iân-hōaⁿ-kok ê léng-hái "bô-hāi thong-kòe". Nā chiàu án-ne, óa Tiong-kok lio̍k-tē 12 hái-lí lāi ê hái-e̍k, kah óa Tâi-oân 12 hái-lí lāi ê hái-e̍k í-gōa ê Tâi-oân Hái-kiap, lóng-chóng sī "kong- hái ". Án-ne lán tio̍h chai, Tâi-oân Hái-kiap tōa-pō͘-hūn sī sio̍k "kong-hái". Kok-chè-hoat "kong hái" ê ki-pún cheng-sîn sī "kong-hái chū-iû", tio̍h sī kóng "kong-hái" sī bô chú-lâng ê mi̍h-kiāⁿ, ta̍k kok ê jīm-hô chûn-chiah lóng ē-sái chū-iû hâng-hêng, bē-tàng ēng jīm-hô hong-hoat hông-chí á-·sī chó͘-tòng kong-hái ê sú-iōng-koân.

　　 Tâi-oân Hái-kiap siōng e̍h ê só͘-chāi iok 70 hái-lí, siōng khoah ê só͘-chāi iok 220 hái-lí. Iā tio̍h sī kóng Tâi-oân Hái-kiap siōng e̍h ê só͘-chāi ū 58 hái-lí kah Tiong-kok bô koan-hē, lāi-té ū 12 hái-lí sī Tâi-oân ê léng-hái, 46 hái-lí sī "kong-hái"; Tâi-oân Hái-kiap siōng khoah ê só͘-chāi ū 208 hái-lí kah Tiong-kok bô koan-hē, lāi-té ū 12 hái-lí sī Tâi-oân ê léng-hái, ū 196 hái-lí sī "kong hái". Kan-taⁿ í chòe-kīn saⁿ nî lâi kóng, Bí-kok kun-kàm thong-kòe Tâi-oân Hái-kiap kah-ná teh kiâⁿ chàu-kha, 2020 nî 13 piàn. Kīn 14 nî lâi siōng chē ê chi̍t nî, 2021 nî pêng-kin múi kò-goe̍h ū chi̍t piàn, 2022 nî kàu la̍k-goe̍h cha̍p-chhit ji̍t ûi-chí chí-ū 3 piàn, Bí-kok bêng-bêng teh piáu-sī, Tâi-oân Hái-kiap sī kong-hái, jīm-hô kok-ka ê jīm-hô chûn-chiah lóng ū tī chia hâng-hêng ê chū-iû. Tiong-kok kóng "tùi Tâi-oân Hái-kiap hióng-ū chú-koân khoân-lī kah koán-hat-koân." Chin-chiàⁿ m̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi?

Tiong-kok án-ne kóng, m̄ sī beh koh thǹg khò͘ ûi hái, bô sī siáⁿ? (220624)


中國一直講i根據古早ê「九段線」為準，講菲律賓、馬來西亞、汶萊kah越南等南海各國ê部分領海kah專屬經濟區kah公海，lóng是inê。咱笑中國是thǹg褲圍海。菲律賓認為近年來中國已經違反《聯合國海洋法公約》，向仲裁法庭提出要求仲裁，2016年七月十二，仲裁法庭裁定tī《聯合國海洋法公約》下面中國對南海自然資源無享有「九段線」ê歷史性權利。中國拒絕接受仲裁。

　　六月十三，中國外交部發言人汪文斌，tī例行記者會講，台灣是中國領土不可分割ê一部分，台灣海峽上狹（e̍h）ê所在約70海里，上khoahê所在約220海里。根據《聯合國海洋法公約》kah中國國內法，中國對台灣海峽享有主權權利kah管轄權。汪文斌講，《國際海洋法》頂面根本無國際水域ê講法，有關國家講台灣海峽是國際水域，是為tio̍h beh操縱涉台問題，威脅中國主權安全所製造出來ê藉口，中方對chit點堅決反對。

汪文斌講，「《國際海洋法》頂面上根本無國際水域ê講法」，聽起來ná像無m̄-tio̍h，但是伊是tèⁿ青，ta̍k个lóng知影「國際水域」tio̍h是「公海」非正式ê用語。好，咱講「公海」。咱國頭一任駐“WTO”大使顏慶章表示，根據1982年聯合國所訂ê《海洋法公約》內容精神，領海以外ê海域lóng總屬「公海」。「領海」是啥？領海是指ùi海岸基線算起12海浬內ê海域。該公約原則上包括軍艦在內ê外國船隻lóngē-sái tī沿岸國ê領海「無害通過」。若照按呢，倚中國陸地12海里內ê海域，kah倚台灣12海里內ê海域以外ê台灣海峽，lóng總是「公海」。按呢咱tio̍h知，台灣海峽大部分是屬「公海」。國際法「公海」ê基本精神是「公海自由」，tio̍h是講「公海」是無主人ê物件，ta̍k國ê任何船隻lóngē-sái自由航行，bē-tàng用任何方法防止á是阻擋公海ê使用權。

　　台灣海峽上狹（e̍h）ê所在約70海里，上khoah ê所在約220海里。也tio̍h是講台灣海峽上狹（e̍h）ê所在有58海里kah中國無關係，內底有12海里是台灣ê領海、46海里是「公海」；台灣海峽上khoah ê所在有208海里kah中國無關係，內底有12海里是台灣ê領海，有196海里是「公海」。Kan-taⁿ以最近三年來講，美國軍艦通過台灣海峽kah-ná teh行灶腳：2020年13遍。近14年來上chēê一年，2021年平均每個月有一遍，2022年到六月十七日為止只有3遍，美國明明teh表示，台灣海峽是公海，任何國家ê任何船隻lóng有tīchia航行ê自由。中國講「對台灣海峽享有主權權利kah管轄權。」真正m̄驚笑破人ê嘴？

中國án-ne講，m̄是beh kohthǹg褲圍海，無是啥？ (220624)