《綠色短評》

 | | | 轉寄

咱聽tio̍h有良心koh有勇氣ê中國人ê聲音！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.03.27

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Lán thiaⁿtio̍h ū liôngsim koh ū ióngkhì ê Tiongkok lâng ê siaⁿim!

　　 Jīgoe̍h jīsì, Gôlô tāikun chhimji̍p kongtáⁿ kehpiah kok 烏克蘭, kok kok chènghú kah jînbîn hunhun tùi Gôlô hoatsiaⁿ khiánchek sīmchì chìnhêng chèchhâi, bô kúi kang lio̍ksio̍k ū chin chē kokchè cho͘chit, ha̍kchiá, ūntōnggoân tùi Gôlô chìnhêng téchè; lēnggōa chi̍thong bīntùi 烏克蘭 hoatchhut siaⁿoān kah bu̍tchu sīmchì búkhì ê oânchō͘.

　　 Jīgoe̍h jīla̍k, Lâmkiaⁿ Tāiha̍k kàusiū Sun Kang í "Kang Mn̂g Ti̍tgiân" miâ gī, tī Tiongkok siākau mûithé "Bîsìn" téngbīn hoatpiáu chi̍t phiⁿ "Gôlô tùi 烏克蘭ê ji̍pchhim kah goán ê thāitō͘", lāṳông phoephêng Gôlô sinûi chi̍tê Liânha̍pkok Siongjīmlísū kok, koh sī chi̍tê ū hu̍tchú búkhì ê tōa kok, kèngjiân tùi jio̍ksió ê hiaⁿtīchipang chhutchhiú kā phah. Bôlūn Gôlô ū chheng tiâu líiû, bānpoaⁿ chiohkháu, ēng búle̍k ji̍pchhim chi̍tê chúkoân to̍kli̍p ê kokka, tio̍h sī tùi ēng Liânha̍pkok Hiànchiuⁿ choh kichhó͘ ê kokchè koanhē chúnchek ê thúnta̍h, sī tùi hiān ū kokchè an choânthé hē ê phòhoāi. Pauhâm Pakkiaⁿ Tāiha̍k kàusiū Ông Li̍psin, Hiangkáng Tāiha̍k kàusiū Chhî Kokkî, Pakkiaⁿ Chhenghôa Tāiha̍k kàusiū Tiōng(仲) Úibîn, Ho̍ktàn Tāiha̍k kàusiū Tân Gān(雁) téng timiâ le̍ksú ha̍kchiá mā chòhóe chhiònggī, kiônglia̍t hoántùi Gôlô tùi 烏克蘭 hoattōng chiàncheng, kiankoat chichhî 烏克蘭 jînbîn póka ōekok ê hêngtōng, kiônglia̍t ho͘io̍k Gôlô chènghú kah Phûteng chóngthóng thêngchí chiàncheng, tio̍h ēng tâmphòaⁿ káikoat kiùhun.

　　C hit phiⁿ bûnchiuⁿ hoatpiáu liáuāu, sûisî tī "Bîpoa̍h","Bîsìn" téngbīn chosiūtio̍h chi̍t tōatīn "五毛" ûichâu, phoephòaⁿ chiahê ha̍kchiá "ûipōe kokka li̍ptiûⁿ","kàuio̍k kài ê thíjio̍k","Gō͘ chhú nāu Tionghôa", koh khah līhāi ê sī ū bāngiú kóng i íkeng hiòng iúkoan tongkio̍k kí pò. Sòa lo̍hkhì ê sī "Kangmn̂g Ti̍tgiân" só͘ū ê bûnchiuⁿ lóng chóng hông chhengtû liáuliáu, jîchhiáⁿ kā Sun Kang ê miâ thâitiāu khì. Kúi tiámcheng āu hit phiⁿ bûn tio̍h chosiū Tiongkok bānglo̍k ê hongsó. Hiangkáng Tāiha̍k Le̍ksú o̍h kàusiū Chhî Kokkî sī kîtiong chi̍t ūi chhiamsúchiá, i tī BBC Tiongbûn ê hóngbūn tiong ti̍tpeh chíchhut,"chhimlio̍k tio̍h sī chhimlio̍k, bēsái ánnetiantò sīhui." In gō͘ ūi kàusiū chinchiàⁿ sī"Tiongkok Le̍ksúo̍hka ê kiaungō͘".

　　 Chhutsì sengkhu tio̍h bô hósè, kiâⁿlō͘ iôiô páipái, kóngōe bô chin chhengchhó, sìcha̍p hòe ê lí sijîn Û Siùhôa tī Gôlô ji̍pchhim 烏克蘭ê tēsaⁿ kang, siá chi̍t phiⁿ 《 Kîtó sû》 kóng, góa kîkiû sikoa ētàng chó͘tòng chi̍t tâi chiànchhia / kâm tio̍h ba̍ksái ê sikoa ētàng chó͘tòng koh khah chē / góa kîkiû súi hoe ētàng tùikhòng chhèngchí / chi̍t pé 康乃馨ētàng anùi chi̍t ūi búchhin / góa kîkiû hiahê gíná, hiahê gíná ah/ētàng tī kelō͘ cháu chông thitthô / góa kîkiû hôpêng! / góa kîkiû hiahê giâ chhèng tàu chhèngbóe to ê tùite̍k chiá /kā tùihong kóngchhut lín kakī búchhin ê miâ, bó͘kiáⁿ ê miâ / góa kîkiû múi chi̍tê hoatkhí chhimlio̍k chiàncheng ê lâng / tinsioh kakī ê bêngū /tinsioh múi chi̍tê chiànsū ê seⁿmiā / tinsioh múi chi̍tê pêngbîn ê seⁿmiā / góa kîkiû tī íkeng tochai tolān ê tēkiû téngbīn / ji̍tthâu phó͘chiò / bô pí chiàncheng koh khah siâok ê tāichì / bô pí chiàncheng koh khah kēkip ê chhimlio̍k / góa kîkiû hôpêng! Û Siùhôa lúsū sûisî chiap tio̍h chi̍t tōatui lâng ê bújio̍k kah loān mē.

M̄ sī Tiongkok lâng ê liôngsim lóng hō͘ káu kākhì, sī chin chē iáu ū liôngsim ê Tiongkok lâng m̄ káⁿ chhut siaⁿ.

Lán chin hoaⁿhí thiaⁿtio̍h ū liôngsim koh ū ióngkhì ê Tiongkok lâng ê siaⁿim. (220311)

Chù, 烏克蘭　"五毛"　康乃馨　　 chhiáⁿ ēng Hôagí liām

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Lán thiaⁿ-tio̍h ū liông-sim koh ū ióng-khì ê Tiong-kok lâng ê siaⁿ-im!

　　 Jī-goe̍h jī-sì, Gô-lô tāi-kun chhim-ji̍p kong-táⁿ keh-piah kok 烏克蘭, kok kok chèng-hú kah jîn-bîn hun-hun tùi Gô-lô hoat-siaⁿ khián-chek sīm-chì chìn-hêng chè-chhâi, bô kúi kang lio̍k-sio̍k ū chin chē kok-chè cho͘-chit, ha̍k-chiá, ūn-tōng-goân tùi Gô-lô chìn-hêng té-chè; lēng-gōa chi̍t-hong bīn-tùi 烏克蘭 hoat-chhut siaⁿ-oān kah bu̍t-chu sīm-chì bú-khì ê oân-chō͘.

　　 Jī-goe̍h jī-la̍k, Lâm-kiaⁿ Tāi-ha̍k kàu-siū Sun Kang í "Kang Mn̂g Ti̍t-giân" miâ gī, tī Tiong-kok siā-kau mûi-thé "Bî-sìn" téng-bīn hoat-piáu chi̍t phiⁿ "Gô-lô tùi 烏克蘭ê ji̍p-chhim kah goán ê thāi-tō͘", lāi-iông phoe-phêng Gô-lô sin-ûi chi̍t-ê Liân-ha̍p-kok Siong-jīm-lí-sū kok, koh sī chi̍t-ê ū hu̍t-chú bú-khì ê tōa kok, kèng-jiân tùi jio̍k-sió ê hiaⁿ-tī-chi-pang chhut-chhiú kā phah. Bô-lūn Gô-lô ū chheng tiâu lí-iû, bān-poaⁿ chioh-kháu, ēng bú-le̍k ji̍p-chhim chi̍t-ê chú-koân to̍k-li̍p ê kok-ka, tio̍h sī tùi ēng Liân-ha̍p-kok Hiàn-chiuⁿ choh ki-chhó͘ ê kok-chè koan-hē chún-chek ê thún-ta̍h, sī tùi hiān ū kok-chè an choân-thé hē ê phò-hoāi. Pau-hâm Pak-kiaⁿ Tāi-ha̍k kàu-siū Ông Li̍p-sin, Hiang-káng Tāi-ha̍k kàu-siū Chhî Kok-kî, Pak-kiaⁿ Chheng-hôa Tāi-ha̍k kàu-siū Tiōng(仲) Úi-bîn, Ho̍k-tàn Tāi-ha̍k kàu-siū Tân Gān(雁) téng ti-miâ le̍k-sú ha̍k-chiá mā chò-hóe chhiòng-gī, kiông-lia̍t hoán-tùi Gô-lô tùi 烏克蘭 hoat-tōng chiàn-cheng, kian-koat chi-chhî 烏克蘭 jîn-bîn pó-ka ōe-kok ê hêng-tōng, kiông-lia̍t ho͘-io̍k Gô-lô chèng-hú kah Phû-teng chóng-thóng thêng-chí chiàn-cheng, tio̍h ēng tâm-phòaⁿ kái-koat kiù-hun.

　　C hit phiⁿ bûn-chiuⁿ hoat-piáu liáu-āu, sûi-sî tī "Bî-poa̍h","Bî-sìn" téng-bīn cho-siū-tio̍h chi̍t tōa-tīn "五毛" ûi-châu, phoe-phòaⁿ chiah-ê ha̍k-chiá "ûi-pōe kok-ka li̍p-tiûⁿ","kàu-io̍k kài ê thí-jio̍k","Gō͘ chhú nāu Tiong-hôa", koh khah lī-hāi ê sī ū bāng-iú kóng i í-keng hiòng iú-koan tong-kio̍k kí pò. Sòa lo̍h-khì ê sī "Kang-mn̂g Ti̍t-giân" só͘-ū ê bûn-chiuⁿ lóng chóng hông chheng-tû liáu-liáu, jî-chhiáⁿ kā Sun Kang ê miâ thâi-tiāu khì. Kúi tiám-cheng āu hit phiⁿ bûn tio̍h cho-siū Tiong-kok bāng-lo̍k ê hong-só. Hiang-káng Tāi-ha̍k Le̍k-sú o̍h kàu-siū Chhî Kok-kî sī kî-tiong chi̍t ūi chhiam-sú-chiá, i tī BBC Tiong-bûn ê hóng-būn tiong ti̍t-peh chí-chhut,"chhim-lio̍k tio̍h sī chhim-lio̍k, bē-sái án-netian-tò sī-hui." In gō͘ ūi kàu-siū chin-chiàⁿ sī"Tiong-kok Le̍k-sú-o̍h-ka ê kiau-ngō͘".

　　 Chhut-sì seng-khu tio̍h bô hó-sè, kiâⁿ-lō͘ iô-iô pái-pái, kóng-ōe bô chin chheng-chhó, sì-cha̍p hòe ê lí si-jîn Û Siù-hôa tī Gô-lô ji̍p-chhim 烏克蘭ê tē-saⁿ kang, siá chi̍t phiⁿ 《 Kî-tó sû》 kóng, góa kî-kiû si-koa ē-tàng chó͘-tòng chi̍t tâi chiàn-chhia / kâm tio̍h ba̍k-sái ê si-koa ē-tàng chó͘-tòng koh khah chē / góa kî-kiû súi hoe ē-tàng tùi-khòng chhèng-chí / chi̍t pé 康乃馨ē-tàng an-ùi chi̍t ūi bú-chhin / góa kî-kiû hiah-ê gín-á, hiah-ê gín-á ah/ē-tàng tī ke-lō͘ cháu chông thit-thô / góa kî-kiû hô-pêng! / góa kî-kiû hiah-ê giâ chhèng tàu chhèng-bóe to ê tùi-te̍k chiá /kā tùi-hong kóng-chhut lín ka-kī bú-chhin ê miâ, bó͘-kiáⁿ ê miâ / góa kî-kiû múi chi̍t-ê hoat-khí chhim-lio̍k chiàn-cheng ê lâng / tin-sioh ka-kī ê bêng-ū /tin-sioh múi chi̍t-ê chiàn-sū ê seⁿ-miā / tin-sioh múi chi̍t-ê pêng-bîn ê seⁿ-miā / góa kî-kiû tī í-keng to-chai to-lān ê tē-kiû téng-bīn / ji̍t-thâu phó͘-chiò / bô pí chiàn-cheng koh khah siâ-ok ê tāi-chì / bô pí chiàn-cheng koh khah kē-kip ê chhim-lio̍k / góa kî-kiû hô-pêng! Û Siù-hôa lú-sū sûi-sî chiap tio̍h chi̍t tōa-tui lâng ê bú-jio̍k kah loān mē.

M̄ sī Tiong-kok lâng ê liông-sim lóng hō͘ káu kā-khì, sī chin chē iáu ū liông-sim ê Tiong-kok lâng m̄ káⁿ chhut siaⁿ.

Lán chin hoaⁿ-hí thiaⁿ-tio̍h ū liông-sim koh ū ióng-khì ê Tiong-kok lâng ê siaⁿ-im. (220311)

Chù, 烏克蘭　"五毛"　康乃馨　　 chhiáⁿ ēng Hôa-gí liām



　　二月二四，俄羅大軍侵入攻打隔壁國烏克蘭，各國政府kah人民紛紛對俄羅發聲譴責甚至進行制裁，無幾工陸續有真chē國際組織、學者、運動員對俄羅進行抵制；另一方面對烏克蘭發出聲援kah物資甚至武器ê援助。

　　二月二六，南京大學教授孫江以「江門直言」名義，tī中國社交媒體「微信」頂面發表一篇「俄羅對烏克蘭ê入侵kah阮ê態度」，內容批評俄羅身為一個聯合國常任理事國、koh是一個有核子武器ê大國，竟然對弱小ê兄弟之邦出手kā拍。無論俄羅有千條理由，萬般借口，用武力入侵一個主權獨立ê國家，tio̍h是對用聯合國憲章作基礎ê國際關係凖則ê踐（thún）踏，是對現有國際安全體系ê破壞。包含北京大學教授王立新、香港大學教授徐國琦、北京清華大學教授仲偉民、復旦大學教授陳雁等知名歷史學者mā做夥倡議，強烈反對俄羅對烏克蘭發動戰爭，堅決支持烏克蘭人民保家衛國ê行動，強烈呼籲俄羅政府kah浮丁總統停止戰爭，tio̍h用談判解決糾紛。

　　Chit篇文章發表了後，隨時tī「微博」、「微信」頂面遭受tio̍h一大陣「五毛」圍剿（châu），批判chiah-ê學者「違背國家立場」、「教育界ê恥辱」、「五鼠鬧中華」，koh khah厲害ê是有網友講伊已經向有關當局舉報。續落去ê是「江門直言」所有ê文章lóng總hông清除了了，而且kā孫江ê名刣掉去。幾點鐘後hit篇文tio̍h遭受中國網絡ê封鎖。香港大學歷史學教授徐國琦是其中一位簽署者，伊tīBBC中文ê訪問中直剖指出，「侵略tio̍h是侵略，bēsái án-ne顚倒是非。」In五位教授真正是「中國歷史學家ê驕傲」。

　　出世身軀tio̍h無好勢，行路搖搖擺擺、講話無真清楚、四十歲ê女詩人余秀華tī俄羅入侵烏克蘭ê第三工，寫一篇《祈禱辭》講：我祈求詩歌ē-tàng阻擋一台戰車／含tio̍h目屎ê詩歌ē-tàng阻擋koh khahchē／我祈求súi花ē-tàng對抗銃子／一把康乃馨ē-tàng安慰一位母親／我祈求hiah-ê gín-á，hiah-ê gín-á ah／ētàng tī街路走蹤thit-thô／我祈求和平！／我祈求hiah-ê夯銃鬥銃尾刀ê對敵者／kā對方講出恁家己母親ê名，某子ê名／我祈求每一個發起侵略戰爭ê人／珍惜家己ê名譽／診惜每一個戰士ê生命／珍惜每一個平民ê生命／我祈求tī已經多災多難ê地球頂面／日頭普照／無比戰爭koh khah邪惡ê代誌／無比戰爭koh khah低級ê侵略／我祈求和平！余秀華女士隨時接tio̍h一大堆人ê侮辱kah亂罵。

M̄是中國人ê良心lóng hō͘狗咬去，是真chē猶有良心ê中國人m̄敢出聲。 咱真歡喜聽tio̍h有良心koh有勇氣ê中國人ê聲音。(220311)

註：烏克蘭　「五毛」　康乃馨　　請用華語唸