《綠色短評》

 | | | 轉寄

聽chit陣小人án怎講！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.02.07

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

　　2021 nî itgoe̍h jīcha̍p chákhí ( Tâioân sîkan jīit thàuchá ) tī Bíkok siúto͘ Washington te̍k khu Bíkok kokhōe tāihā piⁿ·á kíhêng tē 46 jīm Bíkok chóngthóng Biden ê chiūchit tiánlé. Lán kok chù Bíkok tāipiáu Siau Bíkhîm siū iauchhiáⁿ chhamka. Che sī 1979 nî TâiBí toānkau ílâi lán kok gōakaukoaⁿ thâuchi̍t piàn tittio̍h Bíkok chóngthóng chiūchit tiánlé tiûpī úigoânhōe ê chèngsek iauchhiáⁿ. Tiongkok Kokbîntóng li̍púi Tân Gio̍ktin kóng, chhamka Bíkok chóngthóng chiūchit kiⁿî m̄sī tēit piàn. Tân Gio̍ktin li̍púi késian m̄chaiiáⁿ, kòekhì Tâioân bôlūn sī tāisài á·sī ùi Tāipak khì ê "chiok’hō thoân" chhutsek Bíkok chóngthóng chiūchit tiánlé, lóng sī thàukòe Bíkok kokhōe gīoân thêkiong, chōūi sī itpoaⁿ bînchiòng ê koanchiòngse̍k. Tân Gio̍ktin li̍púi koh kóng, 2016 nî, Bíkok chêng chóngthóng Trump ū kah Chhòa Engbûn chóngthóng thong tiānōe, chhamka chiūchit chíputkò sī kah íchêng ê gōakau sêngchiū kāngkhoán, chit piàn Chhòa Engbûn chóngthóng bô kah Biden chóngthóng thong tiānōe sǹg sī bô ki̍pkeh.

　　 Tâioân sîkan itgoe̍h jīcha̍p ēpo͘, Tiongkok Kokbîntóng li̍púi Bé Bûnkun tī i ê bīnchheh téngbīn sng lán chènghú kóng, cháchêng siuⁿkòe thīn Bíkok chóngthóng Trump, chit piàn Tâioân beh chhamka Bíkok chóngthóng chiūchit tiánlé " Mén dū méiyǒu ", ìsù sī kóng bián siàusiūⁿ, sī bôkhólêng ê tāichì. Tâioân sîkan jīit thàuchá, chù Bí tāipiáu Siau Bíkhîm tī i ê bīnchheh téngbīn PO chi̍t tiuⁿ i khiā tī Bíkok chóngthóng chiū chit tiánlé hōetiûⁿ chêng ê siòngphìⁿ. Chi̍tsî chi kan, Bé Bûnkun li̍púi ê bīnchheh hông koàn piak khì, ū lâng kóng " Mén dū méiyǒu ", lâng Siau Bíkhîm mā ētàng ji̍pkhì. Tiongkok Kokbîntóng li̍púi Tân Ísìn kóng, gōakau pō͘ engkai kiámthó sī ánchóaⁿ kàu chòeāu chi̍t khek chiah hō͘ lán kokbîn chaiiáⁿ, tìsú hō͘ kokbîn ū chin chē gō͘hōe.

Tiongkok Kokbîntóng li̍púi Lōa Sūpó piáusī, Siau Bíkhîm tittio̍h iauchhiáⁿ chhamka "tongjiân sī hó tāichì", ta̍kê lóng chin hoaⁿhí, ta̍ttit choân kok jînbîn khéngtēng. M̄koh ánchóaⁿ tittio̍h chit hūn iauchhiáⁿhâm? Sī thàukòe sujîn koanhē ? Á·sī Bíkok beh ài Tâioân chò siáⁿmi̍h? Tûliáu chia̍h lâiti (萊ti) , bé búkhì kah kunsū iōngphín ígōa, kám iáu ū siáⁿmi̍h tngteh chìnhêng tiong ê? Iáu koh kiò lán bé siáⁿmi̍h? Siau Bíkhîm tāipiáu ittēng tio̍h hiòng choânkok jînbîn hóhóá soatbêng.

Chiamtùi Bé Bûnkun bīnchheh hoat bûn, Tiongkok Kokbîntóng soah hông chitgî teh "chhiùⁿ soe" TâiBí koanhē, Tiongkok Kokbîntóng chúse̍k Kang Khésîn thè i kóng hóōe, kiôngtiāu Tiongkok Kokbîntóng tn̂gkî ílâi ê chèngchhek tio̍h sī " Qīn měihé lù ", che chèngchhek bô káipiàn, m̄koh kokhōe gīoân ê kàmtok kaksek á·sī tùi chènghú ê chhuisak si ap, sī kok’hōe gīoân khòaⁿ tāichì ū bô kâng ê kaktō͘; chéngthé lâi kóng, iûgoân sī hibāng khòaⁿtio̍h TâiBí koanhē chinchiàⁿ si̍tchit chhimhòa, ū si̍tchit hō͘hūi chok’ûi.

　　 Ū " Wǎng hóng " bô hoattō͘ khéngtēng Siau Bíkhîm tāipiáu, o͘pe̍h sng Siau Bíkhîm sī tī chháupo͘’á téngthâu phah khah. Li̍púi Ông Tēngú jīit àm choankang tī bīnchheh téngbīn PO chhamka Biden chiūchittián ê kúi kok tāisài phah khah siòngphìⁿ, paukoat Lâmhân tāisài, Sūitián tāisài, Òchiu tāisài téng, lóng kah Siau Bíkhîm tī kâng chi̍tê tētiám phah khah.

Lí thiaⁿ chittīn lâng ánchóaⁿ ēng siáujîn ê sim teh siūⁿ tāichì, kóng tāichì. (210122)

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


　　2021 nî it-goe̍h jī-cha̍p chá-khí ( Tâi-oân sî-kan jī-it thàu-chá ) tī Bí-kok siú-to͘ Washington te̍k khu Bí-kok kok-hōe tāi-hā piⁿ-á kí-hêng tē 46 jīm Bí-kok chóng-thóng Biden ê chiū-chit tián-lé. Lán kok chù Bí-kok tāi-piáu Siau Bí-khîm siū iau-chhiáⁿ chham-ka. Che sī 1979 nî Tâi-Bí toān-kau í-lâi lán kok gōa-kau-koaⁿ thâu-chi̍t piàn tit-tio̍h Bí-kok chóng-thóng chiū-chit tián-lé tiû-pī úi-goân-hōe ê chèng-sek iau-chhiáⁿ. Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-úi Tân Gio̍k-tin kóng, chham-ka Bí-kok chóng-thóng chiū-chit kin-nî m̄-sī tē-it piàn. Tân Gio̍k-tin li̍p-úi ké-sian m̄-chai-iáⁿ, kòe-khì Tâi-oân bô-lūn sī tāi-sài á-·sī ùi Tāi-pak khì ê "chiok-hō thoân"chhut-sek Bí-kok chóng-thóng chiū-chit tián-lé, lóng sī thàu-kòe Bí-kok kok-hōe gī-oân thê-kiong, chō-ūi sī it-poaⁿ bîn-chiòng ê koan-chiòng-se̍k. Tân Gio̍k-tin li̍p-úi koh kóng, 2016 nî, Bí-kok chêng chóng-thóng Trump ū kah Chhòa Eng-bûn chóng-thóng thong tiān-ōe, chham-ka chiū-chit chí-put-kò sī kah í-chêng ê gōa-kau sêng-chiū kāng-khoán, chit piàn Chhòa Eng-bûn chóng-thóng bô kah Biden chóng-thóng thong tiān-ōe sǹg sī bô ki̍p-keh.

　　 Tâi-oân sî-kan it-goe̍h jī-cha̍p ē-po͘, Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-úi Bé Bûn-kun tī i ê bīn-chheh téng-bīn sng lán chèng-hú kóng, chá-chêng siuⁿ-kòe thīn Bí-kok chóng-thóng Trump, chit piàn Tâi-oân beh chham-ka Bí-kok chóng-thóng chiū-chit tián-lé " Mén dū méiyǒu ", ì-sù sī kóng bián siàu-siūⁿ, sī bô-khó-lêng ê tāi-chì. Tâi-oân sî-kan jī-it thàu-chá, chù Bí tāi-piáu Siau Bí-khîm tī i ê bīn-chheh téng-bīn PO chi̍t tiuⁿ i khiā tī Bí-kok chóng-thóng chiū- chit tián-lé hōe-tiûⁿ chêng ê siòng-phìⁿ. Chi̍t-sî chi kan, Bé Bûn-kun li̍p-úi ê bīn-chheh hông koàn piak khì, ū lâng kóng" Mén dū méiyǒu ", lâng Siau Bí-khîm mā ē-tàng ji̍p-khì. Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-úi Tân Í-sìn kóng, gōa-kau -pō͘ eng-kai kiám-thó sī án-chóaⁿ kàu chòe-āu chi̍t khek chiah hō͘ lán kok-bîn chai-iáⁿ, tì-sú hō͘ kok-bîn ū chin chē gō͘-hōe.

Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-úi Lōa Sū-pó piáu-sī, Siau Bí-khîm tit-tio̍h iau-chhiáⁿ chham-ka "tong-jiân sī hó tāi-chì", ta̍k-ê lóng chin hoaⁿ-hí, ta̍t-tit choân kok jîn-bîn khéng-tēng. M̄-koh án-chóaⁿ tit-tio̍h chit hūn iau-chhiáⁿ-hâm? Sī thàu-kòe su-jîn koan-hē ? Á-·sī Bí-kok beh ài Tâi-oân chò siáⁿ-mi̍h? Tû-liáu chia̍h lâi-ti (萊ti) , bé bú-khì kah kun-sū iōng-phín í-gōa, kám iáu ū siáⁿ-mi̍h tng-teh chìn-hêng tiong ê? Iáu koh kiò lán bé siáⁿ-mi̍h? Siau Bí-khîm tāi-piáu it-tēng tio̍h hiòng choân-kok jîn-bîn hó-hó-á soat-bêng.

Chiam-tùi Bé Bûn-kun bīn-chheh hoat bûn, Tiong-kok Kok-bîn-tóng soah hông chit-gî teh "chhiùⁿ soe" Tâi-Bí koan-hē, Tiong-kok Kok-bîn-tóng chú-se̍k Kang Khé-sîn thè i kóng hó-ōe, kiông-tiāu Tiong-kok Kok-bîn-tóng tn̂g-kî í-lâi ê chèng-chhek tio̍h sī " Qīn měihé lù ", che chèng-chhek bô kái-piàn, m̄-koh kok-hōe gī-oân ê kàm-tok kak-sek á-·sī tùi chèng-hú ê chhui-sak si ap, sī kok-hōe gī-oân khòaⁿ tāi-chì ū bô kâng ê kak-tō͘; chéng-thé lâi kóng, iû-goân sī hi-bāng khòaⁿ-tio̍h Tâi-Bí koan-hē chin-chiàⁿ si̍t-chit chhim-hòa, ū si̍t-chit hō͘-hūi chok-ûi.

　　 Ū " Wǎng hóng " bô hoat-tō͘ khéng-tēng Siau Bí-khîm tāi-piáu, o͘-pe̍h sng Siau Bí-khîm sī tī chháu-po͘-á téng-thâu phah khah. Li̍p-úi Ông Tēng-ú jī-it àm choan-kang tī bīn-chheh téng-bīn PO chham-ka Biden chiū-chit-tián ê kúi kok tāi-sài phah khah siòng-phìⁿ, pau-koat Lâm-hân tāi-sài, Sūi-tián tāi-sài, Ò-chiu tāi-sài téng, lóng kah Siau Bí-khîm tī kâng chi̍t-ê tē-tiám phah khah.

Lí thiaⁿ chit-tīn lâng án-chóaⁿ ēng siáu-jîn ê sim teh siūⁿ tāi-chì, kóng tāi-chì. (210122)


　　2021年一月二十早起（台灣時間二一透早）tī美國首都Washing ton特區美國國會大廈邊á舉行第46任美國總統Biden ê就職典禮。咱國駐美國代表蕭美琴受邀請參加。這是1979年台美斷交以來咱國外交官頭一遍得tio̍h美國總統就職典禮籌備委員會ê正式邀請。中國國民黨立委陳玉珍講，參加美國總統就職今年m̄是第一遍。陳玉珍立委假仙m̄知影，過去台灣無論是大使抑是ùi台北去ê「祝賀團」出席美國總統就職典禮，lóng是透過美國國會議員提供、座位是一般民眾ê觀眾席。陳玉珍立委koh講，2016年，美國前總統Trump有kah蔡英文總統通電話，參加就職只不過是kah以前ê外交成就仝款，chit遍蔡英文總統無kah Biden總統通電話算是無及格。

　　台灣時間一月二十下晡，中國國民黨立委馬文君tī伊ê面冊頂面酸咱政府講，早前siuⁿ過thīn美國總統Trump，chit遍台灣beh參加美國總統就職典禮「門都沒有」，意思是講免siàu想，是無可能ê tāichì。台灣時間二一透早，駐美代表蕭美琴tī她ê面冊頂面PO一張她khiā tī美國總統就職典禮會場前ê相片。一時之間，馬文君立委ê面冊hông灌piak去，有人講「門都沒有」，人蕭美琴mā ētàng入去。中國國民黨立委陳以信講，外交部應該檢討是án怎到最後一刻chiah hō͘咱國民知影，致使hō͘國民有真chē誤會。

中國國民黨立委賴士葆表示，蕭美琴得tio̍h邀請參加「當然是好tāichì」， ta̍k个lóng真歡喜，值得全國人民肯定。M̄-koh án怎得tio̍h chit份邀請函？是透過私人關係？抑是美國beh ài台灣做啥物？除了食萊豬、買武器kah軍事用品以外，kám iáu有啥物當teh進行中ê？Iáu koh叫咱買啥物？蕭美琴代表一定tio̍h向全國人民好好á說明。

針對馬文君面冊發文，中國國民黨soah hông質疑teh「唱衰」台美關係，中國國民黨主席江啟臣替伊講好話，強調中國國民黨長期以來ê政策tio̍h是「親美和陸」，這政策無改變，m̄-koh國會議員ê監督角色á是對政府ê推sak施壓，是國會議員看tāichì有無仝ê角度；整體來講，猶原是希望看tio̍h台美關係真正實質深化，有實質互惠作為。

　　有「網紅」無法度肯定蕭美琴代表，烏白酸蕭美琴是tī草埔á頂頭phah卡。立委王定宇二一暗專工tī面冊頂面PO參加Biden就職典ê幾國大使phah卡相片，包括南韓大使、瑞典大使、澳洲大使等，lóng kah蕭美琴tī仝一个地點phah卡。

你聽chit陣人án怎用小人ê心teh想tāichì、講tāichì。 (210122)