《綠色短評》

 | | | 轉寄

M̄知馬英九teh kā蔣經國哭chhan啥？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.01.31

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī


Itgoe̍h cha̍psaⁿ sī chêng chóngthóng Chiúⁿ Kengkok chòkì ê ji̍t, thàuchá chêng chóngthóng Má Engkiú tio̍h piàⁿ khì Thôhn̂g Tāikhe. Kńgkhì liáuāu tī i ê Bīnchheh téngbīn siá bûnchiuⁿ tōatōa oló Chiúⁿ Kengkok tùi Tâioân ê kònghiàn, chioh kó͘chá tāichì lâi mē chitmá, phoephêng kináji̍t Tâioân sin uikoân chúgī hengkhí, tóngì kauh ap kòe bînì.

Má Engkiú piáusī kóng, inūi ìsek hêngthài, khue̍k kengbō͘ chéngha̍p siū chó͘gāi, Tâioân ê kēngcheng la̍t itti̍t hông pianiân hòa. Má Engkiú soah bē kìtit kā Chiúⁿ Kengkok kóng, Tâioân sêngkong títòng Búhàn hìiām e̍kchêng, sī 2020 nî sūnlī îchhî kengchè sêngtióng ê chiósò͘ kokka chi it, Tâioân koh chi̍t piàn chiâⁿchò sèkài siōng sêngtióng siōng kín ê kengchè thé chi it. 2020 nî Tâioân ê GDP suijiân kantāⁿ sêngtióng iok 2%, tānsī íkeng sī choân sèkài chiósò͘ tī e̍kchêng chhiongkek hē iûgoân ētàng îchhî kengchè sêngtióng ê kengchè thé. Che mā sī kúi cha̍p nî lâi Tâioân kengchè sêngtióng tēit piàn chhiauoa̍t Tiongkok. Má Engkiú mā bē kìtit kā Chiúⁿ Kengkok kóng, i nn̄g piàn kēngsoán chóngthóng ê sî lóng hiòng Tâioân lâng póchèng, i nā tòngsoán chóngthóng, Tâioân ê kó͘chhī ē khí kàu chi̍tbān tiám. Bôiáⁿ. I ê chō͘soán tāichiòng chi̍t ūi pō͘tiúⁿ sūāu kóng, he sī chi̍t chióng soánkí gígiân. Bô gîgō͘ Bînchìntóng ê Chhòa Engbûn liânjīm chóngthóng liáuāu, Tâioân kó͘chhī m̄nā chhiaukòe chi̍tbān tiám, bānit tiám, bānjī tiám, chhiaukòe chi̍tbān gō͘chheng gōa tiám, kóng sī i Chhòa Engbûn hóūn. 　　

Má Engkiú kóng, inūi soánkí chhaulāng, nn̄g hōaⁿ koanhē khongchiân okhòa, Tâioân anchoân siūtio̍h uihia̍p. Má Engkiú soah bē kìtit 1979 nî, Bíkok kah Tionghôajînbîn Kiōnghôkok chèngsek kiànli̍p gōakau koanhē liáuāu, Chiúⁿ Kengkok chúchèng ê Tionghôa Bînkok chènghú kah Tiongkok Kokbîntóng, tùi Tiongkok kiōngsántóng só͘ chháichhú ê chèngchhek sī : “put chiapchhiok, put tâmphòaⁿ, put thòhia̍p ê “ saⁿ put chèngchhek". 2015 nî cha̍pitgoe̍h chhechhit, Tâioân chóngthóng Má Engkiú tī Sinkapho kah Tionghôajînbîn kiōnghôkok chúse̍k, Tiongkok kiōngsántóng chóng sukì Si Chìnphîn hōetâm koh akchhiú ū 81 bió kú.

Má Engkiú koh kóng, kináji̍t Tâioân sûijiân íkeng bînchú hòa saⁿcha̍psaⁿ nî, ti̍tsoán chóngthóng íkeng chhit piàn, khiok tī chipchèngchiá ê tòa thâu chi hā, hiankhí chi̍t kó͘ hoán bînchú ê ge̍klâu. Tàuté Bînchìntóng chènghú ánchóaⁿ hoán bînchú, mā kóng chi̍tê lâi thiaⁿ. Lán kantāⁿ chaiiáⁿ, bînchú tio̍h sī jînbîn choh chúlâng. Chitmá ê bînchú bô chhinchhiūⁿ Chiúⁿ Kengkok chipchèng hē ê bînchú, ē phài o͘tō ê khì Bíkok àmsat Tâioân chokka Kang Lâm, chi̍tê ha̍kchiá Tân Bûnsêng tńglâi kò͘hiong Tâioân hō͘ Kéngchóng kiò khì mn̄gōe, lō͘bóe tio̍h m̄chai ánchóaⁿ síkhì. Chitmá ê bînchú bô hithō o͘miâtoaⁿ, jīmhô Tâioân lâng lóng ēsái chūiû chhutkok hôekok.

Má Engkiú koh kóng, inūi soánkí chhaulāng, nn̄g hōaⁿ koanhē khongchiân okhòa, Tâioân anchoân siūtio̍h uihia̍p. Chioh mn̄g chi̍tē, ta̍k kang sī Tiongkok huiki poelâi chhimhoān lán Tâioân sai lâm hôngkhong sekpia̍t khu (ADIZ), á·sī lán ê huiki ta̍k kang poe khì chhimhoān Tiongkok hông khong sekpia̍t khu? Náē bô hóhó kā Chiúⁿ Kengkok kóng chhengchhó?

Má Engkiú phoephêng kináji̍t Tâioân sin uikoân chúgī hengkhí. Bêngbêng sī ta̍h tio̍h Chiúⁿ Kengkok ê thiàⁿkha, lí kóng sin uikoân chúgī hengkhí, lí kóng siáⁿ lâng sī kū uikoân? Chinchiàⁿ m̄ kiaⁿ Chiúⁿ Kengkok peh khílâi khiak lí ê thâukhak? Nāsī kah láu pâi láu jīhō ê uikoân Chiúⁿ Kengkok pí·khílâi, Chhòa Engbûn sǹgchò siáⁿmi̍h sin uikoân, ánne loān kóng m̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi? Má Engkiú teh kā Chiúⁿ Kengkok khàu chhan siáⁿ? (210115)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


It-goe̍h cha̍p-saⁿ sī chêng chóng-thóng Chiúⁿ Keng-kok chò-kì ê ji̍t, thàu-chá chêng chóng-thóng Má Eng-kiú tio̍h piàⁿ khì Thô-hn̂g Tāi-khe. Kńg-khì liáu-āu tī i ê Bīn-chheh téng-bīn siá bûn-chiuⁿ tōa-tōa o-ló Chiúⁿ Keng-kok tùi Tâi-oân ê kòng-hiàn, chioh kó͘-chá tāi-chì lâi mē chit-má, phoe-phêng kin-á-ji̍t Tâi-oân sin ui-koân chú-gī heng-khí, tóng-ì kauh ap kòe bîn-ì.

Má Eng-kiú piáu-sī kóng, in-ūi ì-sek hêng-thài, khu-e̍k keng-bō͘ chéng-ha̍p siū chó͘-gāi, Tâi-oân ê kēng-cheng la̍t it-ti̍t hông pian-iân hòa. Má Eng-kiú soah bē kì-tit kā Chiúⁿ Keng-kok kóng, Tâi-oân sêng-kong tí-tòng Bú-hàn hì-iām e̍k-chêng, sī 2020 nî sūn-lī î-chhî keng-chè sêng-tióng ê chió-sò͘ kok-ka chi it, Tâi-oân koh chi̍t piàn chiâⁿ-chò sè-kài siōng sêng-tióng siōng kín ê keng-chè thé chi it. 2020 nî Tâi-oân ê GDP sui-jiân kan-tāⁿ sêng-tióng iok 2%, tān-sī í-keng sī choân sè-kài chió-sò͘ tī e̍k-chêng chhiong-kek hē iû-goân ē-tàng î-chhî keng-chè sêng-tióng ê keng-chè thé. Che mā sī kúi cha̍p nî lâi Tâi-oân keng-chè sêng-tióng tē-it piàn chhiau-oa̍t Tiong-kok. Má Eng-kiú mā bē kì-tit kā Chiúⁿ Keng-kok kóng, i nn̄g piàn kēng-soán chóng-thóng ê sî lóng hiòng Tâi-oân lâng pó-chèng, i nā tòng-soán chóng-thóng, Tâi-oân ê kó͘-chhī ē khí kàu chi̍t-bān tiám. Bô-iáⁿ. I ê chō͘-soán tāi-chiòng chi̍t ūi pō͘-tiúⁿ sū-āu kóng, he sī chi̍t chióng soán-kí gí-giân. Bô gî-gō͘ Bîn-chìn-tóng ê Chhòa Eng-bûn liân-jīm chóng-thóng liáu-āu, Tâi-oân kó͘-chhī m̄-nā chhiau-kòe chi̍t-bān tiám, bān-it tiám, bān-jī tiám, chhiau-kòe chi̍t-bān gō͘-chheng gōa tiám, kóng sī i Chhòa Eng-bûn hó-ūn.
　　 Má Eng-kiú kóng, in-ūi soán-kí chhau-lāng, nn̄g hōaⁿ koan-hē khong-chiân ok-hòa, Tâi-oân an-choân siū-tio̍h ui-hia̍p. Má Eng-kiú soah bē kì-tit 1979 nî, Bí-kok kah Tiong-hôa-jîn-bîn Kiōng-hô-kok chèng-sek kiàn-li̍p gōa-kau koan-hē liáu-āu, Chiúⁿ Keng-kok chú-chèng ê Tiong-hôa Bîn-kok chèng-hú kah Tiong-kok Kok-bîn-tóng, tùi Tiong-kok kiōng-sán-tóng só͘ chhái-chhú ê chèng-chhek sī : “put chiap-chhiok, put tâm-phòaⁿ, put thò-hia̍p ê “ saⁿ put chèng-chhek". 2015 nî cha̍p-it-goe̍h chhe-chhit, Tâi-oân chóng-thóng Má Eng-kiú tī Sin-ka-pho kah Tiong-hôa-jîn-bîn kiōng-hô-kok chú-se̍k, Tiong-kok kiōng-sán-tóng chóng su-kì Si Chìn-phîn hōe-tâm koh ak-chhiú ū 81 bió kú.

Má Eng-kiú koh kóng, kin-á-ji̍t Tâi-oân sûi-jiân í-keng bîn-chú hòa saⁿ-cha̍p-saⁿ nî, ti̍t-soán chóng-thóng í-keng chhit piàn, khiok tī chip-chèng-chiá ê tòa thâu chi hā, hian-khí chi̍t kó͘ hoán bîn-chú ê ge̍k-lâu. Tàu-té Bîn-chìn-tóng chèng-hú án-chóaⁿ hoán bîn-chú, mā kóng chi̍t-ê lâi thiaⁿ. Lán kan-tāⁿ chai-iáⁿ, bîn-chú tio̍h sī jîn-bîn choh chú-lâng. Chit-má ê bîn-chú bô chhin-chhiūⁿ Chiúⁿ Keng-kok chip-chèng hē ê bîn-chú, ē phài o͘-tō ê khì Bí-kok àm-sat Tâi-oân chok-ka Kang Lâm, chi̍t-ê ha̍k-chiá Tân Bûn-sêng tńg-lâi kò͘-hiong Tâi-oân hō͘ Kéng-chóng kiò khì mn̄g-ōe, lō͘-bóe tio̍h m̄-chai án-chóaⁿ sí-khì. Chit-má ê bîn-chú bô hit-hō o͘-miâ-toaⁿ, jīm-hô Tâi-oân lâng lóng ē-sái chū-iû chhut-kok hôe-kok.

Má Eng-kiú koh kóng, in-ūi soán-kí chhau-lāng, nn̄g hōaⁿ koan-hē khong-chiân ok-hòa, Tâi-oân an-choân siū-tio̍h ui-hia̍p. Chioh mn̄g chi̍t-ē, ta̍k kang sī Tiong-kok hui-ki poe-lâi chhim-hoān lán Tâi-oân sai lâm hông-khong sek-pia̍t khu (ADIZ), á-.sī lán ê hui-ki ta̍k kang poe khì chhim-hoān Tiong-kok hông khong sek-pia̍t khu? Ná-ē bô hó-hó kā Chiúⁿ Keng-kok kóng chheng-chhó?

Má Eng-kiú phoe-phêng kin-á-ji̍t Tâi-oân sin ui-koân chú-gī heng-khí. Bêng-bêng sī ta̍h tio̍h Chiúⁿ Keng-kok ê thiàⁿ-kha, lí kóng sin ui-koân chú-gī heng-khí, lí kóng siáⁿ lâng sī kū ui-koân? Chin-chiàⁿ m̄ kiaⁿ Chiúⁿ Keng-kok peh khí-lâi khiak lí ê thâu-khak? Nā-sī kah láu pâi láu jī-hō ê ui-koân Chiúⁿ Keng-kok pí·khí-lâi, Chhòa Eng-bûn sǹg-chò siáⁿ-mi̍h sin ui-koân, án-ne loān kóng m̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi? Má Eng-kiú teh kā Chiúⁿ Keng-kok khàu chhan siáⁿ? (210115)


《綠色短評》 李南衡 M̄知馬英九teh kā蔣經國哭chhan啥？ 一月十三是前總統蔣經國做忌ê日，透早前總統馬英九tio̍h拼去桃園大溪謁陵。轉去了後佇伊ê面冊頂面寫文章大大o-ló蔣經國對台灣ê貢獻，借古早tāi-chì來罵chit-má，批評今仔日台灣新威權主義興起，黨意kauh壓過民意。

馬英九表示講，因為意識形態，區域經貿整合受阻礙，臺灣ê競爭力一直hông邊緣化。馬英九煞bē記得kā蔣經國講，台灣成功抵擋武漢肺炎疫情，是2020年順利維持經濟成長ê少數國家之一，台灣koh一遍成作世界上成長上緊ê經濟體之一。2020年台灣ê GDP雖然干單成長約2％，但是已經是全世界少數tī疫情衝擊下猶原會tàng維持經濟成長ê經濟體。這mā是幾十年來台灣經濟成長第一遍超越中國。馬英九mā bē記得kā蔣經國講，伊兩遍競選總統ê時攏向台灣人保證，伊若當選總統，台灣ê股市會起到一萬點。無影。伊ê助選大將一位部長事後講，he是一種選舉語言。無疑誤民進黨ê蔡英文連任總統了後，台灣股市m̄-nā超過一萬點、萬一點、萬二點、超過一萬五千外點，講是伊蔡英文好運。　　

馬英九講，因為選舉操弄，兩岸關係空前惡化，臺灣安全受tio̍h威脅。馬英九煞bē記得1979年，美國kah中華人民共和國正式建立外交關係了後，蔣經國主政ê中華民國政府kah中國國民黨，對中國共產黨所採取ê政策是:不接觸、不談判、不妥協ê「三不政策」。2015年十一月初七，台灣總統馬英九佇新加坡kah中華人民共和國主席、中國共產黨總書記習近平會談koh握手有81秒久。

馬英九koh講，今仔日臺灣雖然已經民主化三十三年，直選總統已經七遍，卻佇執政者ê帶頭之下，掀起一股反民主ê逆流。到底民進黨政府按怎反民主，mā講一個來聽。咱干單知影，民主tio̍h是人民作主人。Chit-má ê民主無親像蔣經國執政下ê民主，會派烏道ê去美國暗殺台灣作家江南，一個學者陳文成轉來故鄉台灣hō͘警總叫去問話，路尾tio̍h m̄知按怎死去。Chit-máê民主無hit號烏名單，任何台灣人攏會使自由出國回國。

馬英九koh講，因為選舉操弄，兩岸關係空前惡化，臺灣安全受tio̍h威脅。借問一下，逐工是中國軍機飛來侵犯咱台灣西南防空識別區（ADIZ），抑是咱ê軍機逐工飛去侵犯中國防空識別區？Ná-ē無好好kā蔣經國講清楚？

馬英九批評今仔日台灣新威權主義興起。明明是踏tio̍h蔣經國ê疼腳，你講新威權主義興起，你講啥人是舊威權？真正m̄̄驚蔣經國peh 起來khiak 你ê頭殼？若是kah老牌老字號ê威權蔣經國比起來，蔡英文算作啥物新威權，按呢亂講m̄驚笑破人ê嘴？馬英九teh kā蔣經國哭chhan啥？ (210115)