《綠色短評》

 | | | 轉寄

楊黃美幸大出手做國民外交！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Lîm Chùnio̍k 2021.01.24

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

Cha̍pjī go̍eh chhekáu, sī Chhekhoh( Czech）chêng chóngthóng Habie kòesin káu chiunî kìliām ji̍t, i sī Τhiangôjiông kekbēng ê susióngka chi it, 1993 nî kàu 2003 nîkan tamjīm Chhekhoh Κiōnghôkok chóngthóng. Lo̍hjīm āu kehtńgnî ê 2004 nî ū lâi Tâioân hóngbūn, kúi piàn tī Liânha̍pkok thè Tâioân kóngōe. Ūitio̍h kámliām Habie chêng chóngthóng tùi Tâioân, Chhekhoh nn̄g kok koanhē ê kònghiàn, IûⁿN̂g Bíhēng te̍kpia̍t tī chit kang soanpò͘, bé chi̍t tâi Phòetòhu kǹgkhîm sàng hō͘ Chhekhoh siúto͘ Pulaha(布拉格）ê imga̍k thiaⁿ, chò chi̍t kiāⁿ sêngkong ê kokbîn gōakau. 　　 IûⁿN̂g Bíhēng chēngsàng chit tâi kǹgkhîm ū kúi chàn ê ìgī. Tē it, kiⁿî káugo̍eh Chhekhoh kokhōe gītiúⁿ chhōa chi̍t tīn káucha̍p lâng thôan lâi hóngbūn Tâioân, ínkhí Tiongkok putbóan, sûisî kā gôanpún kóng hó ê kǹgkhîm tēngtoaⁿ chhúsiau tiāu, Chhekhoh siōng ū miâ ê kǹgkhîm chèchō siong Phòetòhu bô tāi bô chì sàu tio̍h hongthai bóe, IûⁿN̂g Bíhēng itti̍t thè in phō putpêng. Tē jī, thiaⁿ kóng chit keng Chhekhoh kokpó kip ê Phòetòhu kǹgkhîm kongsi ēng gō͘ nî ê sîkan, te̍kpia̍t phah chō chi̍t tâi khèngchiok chhònggia̍p 150 chiunî ê kǹgkhîm, koh thiaⁿ kóng in chiâⁿ ǹgbāng chit tâi kǹgkhîm ētàng lâu tī Chhekhoh. Τē saⁿ, Iūkoh thiaⁿ kóng siúto͘ Pulaha ê Lutohu imga̍k thiaⁿ chiok ǹgbāng ētàng ū chit tâi kìliām kǹgkhîm. IûⁿN̂g Bíhēng kah chhù.Ni̍h ê lâng chhamsiông liáuāu, koattēng bélâi sàng hō͘ imga̍k thiaⁿ. Tē sì, Chiok túhó chit tâi kìliām kǹgkhîm ê kèsiàu kah káugo̍eh hō͘ Tiongkok chhúsiau tēngtoaⁿ ê kimgia̍h Sintâipè la̍k, chhitpah bān chhaputto pêⁿ chē, mā sǹg sī Tâioân hêng Chhekhoh ê Phòetòhu kǹgkhîm kongsi chi̍tê pó͘sióng. 　　 Tongjiân, siōng tiōngiàu ê ìgī sī kìliām Chhekhoh chêng chóngthóng Habie kòesin káu chiunî kìliām ji̍t, kámsiā i chāiseⁿ tùi Tâioân ê iúhó pangbâng, hiòng i tìkèng. 　　 Ū lâng ē mn̄g kóng IûⁿN̂g Bíhēng sī siáⁿmi̍h lâng? Κîsi̍t i sī chi̍tê phó͘thong lâng, i khì Bíkok liûha̍k liáuāu, inūi jia̍tsim koansim Tâioân soah hông lia̍tchò o͘ miâtoaⁿ, i bat hông sóan chò "Choân Bí Tâioân Τônghiong hōe" hōetiúⁿ, o͘ miâtoaⁿ káitû liáuāu chiah ētàng tńglâi Tâioân, tī Bînchìn tóng tiongiong tóng pō͘ tamjīm kokchè sūbū pō͘ chújīm, Bînchìn tóng Apíⁿ chóngthóng chipchèng liáuāu, bat chò kòe Gōakaupō͘ Giánkiù Siatkè Úigôanhōe chúúi, Κiâubū Úigôanhōe hù úigôantiúⁿ téng chitbū. Liáuāu bat tamjīm Tâioân Βînchú kikimhōe hù chiphêngtiúⁿ, Chhòa Engbûn chóngthóng phèngchhiáⁿ i tamjīm bô jīmsó͘ tāisài kúi nî āu sîtiāu. Hiānchhúsî sī Tân Βûnsêng Phoksū Κikimhōe tángsūtiúⁿ, Κokchè Chūiû Hūlí Liânbêng hù chúse̍k, Athài Chūiû Hūlí Hia̍phōe lísūtiúⁿ. 　　 Ū thiaⁿ chi̍tê gōng lâng kóng, koan chi̍t tâi kǹgkhîm sǹgchò siáⁿmi̍h kokbîn gōakau? I m̄chai, tùi gōakok lâng chi̍tê tìmthâu, chi̍tê bîbîá chhiò, jīmhô iúhó ê piáuhiān lóng sī kokbîn gōakau. Sintâipè la̍k, chhitpah bān, mài kóng sī chi̍tê kokka, tùi chi̍tê châithoân á.sī chi̍tê hógia̍h lâng lâi kóng mā sī sió chîⁿ, m̄koh, tùi chi̍tê pêngbîn lâi kóng, sī chi̍t tiâu tōa tiâu chîⁿ, sinbûn pòtō kóng i kah chhù.ni̍h ê lâng chhamsiông chiah koattēng ê, khòaⁿchhut Tâioân lâng ê hó lítek. IûⁿN̂g Bíhēng si̍tchāi ta̍ttit lán tōatōa ka soehsiā kah oló!


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
Cha̍p-jī-go̍eh chhe-káu, sī Chhekhoh( Czech）chêng chóng-thóng Habie kòe-sin káu chiu-nî kì-liām ji̍t, i sī Τhian-gô-jiông kek-bēng ê su-sióng-ka chi it, 1993 nî kàu 2003 nî-kan tam-jīm Chhekhoh Κiōng-hô-kok chóng-thóng. Lo̍h-jīm āu keh-tńg-nî ê 2004 nî ū lâi Tâi-oân hóng-būn, kúi piàn tī Liân-ha̍p-kok thè Tâi-oân kóng-ōe. Ūi-tio̍h kám-liām Habie chêng chóng-thóng tùi Tâi-oân, Chhekhoh nn̄g kok koan-hē ê kòng-hiàn, Iûⁿ-N̂g Bí-hēng te̍k-pia̍t tī chit kang soan-pò͘, bé chi̍t tâi Phòetòhu kǹg-khîm sàng hō͘ Chhekhoh siú-to͘ Pulaha(布拉格）ê im-ga̍k thiaⁿ, chò chi̍t kiāⁿ sêng-kong ê kok-bîn gōa-kau. 　　 Iûⁿ-N̂g Bí-hēng chēng-sàng chit tâi kǹg-khîm ū kúi chàn ê ì-gī. Tē it, kin-nî káu-go̍eh Chhekhoh kok-hōe gī-tiúⁿ chhōa chi̍t tīn káu-cha̍p lâng thôan lâi hóng-būn Tâi-oân, ín-khí Tiong-kok put-bóan, sûi-sî kā gôan-pún kóng hó ê kǹg-khîm tēng-toaⁿ chhú-siau tiāu, Chhekhoh siōng ū miâ ê kǹg-khîm chè-chō siong Phòetòhu bô tāi bô chì sàu tio̍h hong-thai bóe, Iûⁿ-N̂g Bí-hēng it-ti̍t thè in phō put-pêng. Tē jī, thiaⁿ kóng chit keng Chhekhoh kok-pó kip ê Phòetòhu kǹg-khîm kong-si ēng gō͘ nî ê sî-kan, te̍k-pia̍t phah chō chi̍t tâi khèng-chiok chhòng-gia̍p 150 chiu-nî ê kǹg-khîm, koh thiaⁿ kóng in chiâⁿ ǹg-bāng chit tâi kǹg-khîm ē-tàng lâu tī Chhekhoh. Τē saⁿ, Iū-koh thiaⁿ kóng siú-to͘ Pulaha ê Lutohu im-ga̍k thiaⁿ chiok ǹg-bāng ē-tàng ū chit tâi kì-liām kǹg-khîm. Iûⁿ-N̂g Bí-hēng kah chhù-.Ni̍h ê lâng chham-siông liáu-āu, koat-tēng bé-lâi sàng hō͘ im-ga̍k thiaⁿ. Tē sì, Chiok tú-hó chit tâi kì-liām kǹg-khîm ê kè-siàu kah káu-go̍eh hō͘ Tiong-kok chhú-siau tēng-toaⁿ ê kim-gia̍h Sin-tâi-pè la̍k, chhit-pah bān chha-put-to pêⁿ chē, mā sǹg sī Tâi-oân hêng Chhekhoh ê Phòetòhu kǹg-khîm kong-si chi̍t-ê pó͘-sióng. 　　 Tong-jiân, siōng tiōng-iàu ê ì-gī sī kì-liām Chhekhoh chêng chóng-thóng Habie kòe-sin káu chiu-nî kì-liām ji̍t, kám-siā i chāi-seⁿ tùi Tâi-oân ê iú-hó pang-bâng, hiòng i tì-kèng. 　　 Ū lâng ē mn̄g kóng Iûⁿ-N̂g Bí-hēng sī siáⁿ-mi̍h lâng? Κî-si̍t i sī chi̍t-ê phó͘-thong lâng, i khì Bí-kok liû-ha̍k liáu-āu, in-ūi jia̍t-sim koan-sim Tâi-oân soah hông lia̍t-chò o͘ miâ-toaⁿ, i bat hông sóan chò "Choân Bí Tâi-oân Τông-hiong hōe" hōe-tiúⁿ, o͘ miâ-toaⁿ kái-tû liáu-āu chiah ē-tàng tńg-lâi Tâi-oân, tī Bîn-chìn tóng tiong-iong tóng pō͘ tam-jīm kok-chè sū-bū pō͘ chú-jīm, Bîn-chìn tóng A-píⁿ chóng-thóng chip-chèng liáu-āu, bat chò kòe Gōa-kau-pō͘ Gián-kiù Siat-kè Úi-gôan-hōe chú-úi, Κiâu-bū Úi-gôan-hōe hù úi-gôan-tiúⁿ téng chit-bū. Liáu-āu bat tam-jīm Tâi-oân Βîn-chú ki-kim-hōe hù chip-hêng-tiúⁿ, Chhòa Eng-bûn chóng-thóng phèng-chhiáⁿ i tam-jīm bô jīm-só͘ tāi-sài kúi nî āu sî-tiāu. Hiān-chhú-sî sī Tân Βûn-sêng Phok-sū Κi-kim-hōe táng-sū-tiúⁿ, Κok-chè Chū-iû Hū-lí Liân-bêng hù chú-se̍k, A-thài Chū-iû Hū-lí Hia̍p-hōe lí-sū-tiúⁿ. 　　 Ū thiaⁿ chi̍t-ê gōng lâng kóng, koan chi̍t tâi kǹg-khîm sǹg-chò siáⁿ-mi̍h kok-bîn gōa-kau? I m̄-chai, tùi gōa-kok lâng chi̍t-ê tìm-thâu, chi̍t-ê bî-bî-á chhiò, jīm-hô iú-hó ê piáu-hiān lóng sī kok-bîn gōa-kau. Sin-tâi-pè la̍k, chhit-pah bān, mài kóng sī chi̍t-ê kok-ka, tùi chi̍t-ê châi-thoân á-.sī chi̍t-ê hó-gia̍h lâng lâi kóng mā sī sió chîⁿ, m̄-koh, tùi chi̍t-ê pêng-bîn lâi kóng, sī chi̍t tiâu tōa tiâu chîⁿ, sin-bûn pò-tō kóng i kah chhù-.ni̍h ê lâng chham-siông chiah koat-tēng ê, khòaⁿ-chhut Tâi-oân lâng ê hó lí-tek. Iûⁿ-N̂g Bí-hēng si̍t-chāi ta̍t-tit lán tōa-tōa ka soeh-siā kah o-ló!



十二月初九（2020年），是Chhekhoh（捷克）前總統Habie（哈維爾）過身九週年記念日，伊是天鵝絨革命ê思想家之一，1993年到2003年間擔任Chhekhoh共和國總統。落任後隔tńg年ê 2004年有來台灣訪問，幾遍tī聯合國替台灣講話。為tio̍h感念Habie前總統對台灣、Chhekhoh兩國關係的貢獻，楊黃美幸特別tī chit工宣布，買一台Phòetòhu鋼琴送hō͘ Chhekhoh首都Pulaha（布拉格）ê音樂廳，做一件成功ê國民外交。 　　
楊黃美幸贈送chit台鋼琴有幾層ê意義。第一，今年九月Chhekhoh國會議長chhōa一陣九十人團來訪問台灣，引起中國不滿，隨時kā原本講好ê鋼琴定單取消掉，Chhekhoh siōng有名ê鋼琴製造商Phòetòhu無tāi無chì掃tio̍h風颱尾，楊黃美幸一直替in抱不平。
第二，聽講chit間Chhekhoh國寶級ê Phòetòhu鋼琴公司用五年ê時間，特別打造一台慶祝創業150週年ê鋼琴，koh聽講in chiâⁿ ǹg望chit台鋼琴ētàng留tī Chhekhoh。
第三，Iūkoh聽講首都Pulaha ê Lutohu音樂廳chiok ǹg望ētàng有chit台記念鋼琴。楊黃美幸kah厝裡ê人參詳了後，決定買來送hō͘ 音樂廳。第四，Chiok tú好chit台記念鋼琴ê價數kah九月hō͘中國取消訂單ê金額新台幣六、七百萬差不多平chē，mā算是台灣還Chhekhoh ê Phòetòhu鋼琴公司一个補償。 　　
當然，siōng重要个意義是記念Chhekhoh前總統Habie過身九週年記念日，感謝伊在生對台灣ê友好幫忙，向伊致敬。 　　
有人ē問講楊黃美幸是啥物人？其實她是一个普通人，她去美國留學了後，因為熱心關心台灣soah hông列做烏名單，伊bat hông選做「全美台灣同鄉會」會長，烏名單解除了後chiah ētàng tńg來台灣，tī民進黨中央黨部擔任國際事務部主任，民進黨阿扁總統執政了後，bat做過外交部研究設計委員會主委、僑務委員會副委員長等職務。了後bat擔任台灣民主基金會副執行長，蔡英文總統聘請伊擔任無任所大使幾年後辭掉。現此時是陳文成博士基金會董事長、國際自由婦女聯盟副主席、亞太自由婦女協會理事長。 　　
有聽一个戇人講，捐一台鋼琴算做啥物國民外交？伊m̄知，對外國人一个tìm頭、一个微微á笑、任何友好个表現lóng是國民外交。新台幣六、七百萬，mài講是一个國家，對一个財團á是一个好額人來講mā是小錢，m̄koh，對一个平民來講，是一條大條錢，新聞報導講伊kah厝裡的人參詳chiah決定ê，看出台灣人的好女德。楊黃美幸實在值得咱大大ka說謝kah oló！