《綠色短評》

 | | | 轉寄

大直人家厝lap陷，lap出一堆莫名其妙！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūi-phêng 2023.09.24




Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī


《 Le̍ksek toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

Tāiti̍t jînke chhù laphām, lap chhut chi̍t tui bo̍kbêng kîmiāu!

　　 Tâipakchhī Tiongsankhu Tāiti̍tke 94 hāng "Kithài Tāiti̍t" kiàn àn, inūi sikang putliông, chōsêng káugoe̍h chhechhit àm, kehpiah 7 tòng jînke chhù siū sún pit li̍h, giâmtiōng oaichhiâ, ū chi̍t tòng laphām, chi̍t lâu piànchoh tēhāsek.

　　 Itti̍t kàu káugoe̍h chhekáu tiongtàu, Kithài kiànsiat kongsi lóng bô chhutbīn tùi gōa soatbêng. Tâipakchhī hù chhītiúⁿ Lí Sùchhoan tī hiāntiûⁿ chíchhut, chaihāi ê chòetōa chekjīm tī kiànsiong, engkai hū choânpō͘ chekjīm. Chhechhit àm kàu taⁿ itti̍t phah tiānōe lóng chhōe bô Kithài kiànsiat chóng keng lí. I khiánchek Kithài kochàn m̄ káⁿ ūi chit kiāⁿ tāichì hūchek. Kòe nn̄g kang, Kithài chóngkenglí Pâng Sengbián piānkái kóng, chhechhit àm i ū kóaⁿ kàu hiāntiûⁿ, mā hn̄ghn̄g ū khòaⁿtio̍h Lí Sùchhoan hù chhītiúⁿ. Lú kóng lú līphó͘ ! chhechhit àm i tī hiāntiûⁿ ū khòaⁿtio̍h Lí hù chhītiúⁿ lâi, sī ánchóaⁿ bián kòelâi sio chiohmn̄g, lâi kah Lí hù chhītiúⁿ chhamsiông ánchóaⁿ chò siānāu kangchok khah hósè leh? bo̍kbêng kî miāu!

　　 Káugoe̍h chhecha̍p ēpo͘ saⁿ tiám, Kithài kiànsiat tī "Chèngkausó͘ " tiàukhui kìchiáhōe, tángsūtiúⁿ Tân Sèbêng piáusī i ē taⁿ só͘ū chekjīm, choa̍ttùi bē thuisià. Gō͘ huncheng āu i soanpò͘ sî tiāu tángsūtiúⁿ. Ánne sī beh ánchóaⁿ taⁿ chekjīm leh? bo̍kbêng kî miāu!

　　 Tâipakchhī chènghú To͘hoatkio̍k piáusī, saⁿgoe̍h chhepeh kah cha̍psaⁿ, hunpia̍t ū chiap tio̍h bînchiòng kengiû chhībîn jia̍t sòaⁿ 1999 tînchêng lînsún, To͘hoatkio̍k ū chhiáⁿ kangtē seng kah bînchiòng liânhē hia̍psiong. Tâipakchhī chènghú Kiànkoánchhù mā thánpe̍k kóng, chūhō͘ ū tī sìgoe̍h, gō͘goe̍h subīn tînchêng. Kiànkoánchhù ū chhiáⁿ sêngchō, kàmchō kah choangia̍p jînoân kàu hiān tiûⁿ khanchhâ, tānsī tongsî liáukái pēng bô ti̍tchiap koanliân. Chhitgoe̍h chhela̍k Tâipakchhī To͘hoatkio̍k koh hâmhok tînchêng chūhō͘ ê kongbûn, phòaⁿtēng "hoekhan bo̍kphiau bô kongkiōng anchoân ê gûihiám", só͘í kiàntiok kangtêng ēsái kèsio̍k sikang, pún kio̍k bô beh lia̍t koán. Ná ē ánne? Tâipakchhī gīoân Khó͘ Siokhôa piáusī, íóng Tâipakchhī nā hoatseng lūisū lînsún chenggī, lóng sī iû To͘hoatkio̍k hōe tông siūchaihō͘ , kiànsiong kah kàmchōjîn kiōngtông kamchhâ súnhāi chênghêng, tānsī chêng chhītiúⁿ Koa Bûntiat jīmlāi kakī lāmsám siukái lînsún kàm-tēng kuihoān, kanta suiàu thongti kiànsiong kah kàmchōjîn " chūhêng chèchok chho͘pō͘ anchoân jīmtēngsu" kah "súnhāi chekjīm kuisio̍k chho͘pō͘ jīmtēngsu", jîchhiáⁿ kiànsiong nā phòaⁿtēng kiànmi̍h bô siūsún tō ēsái kèsio̍k sikang, sīmchì nā phòaⁿtoàn siūsún kah sikang bô koanhē, To͘hoatkio̍k tō bē khì lia̍t koán. Che tio̍h sī gōakài só͘ chitgî ê kiànsiong kiûoân kiam chhâiphòaⁿ, mā sī chit piàn Tāiti̍t jînke chhù laphām ê goânin chi it. Goânpún hóhó ê hoatkui, Koa Bûntiat chêng chhītiúⁿ náē ánne khì kái leh? bo̍kbêng kî miāu!

Nā sī ū jīmhô koaⁿoân khì kàu hiāntiûⁿ, ittēng ē khòaⁿtio̍h chūhō͘ tī múi chi̍t tòng lâukha tōamn̂g tah ê chóatiâu,"chhiáⁿ chùì! Kīnkî inūi Kithài kiànsiat sikang, tìsú pún pâi konggū it lâu chūhō͘ ê seklāi, sekgōa piahbīn íkeng chhuthiān pitli̍h, piahbīn kah lâuthui chi kan mā chhuthiān pithûn, mā inūi kiànmi̍h oaichhiâ seklāi ê mn̂g bē koaiⁿ tit." Bô chi̍tê koaⁿoân ta̍hkhakàu, kèngjiân káⁿ khangchhùi pō͘chi̍h kóng chaichêng kah kangtē ó͘ tēhāsek bô ti̍tchiap koanliân. Bo̍kbêng kî miāu!

　　Ai, bô siūⁿ kóng Tāiti̍t jînke chhù laphām, ē lap chhut chi̍t tui bo̍kbêng kî miāu! 　　(230915)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

Tāi-ti̍t jîn-ke chhù lap-hām, lap chhut chi̍t tui bo̍k-bêng kî-miāu!

　　 Tâi-pak-chhī Tiong-san-khu Tāi-ti̍t-ke 94 hāng "Ki-thài Tāi-ti̍t" kiàn àn, in-ūi si-kang put-liông, chō-sêng káu-goe̍h chhe-chhit àm, keh-piah 7 tòng jîn-ke chhù siū sún pit li̍h, giâm-tiōng oai-chhiâ, ū chi̍t tòng lap-hām, chi̍t lâu piàn-choh tē-hā-sek.

　　 It-ti̍t kàu káu-goe̍h chhe-káu tiong-tàu, Ki-thài kiàn-siat kong-si lóng bô chhut-bīn tùi gōa soat-bêng. Tâi-pak-chhī hù chhī-tiúⁿ Lí Sù-chhoan tī hiān-tiûⁿ chí-chhut, chai-hāi ê chòe-tōa chek-jīm tī kiàn-siong, eng-kai hū choân-pō͘ chek-jīm. Chhe-chhit àm kàu taⁿ it-ti̍t phah tiān-ōe lóng chhōe bô Ki-thài kiàn-siat chóng-keng-lí. I khián-chek Ki-thài ko-chàn m̄ káⁿ ūi chit kiāⁿ tāi-chì hū-chek. Kòe nn̄g kang, Ki-thài chóng-keng-lí Pâng Seng-bián piān-kái kóng, chhe-chhit àm i ū kóaⁿ kàu hiān-tiûⁿ, mā hn̄g-hn̄g ū khòaⁿ-tio̍h Lí Sù-chhoan hù chhī-tiúⁿ. Lú kóng lú lī-phó͘ ! chhe-chhit àm i tī hiān-tiûⁿ ū khòaⁿ-tio̍h Lí hù chhī-tiúⁿ lâi, sī án-chóaⁿ bián kòe-lâi sio chioh-mn̄g, lâi kah Lí hù chhī-tiúⁿ chham-siông án-chóaⁿ chò siān-āu kang-chok khah hó-sè leh? bo̍k-bêng kî -miāu!

　　 Káu-goe̍h chhe-cha̍p ē-po͘ saⁿ tiám, Ki-thài kiàn-siat tī "Chèng-kau-só͘ " tiàu-khui kì-chiá-hōe, táng-sū-tiúⁿ Tân Sè-bêng piáu-sī i ē taⁿ só͘-ū chek-jīm, choa̍t-tùi bē thui-sià. Gō͘ hun-cheng āu i soan-pò͘ sî tiāu táng-sū-tiúⁿ. Án-ne sī beh án-chóaⁿ taⁿ chek-jīm leh? bo̍k-bêng kî -miāu!

　　 Tâi-pak-chhī chèng-hú To͘-hoat-kio̍k piáu-sī, saⁿ-goe̍h chhe-peh kah cha̍p-saⁿ, hun-pia̍t ū chiap tio̍h bîn-chiòng keng-iû chhī-bîn jia̍t sòaⁿ 1999 tîn-chêng lîn-sún, To͘-hoat-kio̍k ū chhiáⁿ kang-tē seng kah bîn-chiòng liân-hē hia̍p-siong. Tâi-pak-chhī chèng-hú Kiàn-koán-chhù mā thán-pe̍k kóng, chū-hō͘ ū tī sì-goe̍h, gō͘-goe̍h su-bīn tîn-chêng. Kiàn-koán-chhù ū chhiáⁿ sêng-chō, kàm-chō kah choan-gia̍p jîn-oân kàu hiān tiûⁿ khan-chhâ, tān-sī tong-sî liáu-kái pēng bô ti̍t-chiap koan-liân. Chhit-goe̍h chhe-la̍k Tâi-pak-chhī To͘-hoat-kio̍k koh hâm-hok tîn-chêng chū-hō͘ ê kong-bûn, phòaⁿ-tēng "hoe-khan bo̍k-phiau bô kong-kiōng an-choân ê gûi-hiám", só͘-í kiàn-tiok kang-têng ē-sái kè-sio̍k si-kang, pún kio̍k bô beh lia̍t koán. Ná ē án-ne? Tâi-pak-chhī gī-oân Khó͘ Siok-hôa piáu-sī, í-óng Tâi-pak-chhī nā hoat-seng lūi-sū lîn-sún cheng-gī, lóng sī iû To͘-hoat-kio̍k hōe tông siū-chai-hō͘ , kiàn-siong kah kàm-chō-jîn kiōng-tông kam-chhâ sún-hāi chêng-hêng, tān-sī chêng chhī-tiúⁿ Koa Bûn-tiat jīm-lāi ka-kī lām-sám siu-kái lîn-sún kàm-tēng kui-hoān, kan-ta su-iàu thong-ti kiàn-siong kah kàm-chō-jîn " chū-hêng chè-chok chho͘-pō͘ an-choân jīm-tēng-su" kah "sún-hāi chek-jīm kui-sio̍k chho͘-pō͘ jīm-tēng-su", jî-chhiáⁿ kiàn-siong nā phòaⁿ-tēng kiàn-mi̍h bô siū-sún tō ē-sái kè-sio̍k si-kang, sīm-chì nā phòaⁿ-toàn siū-sún kah si-kang bô koan-hē, To͘-hoat-kio̍k tō bē khì lia̍t koán. Che tio̍h sī gōa-kài só͘ chit-gî ê kiàn-siong kiû-oân kiam chhâi-phòaⁿ, mā sī chit piàn Tāi-ti̍t jîn-ke chhù lap-hām ê goân-in chi it. Goân-pún hó-hó ê hoat-kui, Koa Bûn-tiat chêng chhī-tiúⁿ ná-ē án-ne khì kái leh? bo̍k-bêng kî -miāu!

Nā sī ū jīm-hô koaⁿ-oân khì kàu hiān-tiûⁿ, it-tēng ē khòaⁿ-tio̍h chū-hō͘ tī múi chi̍t tòng lâu-kha tōa-mn̂g tah ê chóa-tiâu,"chhiáⁿ chù-ì! Kīn-kî in-ūi Ki-thài kiàn-siat si-kang, tì-sú pún pâi kong-gū it lâu chū-hō͘ ê sek-lāi, sek-gōa piah-bīn í-keng chhut-hiān pit-li̍h, piah-bīn kah lâu-thui chi kan mā chhut-hiān pit-hûn, mā in-ūi kiàn-mi̍h oai-chhiâ sek-lāi ê mn̂g bē koaiⁿ tit." Bô chi̍t-ê koaⁿ-oân ta̍h-kha-kàu, kèng-jiân káⁿ khang-chhùi pō͘-chi̍h kóng chai-chêng kah kang-tē ó͘ tē-hā-sek bô ti̍t-chiap koan-liân. Bo̍k-bêng kî -miāu!

　　Ai, bô siūⁿ kóng Tāi-ti̍t jîn-ke chhù lap-hām, ē lap chhut chi̍t tui bo̍k-bêng kî -miāu! 　　(230915)




　　台北市中山區大直街94巷「基泰大直」建案，因為施工不良，造成九月初七暗，隔壁7棟人家厝受損pit裂、嚴重歪斜，有一棟lap陷、一樓變作地下室。

　　一直到九月初九中晝，基泰建設公司lóng無出面對外說明。台北市副市長李四川tī現場指出，災害ê最大責任tī建商，應該負全部責任。初七暗到taⁿ一直拍電話lóng chhōe無基泰建設總經理。伊譴責基泰高層m̄敢為chit件代誌負責。過兩工，基泰總經理馮先勉辯解講，初七暗伊有趕到現場，mā遠遠有看tio̍h李四川副市長。Lú講lú離譜！初七暗伊tī現場有看tio̍h李副市長來，是按怎免過來相借問，來kah李副市長參詳按怎做善後工作khah好勢咧？莫名其妙！

　　九月初十下晡三點，基泰建設tī「證交所」召開記者會，董事長陳世銘表示伊ē擔所有責任、絕對bē推卸。五分鐘後伊宣佈辭掉董事長。按呢是beh按怎擔責任咧？莫名其妙！

　　台北市政府都發局表示，三月初八kah十三，分別有接tio̍h民眾經由市民熱線1999陳情鄰損，都發局有請工地先kah民眾聯繫協商。台北市政府建管處mā坦白講，住戶有tī 四月、五月書面陳情。建管處有請承造、監造kah專業人員到現場勘查，但是當時了解並無直接關聯。七月初六台北市都發局koh函覆陳情住戶ê公文，判定「會勘目標無公共安全ê危險」，所以建築工程ē-sái繼續施工、本局無beh列管。那ē按呢？台北市議員許淑華表示，以往台北市nā發生類似鄰損爭議，lóng是由都發局會同受災戶、建商kah監造人共同勘查損害情形，但是前市長柯文哲任內家己濫摻修改鄰損鑑定規範，kan-ta需要通知建商kah監造人「自行製作初步安全認定書」kah「損害責任歸屬初步認定書」，而且建商nā判定建物無受損tōē-sái繼續施工，甚至nā判斷受損kah施工無關係，都發局tō bē去列管。Che tio̍h是外界所質疑ê建商球員兼裁判，mā是chit遍大直人家厝lap陷ê原因之一。原本好好ê法規，柯文哲前市長ná-ē按呢去改咧？莫名其妙！

Nā是有任何官員去到現場，一定ē看tio̍h住戶tī每一棟樓腳大門貼ê紙條：「請注意！近期因為基泰建設施工，致使本排公寓一樓住戶ê室內、室外壁面已經出現pit裂、壁面kah樓梯之間mā出現pit痕、mā因為建物歪斜室內ê門bē關得。」無一個官員踏腳到，竟然敢空嘴哺舌講災情kah工地挖地下室無直接關聯。莫名其妙！

　　Ai，無想講大直人家厝lap陷，ēlap出一堆莫名其妙！　　(230915)