《綠色短評》

 | | | 轉寄

Siáng ài去中國ah！？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2023.08.20




Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》　　 Lí Lâmhêng

　　　　　　　　　　Siáng ài khì Tiongkok ah!?

　　 Pehgoe̍h chhechhit, Bíkok《華爾街ji̍tpò 》choantê pòtō kóng, gōakok lâng bēgiàn lâi ah, sī Tiongkok kengchè hoattiánsiōng sin ê thiauchiàn. Pòtō kóng, e̍kchêng kái hong jîchhiáⁿ koh tiôngsin khaihòng piankéng pòaⁿ nî liáuāu, khì Tiongkok ê kokchè lúkheh chin chió.《華爾街ji̍t pò》jīnûi, che sī Tiongkok kah sehong kokka lú kiâⁿ lú hn̄g ê chi̍tê hiānsiōng, khólêng ē tī chi̍ttōaⁿ chin tn̂g ê sîkan chōsêng hūbīn ê énghióng. Tī Pakkiaⁿ, Siōnghái téng tōa to͘chhī bô khòaⁿtio̍h gōakok lúkheh ê lângiáⁿ te̍kpia̍t bênghián, ùi choân kok hoānûi lâi khòaⁿ, kiⁿî tēit kùi lúhêngsiā ji̍pkéng lúiû chiapthāi jînchhù kanta ū 5 bān 2,000 lâng, 2019 nî tēit kùi ji̍pkéng lúiû chiapthāi ū 370 bān jînchhù. 張家界kokka konghn̂g kiⁿî kàu 5 goe̍h tiongsûn, háigōa iûkheh jînsò͘ kanta 2 bān 5,600 lâng, 2019 nî chêng 5 kògoe̍h ê háigōa iûkheh jînsò͘ sī 50 bān lâng. Kah éngnî kāngkhoán, kîtiong ū chiongkīn chi̍tpòaⁿ ê iûkheh sī ùi Tâioân, Hiangkáng kah Òmn̂g lâi·ê, m̄ sī úi Bíkok ah sī Auchiu kokka lâi·ê.

Gōakok iûkheh siámkhui Tiongkok ê chi̍tê tiōngiàu goânin, sī Tiongkok kah sehong ê koanhē kèsio̍k okhòa, che mā hō͘ in siūⁿ beh khì Tiongkok lúhêng ē koh khah kínsīn. Bíkok chènghú 6 goe̍hhūn ū hoatpò͘ chi̍t hūn lúhêng kéngsī, kéngkò Bíkok lâng nā beh khì Tiongkok lúhêng tio̍h tiôngsin khólū, líiû sī Bíkok chènghú só͘ kóng ê Tiongkok "sûiì chiphoat", paukoat chhutkéng kìmlēng kah bô chèngtong khuliû ê khólêngsèng. Bíkok chi̍t ūi sionggia̍p kò͘būn kóng, siatsú sī góa goânpún só͘ se̍ksāi ê Tiongkok, góa ē koh khì! tānsī chitmá, Tiongkok ná chhiūⁿ chinchiàⁿ kā kakī pānián choh chi̍tê huisiông hoán sehong, te̍kpia̍t sī hoán Bíkok ê kokka. Che hō͘ góa chin putan."

Tiongkok chènghú phianphian tī kiⁿî chhitgoe̍h chheit hoat pò͘ "Tiongkok hoán kantia̍phoat", ná chhiūⁿ tng nî gûgōng ê Tiongkok Kokbîntóng chènghú só͘ kóng ê "匪諜就在你身邊", kā só͘ū ê lâng lóng chúnchoh kantia̍p, paukoat gōakok koankongkheh, oa̍h beh hông kiaⁿ sí! Tiongkok ná kantia̍p chi̍tê tōa niáuchhítngá, gōakok iûkheh nā hoān tio̍h "Tiongkok hoán kantia̍phoat", ētàng ji̍pkhì, bētàng chhutlâi.. lí sûipiān lo̍kim lio̍kiáⁿ hipsiōng, lí sûipiān ōe tētô͘, lí kah Tiongkok lâng tâmlūn Hiangkáng Tâioân Sinkiang Se chōng, sī siáⁿmi̍h khìtô͘? Tâioân lâng koh khah tio̍h siósim, lí tī Tâioân bat tī bānglō͘ téngbīn bôkoán sī bīnchheh ahsī Twitter phoephêng kòe Tiongkok ah bô? nā ū, Tiongkok tio̍h ē kā lí chún choh " kantia̍p" pān! Tiongkok chènghú ho͘io̍k choânbîn kiōngtông kaji̍p hoán kan hông tia̍p ê tàucheng, khì Tiongkok ê lâng chèngtī honghiám tōatōa seng koân.

Gōakok lâng bô ài khì Tiongkok lúiû mā énghióng tio̍h gōasiong tâuchu. 2022 nî tēit kùi sī bíkim 1,000 ek, 2023 nî tēit kùi gōakok tùi Tiongkok ti̍tchiap tâuchu lo̍h kàu chhun bíkim 200 ek. Tiongkok piáubīn siōng hoangêng gōakok khìgia̍p khì Tiongkok tâuchu, tānsī Tiongkok chènghú tiāⁿtiāⁿ àmtiong í pàihóng tiâucha téng chhiútōaⁿ, tùi tī Tiongkok ê gōakok khìgia̍p si ap. Chin chē ê Bísiong Ji̍tsiong ê oânkang siūtio̍h kanjiáu sīmchì khuliû, ū gōakok oânkang sin chhéng beh tńgkhì kò͘hiong, mā siūtio̍h pahpoaⁿ thiaulân. Íkeng ū chi̍t tōatui gōakok khìgia̍p thiatlī Tiongkok, bo̍kchêng iáu ū 27% tâuchu chiá khólū beh cháulī Tiongkok, gōachu thiatchhut liōng ū Sintâipè 970 ek chóiū.

Kóngtio̍h Tiongkok, kúi mā kiaⁿ. Siáng ài khì Tiongkok ah? 　　　　(230811)


Chù, 華爾街 　張家界 "匪諜就在你身邊" chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》　　 Lí Lâm-hêng

　　　　　　　　　　Siáng ài khì Tiong-kok ah!?

　　 Peh-goe̍h chhe-chhit, Bí-kok《華爾街ji̍t-pò 》choan-tê pò-tō kóng, gōa-kok lâng bē-giàn lâi ah, sī Tiong-kok keng-chè hoat-tián-siōng sin ê thiau-chiàn. Pò-tō kóng, e̍k-chêng kái hong jî-chhiáⁿ koh tiông-sin khai-hòng pian-kéng pòaⁿ nî liáu-āu, khì Tiong-kok ê kok-chè lú-kheh chin chió.《華爾街ji̍t- pò》jīn-ûi, che sī Tiong-kok kah se-hong kok-ka lú kiâⁿ lú hn̄g ê chi̍t-ê hiān-siōng, khó-lêng ē tī chi̍t-tōaⁿ chin tn̂g ê sî-kan chō-sêng hū-bīn ê éng-hióng. Tī Pak-kiaⁿ, Siōng-hái téng tōa to͘-chhī bô khòaⁿ-tio̍h gōa-kok lú-kheh ê lâng-iáⁿ te̍k-pia̍t bêng-hián, ùi choân kok hoān-ûi lâi khòaⁿ, kin-nî tē-it kùi lú-hêng-siā ji̍p-kéng lú-iû chiap-thāi jîn-chhù kan-ta ū 5 bān 2,000 lâng, 2019 nî tē-it kùi ji̍p-kéng lú-iû chiap-thāi ū 370 bān jîn-chhù. 張家界 kok-ka kong-hn̂g kin-nî kàu 5 goe̍h tiong-sûn, hái-gōa iû-kheh jîn-sò͘ kan-ta 2 bān 5,600 lâng, 2019 nî chêng 5 kò-goe̍h ê hái-gōa iû-kheh jîn-sò͘ sī 50 bān lâng. Kah éng-nî kāng-khoán, kî-tiong ū chiong-kīn chi̍t-pòaⁿ ê iû-kheh sī ùi Tâi-oân, Hiang-káng kah Ò-mn̂g lâi-·ê, m̄ sī úi Bí-kok ah sī Au-chiu kok-ka lâi-·ê.

Gōa-kok iû-kheh siám-khui Tiong-kok ê chi̍t-ê tiōng-iàu goân-in, sī Tiong-kok kah se-hong ê koan-hē kè-sio̍k ok-hòa, che mā hō͘ in siūⁿ beh khì Tiong-kok lú-hêng ē koh khah kín-sīn. Bí-kok chèng-hú 6 goe̍h-hūn ū hoat-pò͘ chi̍t hūn lú-hêng kéng-sī, kéng-kò Bí-kok lâng nā beh khì Tiong-kok lú-hêng tio̍h tiông-sin khó-lū, lí-iû sī Bí-kok chèng-hú só͘ kóng ê Tiong-kok "sûi-ì chip-hoat", pau-koat chhut-kéng kìm-lēng kah bô chèng-tong khu-liû ê khó-lêng-sèng. Bí-kok chi̍t ūi siong-gia̍p kò͘-būn kóng, siat-sú sī góa goân-pún só͘ se̍k-sāi ê Tiong-kok, góa ē koh khì! tān-sī chit-má, Tiong-kok ná chhiūⁿ chin-chiàⁿ kā ka-kī pān-ián choh chi̍t-ê hui-siông hoán se-hong, te̍k-pia̍t sī hoán Bí-kok ê kok-ka. Che hō͘ góa chin put-an."

Tiong-kok chèng-hú phian-phian tī kin-nî chhit-goe̍h chhe-it hoat pò͘ "Tiong-kok hoán kan-tia̍p-hoat", ná chhiūⁿ tng nî gû-gōng ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng chèng-hú só͘ kóng ê "匪諜就在你身邊", kā só͘-ū ê lâng lóng chún-choh kan-tia̍p, pau-koat gōa-kok koan-kong-kheh, oa̍h beh hông kiaⁿ sí! Tiong-kok ná kan-tia̍p chi̍t-ê tōa niáu-chhí-tng-á, gōa-kok iû-kheh nā hoān tio̍h "Tiong-kok hoán kan-tia̍p-hoat", ē-tàng ji̍p-khì, bē-tàng chhut-lâi.. lí sûi-piān lo̍k-im lio̍k-iáⁿ hip-siōng, lí sûi-piān ōe tē-tô͘, lí kah Tiong-kok lâng tâm-lūn Hiang-káng Tâi-oân Sin-kiang Se- chōng, sī siáⁿ-mi̍h khì-tô͘? Tâi-oân lâng koh khah tio̍h sió-sim, lí tī Tâi-oân bat tī bāng-lō͘ téng-bīn bô-koán sī bīn-chheh ah-sī Twitter phoe-phêng kòe Tiong-kok ah bô? nā ū, Tiong-kok tio̍h ē kā lí chún choh " kan-tia̍p" pān! Tiong-kok chèng-hú ho͘-io̍k choân-bîn kiōng-tông ka-ji̍p hoán kan hông tia̍p ê tàu-cheng, khì Tiong-kok ê lâng chèng-tī hong-hiám tōa-tōa seng koân.

Gōa-kok lâng bô ài khì Tiong-kok lú-iû mā éng-hióng tio̍h gōa-siong tâu-chu. 2022 nî tē-it kùi sī bí-kim 1,000 ek, 2023 nî tē-it kùi gōa-kok tùi Tiong-kok ti̍t-chiap tâu-chu lo̍h kàu chhun bí-kim 200 ek. Tiong-kok piáu-bīn siōng hoan-gêng gōa-kok khì-gia̍p khì Tiong-kok tâu-chu, tān-sī Tiong-kok chèng-hú tiāⁿ-tiāⁿ àm-tiong í pài-hóng tiâu-cha téng chhiú-tōaⁿ, tùi tī Tiong-kok ê gōa-kok khì-gia̍p si ap. Chin chē ê Bí-siong Ji̍t-siong ê oân-kang siū-tio̍h kan-jiáu sīm-chì khu-liû, ū gōa-kok oân-kang sin- chhéng beh tńg-khì kò͘-hiong, mā siū-tio̍h pah-poaⁿ thiau-lân. Í-keng ū chi̍t tōa-tui gōa-kok khì-gia̍p thiat-lī Tiong-kok, bo̍k-chêng iáu ū 27% tâu-chu chiá khó-lū beh cháu-lī Tiong-kok, gōa-chu thiat-chhut liōng ū Sin-tâi-pè 970 ek chó-iū.

Kóng-tio̍h Tiong-kok, kúi mā kiaⁿ. Siáng ài khì Tiong-kok ah? 　　　　(230811)


Chù, 華爾街 　張家界 "匪諜就在你身邊" chhiáⁿ liām Hôa-gí



　　八月初七，美國《華爾街日報》專題報導講：外國人bē-giàn來ah，是中國經濟發展上新ê挑戰。報導講，疫情解封而且koh重新開放邊境半年了後，去中國ê國際旅客真少。《華爾街日報》認為，che是中國kah西方國家lú行lú遠ê一個現象，可能ē tī一段真長ê時間造成負面ê影響。tī北京、上海等大都市無看tio̍h外國旅客ê人影特別明顯，ùi全國範圍來看，今年第一季旅行社入境旅遊接待人次kan-ta有5萬2,000人，2019年第一季入境旅遊接待有370萬人次。張家界國家公園今年到5月中旬，海外遊客人數kan-ta 2萬5,600人，2019年前5個月ê海外遊客人數是50萬人。Kah往（éng）年仝款，其中有將近一半ê遊客是ùi台灣、香港kah澳門來ê，m̄是úi美國ah是歐洲國家來ê。

外國遊客閃開中國ê一個重要原因，是中國kah西方ê關係繼續惡化，che mā hō͘ in想beh去中國旅行ēkoh khah謹慎。美國政府6月份有發布一份旅行警示，警告美國人若beh去中國旅行tio̍h重新考慮，理由是美國政府所講ê中國「隨意執法」，包括出境禁令kah無正當拘留ê可能性。美國一位商業顧問講，設使是我原本所熟sāiê中國，我ēkoh去！但是chit-má，中國ná像真正kā家己扮演作一個非常反西方、特別是反美國ê國家。Che hō͘我真不安。」

中國政府偏偏tī今年七月初一發布「中國反間諜法」，那像當年愚戇ê中國國民黨政府所講ê「匪諜就在你身邊」，kā所有ê人lóng準作間諜，包括外國觀光客，活beh hông驚死！中國ná像一个大「老鼠tng-á」（niáu-chhí-tng-á），外國遊客若犯tio̍h「中國反間諜法」，ē-tàng入去、bē-tàng出來.。你隨便錄音錄影hip相、你隨便畫地圖、你kah中國人談論香港台灣新疆西藏，是啥物企圖？台灣人koh khah tio̍h小心，你tī台灣bat tī網路頂面無管是面冊ah是Twitter批評過中國ah無？若有，中國tio̍hē kā你準作「間諜」辦！ 中國政府呼籲全民共同加入反間防諜ê鬥爭，去中國ê人政治風險大大升koân。

外國人無ài去中國旅遊mā影響tio̍h外商投資。2022年第一季是美金1,000億，2023年第一季外國對中國直接投資落到chhun美金200億。中國表面上歡迎外國企業去中國投資，但是中國政府tiāⁿ-tiāⁿ暗中以拜訪調查等手段，對tī中國ê外國企業施壓。真chē个美商日商ê員工受tio̍h干擾甚至拘留，有外國員工申請beh轉去故鄉，mā受tio̍h百般刁難。已經有一大堆外國企業撤離中國，目前猶有27%投資者考慮beh走離中國，外資撤出量有新台幣970億左右。

講tio̍h中國，鬼mā驚。Siáng ài去中國ah？　　　　(230811)


註：華爾街　張家界 「匪諜就在你身邊」 請唸華語