《綠色短評》

 | | | 轉寄

柯文哲講人kā i抹烏！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2023.07.09



Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī


《 Le̍ksek toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

　　　　　　　　　　Koa Bûntiat kóng lâng kā i boah o͘ !

　　 La̍kgoe̍h jījī, 《 Chūiû Sîpò 》 phiautê siá, Koa Bûntiat kóng,"sī Tiongkok hit hongbīn itti̍t beh ài góa soán chóngthóng". Lāi bûn kóng, Bînchiòngtóng chóngthóng chhamsoánjîn Koa Bûntiat tī 2016 nî, Tâipakchhītiúⁿ jīmlāi, chiapsiū 《 Tâitāi Isìn 》hóngbūn, tùi hóngbūn chiá thêchhut kám ē soán chóngthóng ê būntê, Koa Bûntiat ê hôetap sī,"kakī engkai bē chhutlâi soán chóngthóng, suijiân Tiongkok hit hongbīn itti̍t beh ài góa soán. Suijiân kakī khólêng soán ē tiâu, tānsī chúiàu inūi kakī bô chúnpī, jîchhiáⁿ soán chóngthóng chit hāng tāichì ê bo̍ktek sī beh hō͘ pa̍t lâng kòe tio̍h koh khah hó ê sengoa̍h, góa kámkak kakī chò bē pí kîtha ê lâng chò koh khah hó."chhamkhó i chiapsiū hóngbūn só͘ kóng ê ōe, gōakài tio̍hkóng Koa Bûntiat sī Tiongkok siū ì ê hāusoánjîn.

La̍kgoe̍h jījī ēpo͘, Koa Bûntiat hôeèng piáusī, inūi soánkí teh beh kàu ah, ittēng ē ū boah âng, boah o͘ ê soanthoân chiamtùi i lâi, i kiôngtiāu che sī 2016 nî káugoe̍h tī《 Tâitāi Isìn 》téngbīn ê hóngbūn, i tongsî sī Tâipakchhītiúⁿ, inūi kípān Siangsiâⁿ lūntôaⁿ（Tāipak, Siōng hái ）ê sî, ittēng ē kah Tiongkok ū chi̍tkóa kauthong, hit tongsî Tiongkok hongbīn ū mn̄g i, íóng chohkòe Tâipakchhītiúⁿ·ê lóng ē siūⁿ beh soán chóngthóng, mn̄g i sī m̄ sī ē siūⁿ beh soán chóngthóng? Koa Bûntiat piáusī, hit tongsî i sī kiôngtiāu i tongsî choh Tâipakchhītiúⁿ, mā bē soán chóngthóng, tānsī gōakài beh ánchóaⁿ kóng, i mā bô pānhoat.

Lán the̍h la̍kgoe̍h jījī ê sinbûn pòtō kah 2016 nî káugoe̍h tī《 Tâitāi Isìn 》téngbīn ê hóngbūn sio tùichiàu, si̍tchāi m̄chai iáⁿ, Koa Bûntiat ná ē kóng lâng kā i boah o͘. Tàuté tó kúi tōaⁿ ōe, tó kúi kù ōe kā I boah o͘ á·sī boah âng. Choân phiⁿ lóng sī Koa Bûntiat cháchêng kóng ê ōe, ùṳt chi̍t kù sī liânsióng,"gōakài tio̍hkóng Koa Bûntiat sī Tiongkok siū ì ê hāusoánjîn."inūi Koa Bûntiat kakī kóng,"Tiongkok hit hongbīn itti̍t beh ài góa soán."i chit kù ōe, hông kámkak sī i teh tián kóng, Tiongkok hit hongbīn chin kahì i. Tongjiân ē hông liânsióng kóng"Koa Bûntiat sī Tiongkok siūì ê hāusoánjîn." Che ná sī siáⁿmi̍h boah o͘ leh?

　　 Lán beh ài hō͘ Koa Bûntiat chaiiáⁿ siáⁿmi̍h sī boa̍h o͘ ? boah o͘ tio̍h sī ēng bô kengkòe chèngsi̍t ê giânsû kongkek tùichhiú, paukoat chōiâu, tiòngsiong, chhiúhòa, oaikhiok sūsi̍t, á·sī kā pō͘hūn sūsi̍t thiⁿ iû ke bīsò͘, ēng pe̍hchha̍t ōe choh jînsin kongkek, hō͘ tùihong ê miâsiaⁿ bêngū kah khósìnsèng siūtio̍h chitgî. Lán kí chi̍tê lē lâi soatbêng, cháchêng ū chi̍t ūi Tâipakchhītiúⁿ miâ kiò choh Koa Bûntiat, 2018 nî saⁿgoe̍h cha̍pgō͘ àmsî, tī chi̍tê “Yo͘tuber” ti̍t pò chiatbo̍k téngbīn siūkhì khílâi mē pùnsòōe, i hiônghiông mē kóng,"bésiu miâchhùi tio̍h chîⁿ, bô siūⁿ beh khai hit tiâu chîⁿ. In tio̍h sī ánne loān kóng, lâng tio̍h chia̍h pn̄g, tio̍h ài hithō."ta̍kê miâchhùi lóng tio̍h chhèng. Hit ūi Koa Bûntiat chhītiúⁿ kàu taⁿ iáu bô kóngchhut siáⁿmi̍h sîkan, siáⁿmi̍h lâng tī siáⁿmi̍h só͘chāi, khui jōachē chîⁿ, siubé tó chi̍tê miâchhùi á·sī tó kúiê ê miâchhùi. Hit ūi Koa Bûntiat chhītiúⁿ íkeng lo̍hjīm ah, tānsī kàu kináji̍t iáubōe hêng Tâioân só͘ū ê miâchhùi chhengpe̍h. Che kiò choh boah o͘.

　　Koa Bûntiat kóng lâng kā i boah o͘ ! Kám ū?

　　 Ū chinchē miâchhùi kóng Koa Bûntiat chhītiúⁿ kā in boah o͘ ! kám bô? 　　(230630)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

　　　　　　　　　　Koa Bûn-tiat kóng lâng kā i boah o͘ !

　　 La̍k-goe̍h jī-jī, 《 Chū-iû Sî-pò 》 phiau-tê siá, Koa Bûn-tiat kóng,"sī Tiong-kok hit hong-bīn it-ti̍t beh ài góa soán chóng-thóng". Lāi bûn kóng, Bîn-chiòng-tóng chóng-thóng chham-soán-jîn Koa Bûn-tiat tī 2016 nî, Tâi-pak-chhī-tiúⁿ jīm-lāi, chiap-siū 《 Tâi-tāi I-sìn 》hóng-būn, tùi hóng-būn chiá thê-chhut kám ē soán chóng-thóng ê būn-tê, Koa Bûn-tiat ê hôe-tap sī,"ka-kī eng-kai bē chhut-lâi soán chóng-thóng, sui-jiân Tiong-kok hit hong-bīn it-ti̍t beh ài góa soán. Sui-jiân ka-kī khó-lêng soán ē tiâu, tān-sī chú-iàu in-ūi ka-kī bô chún-pī, jî-chhiáⁿ soán chóng-thóng chit hāng tāi-chì ê bo̍k-tek sī beh hō͘ pa̍t lâng kòe tio̍h koh khah hó ê seng-oa̍h, góa kám-kak ka-kī chò bē pí kî-tha ê lâng chò koh khah hó."chham-khó i chiap-siū hóng-būn só͘ kóng ê ōe, gōa-kài tio̍h-kóng Koa Bûn-tiat sī Tiong-kok siū ì ê hāu-soán-jîn.

La̍k-goe̍h jī-jī ē-po͘, Koa Bûn-tiat hôe-èng piáu-sī, in-ūi soán-kí teh beh kàu ah, it-tēng ē ū boah âng, boah o͘ ê soan-thoân chiam-tùi i lâi, i kiông-tiāu che sī 2016 nî káu-goe̍h tī《 Tâi-tāi I-sìn 》téng-bīn ê hóng-būn, i tong-sî sī Tâi-pak-chhī-tiúⁿ, in-ūi kí-pān Siang-siâⁿ lūn-tôaⁿ（Tāi-pak, Siōng hái ）ê sî, it-tēng ē kah Tiong-kok ū chi̍t-kóa kau-thong, hit tong-sî Tiong-kok hong-bīn ū mn̄g i, í-óng choh-kòe Tâi-pak-chhī-tiúⁿ-·ê lóng ē siūⁿ beh soán chóng-thóng, mn̄g i sī m̄ sī ē siūⁿ beh soán chóng-thóng? Koa Bûn-tiat piáu-sī, hit tong-sî i sī kiông-tiāu i tong-sî choh Tâi-pak-chhī-tiúⁿ, mā bē soán chóng-thóng, tān-sī gōa-kài beh án-chóaⁿ kóng, i mā bô pān-hoat.

Lán the̍h la̍k-goe̍h jī-jī ê sin-bûn pò-tō kah 2016 nî káu-goe̍h tī《 Tâi-tāi I-sìn 》téng-bīn ê hóng-būn sio tùi-chiàu, si̍t-chāi m̄-chai iáⁿ, Koa Bûn-tiat ná ē kóng lâng kā i boah o͘. Tàu-té tó kúi tōaⁿ ōe, tó kúi kù ōe kā I boah o͘ á-·sī boah âng. Choân phiⁿ lóng sī Koa Bûn-tiat chá-chêng kóng ê ōe, ùi-it chi̍t kù sī liân-sióng,"gōa-kài tio̍h-kóng Koa Bûn-tiat sī Tiong-kok siū ì ê hāu-soán-jîn."in-ūi Koa Bûn-tiat ka-kī kóng,"Tiong-kok hit hong-bīn it-ti̍t beh ài góa soán."i chit kù ōe, hông kám-kak sī i teh tián kóng, Tiong-kok hit hong-bīn chin kah-ì i. Tong-jiân ē hông liân-sióng kóng"Koa Bûn-tiat sī Tiong-kok siū-ì ê hāu-soán-jîn." Che ná sī siáⁿ-mi̍h boah o͘ leh?

　　 Lán beh ài hō͘ Koa Bûn-tiat chai-iáⁿ siáⁿ-mi̍h sī boa̍h o͘ ? boah o͘ tio̍h sī ēng bô keng-kòe chèng-si̍t ê giân-sû kong-kek tùi-chhiú, pau-koat chō-iâu, tiòng-siong, chhiú-hòa, oai-khiok sū-si̍t, á-·sī kā pō͘-hūn sū-si̍t thiⁿ iû ke bī-sò͘, ēng pe̍h-chha̍t ōe choh jîn-sin kong-kek, hō͘ tùi-hong ê miâ-siaⁿ bêng-ū kah khó-sìn-sèng siū-tio̍h chit-gî. Lán kí chi̍t-ê lē lâi soat-bêng, chá-chêng ū chi̍t ūi Tâi-pak-chhī-tiúⁿ miâ kiò choh Koa Bûn-tiat, 2018 nî saⁿ-goe̍h cha̍p-gō͘ àm-sî, tī chi̍t-ê “Yo͘tuber” ti̍t pò chiat-bo̍k téng-bīn siū-khì khí-lâi mē pùn-sò-ōe, i hiông-hiông mē kóng,"bé-siu miâ-chhùi tio̍h chîⁿ, bô siūⁿ beh khai hit tiâu chîⁿ. In tio̍h sī án-ne loān kóng, lâng tio̍h chia̍h pn̄g, tio̍h ài hit-hō."ta̍k-ê miâ-chhùi lóng tio̍h chhèng. Hit ūi Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ kàu taⁿ iáu bô kóng-chhut siáⁿ-mi̍h sî-kan, siáⁿ-mi̍h lâng tī siáⁿ-mi̍h só͘-chāi, khui jōa-chē chîⁿ, siu-bé tó chi̍t-ê miâ-chhùi á-·sī tó kúi-ê ê miâ-chhùi. Hit ūi Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ í-keng lo̍h-jīm ah, tān-sī kàu kin-á-ji̍t iáu-bōe hêng Tâi-oân só͘-ū ê miâ-chhùi chheng-pe̍h. Che kiò choh boah o͘.

　　Koa Bûn-tiat kóng lâng kā i boah o͘ ! Kám ū?

　　 Ū chin-chē miâ-chhùi kóng Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ kā in boah o͘ ! kám bô? 　　(230630)



　　六月二二，《自由時報》標題寫，柯文哲講：「是中國hit方面一直beh ài我選總統」。內文講：民眾黨總統參選人柯文哲tī 2016年，台北市長任內，接受《台大醫訊》訪問，對訪問者提出敢ē選總統ê問題，柯文哲ê回答是：「家己應該bē出來選總統，雖然中國hit方面一直beh ài我選。雖然家己可能選ē tiâu，但是主要因為家己無準備，而且選總統這項代誌ê目的是beh hō͘ 別人過著koh khah好ê生活，我感覺家己做bē比其他ê人做koh khah好。」參考i接受訪問所講ê話，外界tio̍h講柯文哲是中國授意ê候選人。

六月二二下晡，柯文哲回應表示，因為選舉teh beh到ah，一定ē有抹紅、抹烏ê宣傳針對i來，伊強調che是2016年九月tī《台大醫訊》頂面ê訪問，伊當時是台北市長，因為舉辦雙城論壇（台北、上海）ê時，一定ē kah中國有一kóa溝通，hit當時中國方面有問i，以往作過台北市長ê lóngē想beh選總統，問i是m̄是ē想beh選總統？柯文哲表示，hit當時i是強調i當時作台北市長，mā bē選總統，但是外界beh按怎講，i mā無辦法。

咱the̍h六月二二ê新聞報導kah 2016年九月tī《台大醫訊》頂面ê訪問相對照，實在m̄知影，柯文哲ná ē講人kā伊抺烏。到底tó幾段話、tó幾句話kā i抺烏抑是抺紅。全篇lóng是柯文哲早前講ê話，唯一一句是聯想：「外界tio̍h講柯文哲是中國授意ê候選人。」因為柯文哲家己講：「中國hit方面一直beh ài我選。」i chit句話，hông感覺是I teh展講：中國hit方面真合意i。當然ē hông聯想講「柯文哲是中國授意ê候選人。」Che ná那是啥物抺烏咧？

　　咱beh ài hō͘柯文哲知影啥物是抺烏？抺烏tio̍h是用無經過證實ê言詞攻擊對手，包括造謠、中傷、醜化、歪曲事實、抑是kā部份事實添油加味素、用白賊話作人身攻擊，hō͘對方ê名聲名譽kah可信性受tio̍h質疑。咱舉一個例來說明：早前有一位台北市長名叫作柯文哲，2018年三月十五暗時，tī一個“Youtuber”直播節目頂面受氣起來罵垃圾話，伊雄雄罵講，「買收名嘴tio̍h錢，無想beh開hit條錢。In tio̍h是án-ne亂講，人tio̍h食飯、tio̍h ài hit號。」Ta̍k个名嘴lóng tio̍h銃。Hit位柯文哲市長到taⁿ猶無講出啥物時間、啥物人tī啥物所在，開jōa-chē錢，收買tó一个名嘴抑是tó幾个個名嘴。Hit位柯文哲市長已經落任ah，但是到今á日猶未還台灣所有ê名嘴清白。Che叫作抺烏。

　　柯文哲講人kā i抹烏！敢有？

　　有真chē名嘴講柯文哲市長kā in抹烏！敢無？　　(230630)