《陳雷文選》

 | | | 轉寄

寫hō͘學生朋友 ê 代誌 19 - 年歲人生

作者 陳雷 2019.11.24

（Siá hō͘ ha̍k-seng pêng-iú ê tāi-chì 19）（寫hō͘學生朋友 ê 代誌 19）

Nî-hòe jîn-seng / 年歲人生

Góa kóng nî-hòe lú chē jîn-seng ê chu-bī lú kāu lú kam, kám m̄-sī? Chòe-kīn kap goán khan--ê khèng-chiok khan-chhiú 50 nî, kám m̄-sī pí 20 chiu-nî khah kam-tiⁿ, koh-khah ū kám-siū?Tong-jiân jîn-seng ū kam iā-ū khó͘, chhin-chhiūⁿ sit-khì chhin-lâng ê khó͘. Khiok-sī nî-tang lúi-chek, khó͘ ê chiām-chiām tām-po̍h--khì, chhun kam-bī ê kì-tî. Ū-sî tām-po̍h-á khó͘ ē hō͘ tiⁿ-bī koh-khah tiⁿ. Góa siūⁿ lán lâng pún-lêng ê seng-lí(physiological）kap sim-lí kò͘-chō tō-sī án-ne, tui-kiû hoaⁿ-hí khoài-lo̍k, phiah-bián khó͘-thàng siong-hāi. Che tùi lán lâng ê seng-chûn iú-lī.

我講年歲lú chē人生 ê 滋味lú kāu lú 甘, 敢m̄是？最近kap 阮牽 ê 慶祝牽手50 年, 敢m̄是比20 週年khah甘khah tiⁿ, koh-khah 有感受？當然人生有甘也有苦, 親像失去親人 ê 苦. 卻是年冬累積, 苦--ê 漸漸淡薄--去, chhun甘味 ê 記持. 有時淡薄 á苦ē hō͘ tiⁿ味koh-khah tiⁿ. 我想咱人本能 ê 生理（physiological）kap 心理構造tō是按呢, 追求歡喜快樂, 避免苦痛傷害. Che 對咱人 ê 生存有利.

Lâng-kóng nî-hòe lú tōa, sî-kan kòe-liáu lú kín. Khak-si̍t ū-iáⁿ. Ūi-siáⁿ-mi̍h ē án-ne, góa bô tap-àn. Sī-m̄-sī nî-hòe tōa--lâi, té-kî ê kì-ek chiām-chiām thè-hòa, téng lé-pài, téng kó-goe̍h hoat-seng ê tāi-chì ē kì--tit-ê lú-chió, só͘-í thâu-khak lāi kám-kak sî-kan khah té, kòe-liáu khah kín.

人講年歲lú 大, 時間過了lú 緊. 確實有影. 為啥物ē按呢, 我無答案. 是m̄是年歲大--來, té期 ê 記憶漸漸退化, 頂禮拜, 頂個月發生 ê 代誌ē記--得-ê lú少, 所以頭殼內感覺時間khah té, 過了khah 緊.

Lán lâng lāu--lâi, chū-jiân sin-thé kok-chióng kong-lêng chiām-chiām lāu-tò-kiu, phôe-hu jiâu--khì, kut-thâu phàⁿ--khì, khin-ni-khuh pó͘--khì, kì-tî bái--khì, kiâⁿ-lō͘ bān--khì…..put-kò chia-ê piàn-hòa long-ū chhun-kiu ê lūn-sèng. Pí-jū lāu-lâng kiâⁿ-lō͘ bān--khì, I nā ta̍k-ji̍t jīn-chin liān kiâⁿ, tō-ē lú kiâⁿ lú kín. I nā kui-ji̍t chē í, lú bô kiâⁿ tō lú bē-kiâⁿ. Lán lâng só͘-ū seng-lí ê kong-lêng long-ū chit-khoán ê lūn-sèng, lú iōng lú kiông, lú bô-iōng lú jio̍k, kì-tî, náu-le̍k, thé-le̍k, sim-lí…..chióng-chióng hong-bīn. Hó-pí sī lí ē-tàng ke he̍k-chiá kiám seng-lí ê nî-hòe. Góa kin-nî 80 hòe, 6 tang chêng sim-chōng pēⁿ tī-liâu hó liáu, kè-siok ta̍k-ji̍t cháu ūn-tōng. 2 tang chêng kôaⁿ--lâng ū chi̍t-pái sek-gōa lêng-hā 27 tō͘, góa cháu 50 hun-cheng. Che sī chū-jiân sù lán sin-thé ê lūn-sèng.

咱人老--來, 自然身體各種功能漸漸老倒kiu. 皮膚jiâu--去, 骨頭phàⁿ--去, khin-ni-khuk pó͘--去, 記持 bái--去, 行路慢--去….. 不過chia ê 變化攏有chhun-kiu ê lūn性. 比如老人行路慢--去, 伊若ta̍k日認真訓練行, tō ē lú行lú緊. 伊若規日坐椅, lú無行tō lú bē行. 咱人所有生理 ê 功能攏有這款lūn性, lú用tō強, lú無用tō 弱, 記持, 腦力, 體力, 心理…..種種方面. 好比是你 ē-tàng 加或者減生理 ê年歲. 我今年80 歲, 6 冬前心臟病治療好了. 繼續ta̍k日走運動. 2 冬前寒--人有一擺室外零下27 度, 我走50分鐘. Che 是自然賜hō͘咱身體 ê lūn性.

Siàu-liân pêng-iú iáu m̄-bián khó-lū chia-ê būn-tê. Put-kò góa chin-ū sìn-sim kā lín sêng-kóng, khak-si̍t lín lāu--lâi ē-tàng ū oa̍h-le̍k ê sin-thé, kam-bī ê jîn-seng, m̄-kú che su-iàu tē-kiû ê tōa khoân-kéng an-tēng, bô chin-kín piàn bái--khì.

少年朋友iáu m̄免考慮chia ê 問題. 不過我真有信心kā 恁先講, 確實恁老--來iáu ē-tàng有活力 ê 身體, 甘味 ê 人生, m̄-kú che需要地球ê大環境安定, 無真緊變真bái--去.

（Chok-chiá chù:chhiáⁿ iōng pe̍h-ōe-jī) （作者注：請用白話字）