《陳雷文選》

 | | | 轉寄

寫hō͘學生朋友ê代誌 14 - 美麗Jamaica

作者 陳雷 2019.11.17

（Siá hō͘ ha̍k-seng pêng-iú ê tāi-chì 14）（寫hō͘學生朋友ê代誌 14）

Bí-lē Jamaica / 美麗Jamaica

Hó-thiⁿ ê ji̍t Jamaica ê hái kúi-lōa sek chin-súi. Óa-hōaⁿ khah-chhián ū-soa ê só͘-chāi ná le̍k-pó-chio̍h ê chháu-le̍k, koh chhut-khì seⁿ hái-chháu ê só͘-chāi sī nâ-pó-chio̍h ê chheⁿ-nâ-sek. Khah chhim ū san-ô͘-chiau ê hái-bīn sī chhim nâ-sek. Jamaica hái-hōaⁿ ê san-ô͘-chiau chin tōa-phiàn, sè-kài chhut-miâ. Lí nā chiâm-chúi lo̍h-khì khòaⁿ, hái-té ê sè-kài sī chhái-sek ê san-ô͘ pah-pah chióng, hî-á móa-móa-sī. San-ô͘-chiau sī hî-á seⁿ-thòaⁿ ê hó só͘-chāi. Chāi-tē lâng chin-chē khò lia̍h-hî kòe-ji̍t.

好天 ê日Jamaica ê海幾lōa色真súi . Óa岸khah淺有沙 ê 所在若綠寶石 ê 草綠色, koh出去生海草 ê 所在是藍寶石 ê 青藍色. Khah深有珊瑚chiau ê 海面是深藍色. Jamaica 海岸 ê 珊瑚chiau真大片, 世界出名. 你若潛水落去看, 水底 ê 世界是彩色 ê 珊瑚百百種, 魚á 滿滿是. 珊瑚chiau是魚á 生thòaⁿ ê好所在. 在地人真chē靠掠漁過日.

1980 nî-tāi í-lâi, Jamaica ê san-ô͘ chiām-chiām sí--khì, bô-lâng chāi-ì. Chú-iàu sī jîn-kang ê phò-hāi kap tò-pùn-sò ê u-jiám. Charlie chēng chò-gín-á tòe lāu-pē thó-hái lia̍h-hî. Chha-put-to 20 tang chêng chiām-chiām lia̍h bô-hí. Āu--lâi bô-hoat-tō͘, ōaⁿ thâu-lō͘ kái chhōa koan-kong-kheh chiâm-chúi khòaⁿ san-ô͘. M̄-kú hit-sî Jamaica ê hái-hōaⁿ 85 pha ê san-ô͘ í-keng sí--a, chhun pe̍h-chhang-chhang ê ló-kó-chio̍h, san-ô͘ sí liáu lâu--lo̍h-lâi ê kut-thâu. Che kiò-chò san-ô͘ phiò-pe̍h. só͘-í iā bô-siáⁿ koan-kong-kheh lâi chiâm-chúi. I piàn-chó bô thâu-lō͘ ê lâng.

1980 年代以來, Jamaica ê珊瑚漸漸死--去, 無人在意. 主要是人工 ê 破壞 kap 倒pùn-sò 污染. Charlie chēng做gín-á tòe老pē討海掠漁. 差不多20 冬前漸漸掠無魚. 後--來無法度, 換頭路改chhōa 觀光客潛水看珊瑚. M̄-kú hit時Jamaica ê 海岸85 pha ê 珊瑚已經死--a, chhun 白蒼蒼 ê ló-kó石, 珊瑚死了留--落-來 ê 骨頭. Che叫做珊瑚漂白. 所以也無啥觀光客來潛水. 伊變做無頭路 ê 人.

Chit-má hái-hōaⁿ ê u-jiám ū khah-hó. I ta̍k-ji̍t khì Pe̍h-hô hî-gia̍p pó-hō-khu chiâm-chúi, kò͘ hái-té jîn-kang chhī ê san-ô͘. Tán san-ô͘ chhī khah-tòa ê sî, sóa-chai khì sí--khì ê san-ô͘-chiau, chi̍t-lia̍p chi̍t-lia̍p kò͘-tēng tòa ló-kó-chio̍h téng-bīn. San-ô͘ teh tōa chin-oh, lí-siūⁿ chi̍t tōa-phiàn sí--khì ê san-ô͘-chiau ài sóa-chai gōa-chē, tán gōa-kú chiah ē hôe-ho̍k? Chit-má sè-kài hái-chúi un-tō͘ sio-lō, chin-chē san-ô͘-chiau phiò-pe̍h sí--khì. Kàu-sî sóa-chai mā bô-hāu. Ū-chi̍t-ji̍t Charlie ē koh piàn-chó bô thâu-lō͘ ê lâng.

Chit-má 海岸 ê 污染有khah好. 伊ta̍k日去白河漁業保護區潛水, 顧海底人工飼 ê 珊瑚. 等珊瑚飼khah大 ê 時, sóa栽去死--去 ê 珊瑚chiau, 一粒一粒 固定tòa ló-kó石頂面. 珊瑚teh大真oh, 你想一大片死--去ê 珊瑚chiau ài sóa 栽外chē, 等外久chiah ē 回復？Chit-má 世界海水溫度燒lō, 真chē 珊瑚chiau漂白死--去. 到時sóa栽mā無效. 有一日Charlie ē koh變做無頭路 ê人.

（Chok-chiá chù: chhiáⁿ iōng pe̍h-ōe-jī.）（作者 注：請用白話字.）