《《台灣青年》精選台譯》

 | | | 轉寄

"Tâi-oân Chheng-liân" Tē-sì kòan tē-it hō hoat-khan-sû /《台灣青年》 第四卷第一號 發刊詞

作者 編輯部, 台譯：Lîm Chùn-io̍k 2020.08.02

Sin-chiaⁿ nî-thâu chhiong-móa hô-pêng ê kong-hui, sàng kū ngiâ sin sī jîn-seng ê siông-sū, m̄-koh, bān-siōng it-sin, jîn-lūi mā tio̍h chun-chiàu iu-kiú le̍k-sú ê sûn-khoân lâi chìn-hòa, tī kēng-cheng tiong kiû seng-chûn, hō͘-siong pang-chān, án-ne siūⁿ khí-.lâi, lán kám thang tîm-be̍k, tiām-tiām m̄ chhut siaⁿ?

In-ūi Hoat-kok tōa kek-bēng tī 1789 nî hoat pò͘ ê “jîn-kôan soan-giân”khak-li̍p jîn-kôan chū-iû ê su-sióng; Bí-kok in-ūi lâm-pak chiàn-cheng, 1862 nî pan-pò͘ ê kái-hòng lô͘-lē lēng, si̍t-hiān hùi-chí lô͘-lē ê jîn-tō lūn. Chiah-ê tong-jiân bô hoat-tō͘ tī té sî-kan lāi, tī khoah bóng-bóng ê sè-kài kah choân jîn-lūi oa̍h-ēng, chiâⁿ-chò phó͘-phiàn sèng; liáu-āu ê jîn-lūi seng-chûn sú iû-gôan sī ēng kiông-jio̍k cheng-tàu chò chng-thāⁿ, kun-kok chú-gī kah chhim-lio̍k su-sióng jú lâi jú heng-ōng, kôan-le̍k ê cheng-tàu í-ki̍p kai-kip ê tùi-li̍p piàn kah chin bêng-khak. Kiat-kó sán-seng chit tiûⁿ sè-kài tāi-chiàn, chō-sêng jîn-lūi khong-chiân ê hi-seng, tī Paris tāi-hōe tē-kiat kok-chè tông-bêng, chit-má koh tī Washington hōe-gī sêng-li̍p sok-sió kun-pī kah "sì-kok hia̍p-siong tiâu-iok".

Tâi-oân tó sī Thài-pêng-iûⁿ siōng ê chi̍t-ê ko͘-tó, taⁿ chiâⁿ-chò tè-kok ê sin léng-thó͘, ti̍t-chiap á-sī kan-chiap lóng ē siū-tio̍h sè-kài piàn-hòa ê éng-hióng, chit-má í-keng kin-pún phah-phòa kò͘-chi̍p lāu su-sióng ê gû-bîn chú-gī, sī thang hui-siông kám-kek ê tāi-chì. Kin-kì kok-chè liân-bêng tiâu-iok khak-li̍p ê pī-thóng-tī-chiá jîn-bîn ê hok-lī kah hoat-tián, sin léng-thó͘ thóng-tī gôan-chek it-tēng ē siū-tio̍h kan-chiap éng-hióng. Kai gôan-chek eng-kai chiàu kok-chè liân-ha̍p ē kong-iok khak-li̍p ê thó͘-tù jîn-bîn ê hok-lī kah hoat-tián, koh-chài kóng tī chit pái ê“sì-kok hia̍p-siong tiâu-iok”só͘-ūi ê Thài-pêng-iûⁿ tē-khu ê tó-sū ū pau-koat chāi-lāi, jî-chhiáⁿ ti̍t-chiap hiòng gōa-kài pó-chèng hô-pêng.

Chóng-.sī, tī sè-kài hô-pêng ê chiàn-cheng kui-hōan, í-ki̍p oán-tang hô-pêng ê chhâi-kun thêng-tō͘, ì-sù sī kóng Tâi-oân tó ê hô-pêng eng-kai bián siū peng-hō. Nā-sī chóan-î sī-sòaⁿ lâi khòaⁿ, ka-kī tī jîn-lūi lāi-pō͘ ê kiông-jio̍k chiàn, kai-kip chiàn kah chióng-cho̍k chiàn, koh ū kok kok, kok siā-hōe kah kok bîn-cho̍k chi kan chhiòng-hêng hok-cha̍p ê chêng-hêng, beh si̍t-hiān chin-chiàⁿ ì-sek hêng-thài ê jîn-lūi hô-pêng, ē-sái kóng sī lō͘-tô͘ iâu-oán koh siong-tong khùn-lân. M̄-koh, tòe-leh sòe-goa̍t ê chìn-tián, sè-kài sin bûn-bêng ê tàn-seng sī bē-tàng phiah-bián ê; khún-kiû Tâi-oân tó ê chheng-liân! tāi-ke hó-hó-á hóan-séng chi̍t-ē, kā gán-kong khǹg tī tāi-kio̍k, mài tiû-tû tam-iu, tio̍h piàⁿ-miā tui-kiû sè-kài bûn-hòa ê tu̍t-chìn, tui-kiû jîn-lūi ê hok-lī; jî-chhiáⁿ chò sè-kài jîn-lūi ê chi̍t-oân, tio̍h chīn ka-kī ê chit-chek, chò-chhut siōng tōa ê kòng-hiàn.

新正年頭充滿和平ê光輝，送舊迎新是人生ê常事，m̄-koh，萬象一新，人類mā tio̍h遵照悠久歷史ê循環來進化，tī競爭中求生存，互相幫贊，án-ne想起來，咱kám thang沉默、恬恬m̄出聲? 因為法國大革命á tī 1789年發布ê《人權宣言》確立人權自由ê思想；美國因為南北戰爭，1862年頒布ê解放奴隸令，實現廢止奴隸ê人道論。Chiah-ê當然無法度tī短時間內，tī闊bóng-bóng ê世界kah全人類活用，成做普遍性；了後ê人類生存史猶原是用強弱爭鬥做妝thāⁿ，軍國主義kah侵略思想jú來jú興旺，權力ê爭鬥以及階級ê對立變kah真明確。結果產生chit場世界大戰，造成人類空前ê犧牲，tī巴黎大會締結國際同盟，chit-má koh tī華盛頓會議成立縮小軍備kah「四國協商條約」。

台灣島是太平洋上ê一个孤島，taⁿ成做帝國ê新領土，直接á是間接lóng ē受tio̍h世界變化ê影響，chit-má已經根本phah破固執老思想ê愚民主義，是thang非常感激ê tāi-chì。根據國際聯盟條約確立ê被統治者人民ê福利kah發展，新領土統治原則一定ē受tio̍h間接影響。該原則應該照國際聯合會公約確立ê土著人民ê福利kah發展，koh再講tī chit pái ê「四國協商條約」所謂ê太平洋地區ê島嶼有包括在內，而且直接向外界保證和平。

總是，tī世界和平ê戰爭規範，以及遠東和平ê裁軍程度，意思是講台灣島ê和平應該免受兵禍。若是轉移視線來看，ka-kī tī人類內部ê強弱戰、階級戰kah種族戰，koh有各國、各社會kah各民族之間縱橫複雜ê情形，beh實現真正意識形態ê人類和平，ē-sái講是路途遙遠koh相當困難。M̄-koh，tòe-leh歲月ê進展，世界新文明ê誕生是bē-tàng避免ê；懇求台灣島ê青年！大家好好á反省一下，kā眼光khǹg tī大局，mài躊躇擔憂，tio̍h拚命追求世界文化ê突進，追求人類ê福利；而且做世界人類ê一員，tio̍h盡ka-kī ê職責，做出siōng大ê貢獻。