《《平民ê基督傳》》

| | | 轉寄

Tē Jī koàn Ki-tok lâi ê sî 「Tē it chiuⁿ Chhut-sì」 第二卷 基督來ê時「第一章 出世」(4/4)

In āu-lâi ū hoaⁿ-hí siám-phiah khì tī soaⁿ piⁿ, chi̍t-ê cheng-seⁿ só͘ teh khùn ê chū-jiân ê tōng-khang ê lāi-bīn. Hit sî tī-hia lóng bô ū chhin-chhiat ê hū-jîn-lâng thang pang-chō͘ Mâ-lí-ah, iū-koh eⁿ-á beh chhut-sì ê kan-khó͘ to í-keng kàu tī chit-ê ko͘-to̍k ê hū-jîn-lâng. Tùi án-ne, i to̍h seⁿ thâu-chiūⁿ kiáⁿ, ēng pò͘ pau i, sòa hē i tī bé-chô lāi kah sin-piⁿ ê cheng-seⁿ chò-hóe lâi hióng-siū i chò âng-eⁿ-á siōng-chá ê an-bîn.

Chiông-lâi kám bat ū siáⁿ-mi̍h eⁿ-á, tiàm tī pí chit-ê koh-khah hā-chiān ê chōng-thāi lâi chhut-sì tī chit-ê sè-kan?Lán kám bô in-ūi án-ne koh-khah thiàⁿ-thàng i ? Siat-sú i nā lâi chhut-sì tī ông-kiong, ū chē-chē kiong-lí thang khoán-thāi i, koh ū chē-chē chè-si-thâu thang sū-hāu i, khióng-kiaⁿ hoán-choán ē sòa sún-hāi tio̍h i si̍t-chāi ê jîn-keh. Chit-ê khó-liân, bô lâng ū chù-ì-·tio̍h ê âng-eⁿ-á, tiàm tī hit-khoán bô la̍t, tio̍h oá-khò lâng pang-chō͘ ê chōng-thāi, lâi-kàu tī lán, che sū-si̍t kah-ná chhin-chhiūⁿ i ū kā pún-sin lóng kau-thok lán, teh thèng-hāu lán lâi thiàⁿ-sioh i, su-iàu lán lâi hoaⁿ-hí i. Chhin-chhiūⁿ tiàm tī chit khoán ē kám-tōng lâng, ē giú lâng ê chù-ì ê chōng-thāi, Ki-tok ū chhut-sì chiâⁿ-chò eⁿ-á lâi ji̍p tī chit-ê sè-kan.

Chóng-·sī lán í-siōng só͘ kóng chiah-ê, put-kò ū i ê chhut-sì ê kò͘-sū ê chi̍t-pòaⁿ niā-niā. Lán tio̍h ē kì-tit chèng thiⁿ-sài ū sòa chhut-hiān tī chit-ê kò͘-sū. Chit nn̄g-ê sè-kài lóng ū hián-chhut tī chit-ê kò͘-sū ê siá-chin ê lāi-tiong. Ǹg-bāng lán put-sî ē kì-tit chit-ê oân-choân ê siá chin, nā bô, khióng-kiaⁿ chit-ê kò͘-sū ē chhò-gō͘-· khì.

Chhin-chhiūⁿ chá-khí sî ê ji̍t-thâu ê hoat-hiān kāng-khoán, ēng tan-sûn, pêng-siông ê hoat-tō͘, Siōng-tè ū tī chit-ê ú-tiū ê le̍k-sú tiong, lâi chò-chhut chi̍t-ê thang chheⁿ-kiaⁿ ê sū-kiāⁿ, to̍h sī ū hō͘ hit-ê êng-kng ê Chú chhut-hiān lâi khiā-khí tī lâng ê tiong-kan. Lán tī tē-bīn só͘ khòaⁿ-kìⁿ ê, sī kan-ta bé-tiâu, bé-chô, cheng-seⁿ, í-ki̍p chi̍t-ê hū-jîn-lâng kah chi̍t-ê ēng pò͘ pau-teh ê eⁿ-á niā-niā. Tī chit tiong-kan lán lóng bô khòaⁿ-kìⁿ siáⁿ-mi̍h kî-ī thang chheⁿ-kiaⁿ ê sū tī-·leh. Chóng-·sī lán tio̍h ē kì-tit, tī āu-lâi, tùi i só͘ sio̍k hit-ê sè-kài, ū hián-chhut chhàn-lān ê kng, lâi chiò tī chit-ê kò͘-sū ê choân-kéng, to̍h sī tī bé-tiâu ê téng-bīn, tī gōa-bīn sêng-siok kng-liāng ê só͘-chāi, ū chē-chē thian-peng ke̍k-tōa ê jia̍t nāu, lâi hoaⁿ-hí Ki-tok chhut-sì chò eⁿ á lâi-kàu sè-kan.

Só͘-í lán tio̍h ē kì-tit, án-ne chiah sī chi̍t-ê oân-choân ê kò͘-sū, chi̍t-ê oân-choân ê siá-chin. Chit-ê oân-choân ê siá-chin, to̍h sī teh piáu-sī ū chi̍t-ê sîn-sèng ê eⁿ-á, tùi thiⁿ-·ni̍h beh lâi-kàu tī tē-·ni̍h ê sî, hiah-ê tī thiⁿ-·ni̍h teh chiàu-kò͘ i ê chèng thiⁿ-sài, ū tī gōa-bīn teh hoaⁿ-hí lâi pó-hō͘ i ê chhut-sì. Κoh chài lâi kóng, ta̍k-pái lán nā beh tha̍k Ki-tok-toān, lán tio̍h ē kì-tit, i só͘ chhut-lâi hit-ê sè-kài ê sū. Lán ū sìn hit-ê sè-kài sī ū-iáⁿ. Chóng-·sī lán ê sim han-bān, lán tiāⁿ-tiāⁿ ài làu-kau, tùi án-ne, lán só͘ ōe ê Ki-tok ê siōng, tiāⁿ-tiāⁿ ài sit-lo̍h hit-ê tiong-sim tiám.

Tī Ki-tok-toān tiong, tē-it ē kám-tōng lán ê sim ê, si̍t-chāi sī hit-chām teh kì-chài hit-ê sè-kài ê chhut-hiān ê sū. Hit-ê im-ga̍k ê siaⁿ-im ū án-chóaⁿ chhèng koân chhin-chhiūⁿ hái-éng, phiàn-móa tī thong Bia̍t-lé-hèm ê bo̍k-tiûⁿ, lâi gîm tōa hoaⁿ-hí ê hó siau-sit, hō͘ chèng-lâng lóng ū hūn, iā tng jîn-bîn àⁿ hīⁿ-khang teh thiaⁿ ê sî, chē-chē thian-peng ū án-chóaⁿ hoaⁿ-hí kàu tòng bōe-tiâu, hut-jiân chhut siaⁿ lâi gîm hit-ê téng-bīn ê sè-kài ê chàn-bí ê si, kóng, —Tī chì-koân ê ūi êng-kng kui tī Siōng-tè!

Chóng-·sī lán nā bô chhim-sìn hit-ê sè-kài, ū put-sî jia̍t-sêng teh koan-sim tī lán ê chit-ê sè-kài, sui-jiân tùi hit-ê sè-kài ū hián-chhut siáⁿ-mi̍h kî-ī, á-·sī súi-súi ê hiān-siōng, lán khòaⁿ-liáu mā-sī bô siáⁿ-mi̍h ē giú lán ê sim, khòaⁿ-chò bô chhù-bī ê sū, sui-jiân tùi thiⁿ-·ni̍h ū thiⁿ-sài chhut-hiān, mā sī tian-tó ài khòaⁿ-chò chhin-chhiūⁿ kui tōa-tīn ê hûn-bū, lâi teh cha̍h tī tē-bīn lán só͘-ū khòaⁿ-kìⁿ ê bé-chô, í-ki̍p eⁿ-á ê siōng. Chit sî lán tek-khak m̄-thang ū án-ne siūⁿ, lán nā-sī bô bêng hit-ê sè-kài, á-·sī khòaⁿ khin hit-ê sè-kài só͘ chhut-hiān ê sū, put-kò sī hō͘ chit-ê oân-choân ê kò͘-sū, piàn-chò chi̍t-ê bô sio liân-chiap, bô chhù-sū ê kò͘-sū. In-ūi hit-ê sè-kài ê sū, m̄-sī kan-ta chhin-chhiūⁿ lâng teh chò bí-biāu ê si só͘ teh khang siūⁿ ê niā-niā, sī sîn-sèng ê sū-si̍t, pêⁿ-pêⁿ ū kiat-liân tī chit-ê gín-á ê kò͘-sū. Hit-ê sè-kài ê sū-si̍t, si̍t-chāi sī chit-ê pau-kin ê eⁿ-á ê kò͘-sū ê chi̍t-pō͘-hūn. Chit nn̄g-ê sè-kài, tek-khak tio̍h sio kiat-liân, pêⁿ-pêⁿ lâi khòaⁿ-chò sī si̍t-chāi. Lán tio̍h chhái-chi̍p chit nn̄g-ê sè-kài ê sū-si̍t, chiah ē-thang oân-choân lâi ōe chit-ê siá-chin.

Chāi I-é-su só͘ khòaⁿ hit-ê sè-kài, to̍h sī i ê chó͘-ke. Só͘-í i ū sî-siông chò-hóe lâi teh siūⁿ chit nn̄g-ê sè-kài, oán-jiân chhin-chhiūⁿ lán siông-siông teh siàu-liām lán ê kò͘-hiong, í-ki̍p lán só͘ bat ê pêng-iú kāng-khoán, i ū siông-siông kóng-khí thiⁿ-·ni̍h ê sū, iā ū kóng-khí chèng thiⁿ-sài í-ki̍p chiòng sîn-lêng ê sū, i nā tiàm tī tē-·ni̍h ū khòaⁿ-tio̍h chi̍t-ê sè-hàn ê gín-á ê sî, to̍h iû-goân ū khòaⁿ-kìⁿ tī thiⁿ-·ni̍h hiah-ê teh chiàu-kò͘ gín-á ê thiⁿ-sài, i nā tiàm tī tē-·ni̍h khòaⁿ-kìⁿ chi̍t-ê chōe-jîn hóe-kái ê sî, iû-goân ū khòaⁿ-kìⁿ tī thiⁿ-·ni̍h, chèng thiⁿ-sài ê bīn-chêng, ū ūi-tio̍h i teh hoaⁿ-hí. I ū kám-kak hit-ê sè-kài sî-siông pau-ûi tī i ê sin-piⁿ, sî-siông koan-sim tī lánchit-ê sè-kài.

Lán tī chêng í-keng ū kóng, jîn-lūi tiong Siōng-tè ta̍k-pái ê khé-sī, í-ki̍p tī chit-ê sè-kài só͘ siū ta̍k téng-hō ū thê-ko cheng-sîn siōng ê sū, tī bē chai tī-chia ê í-chêng, to̍h í-keng heng-khí tī hit-ê sè-kài. Tī bē chhut-hiān tī chit-pêng ê chìn-chêng, tī hit-pêng tùi láu-chá to̍h í-keng chai-iáⁿ, só͘-í lán thang siūⁿ, chhin-chhiūⁿ éng-oán ê kiáⁿ ê hòa-sin, chit khoán tōa ê kè-bô͘, tī lán bē chai ê í-chêng, tī thiⁿ-·ni̍h, chèng thiⁿ-sài ún-tàng beh tōa-tōa hoah hó lâi hoaⁿ-hí, iā kàu āu-lâi in mā sī ēng chông-pài ê liām-thâu lâi hoaⁿ-hí hit-ê bú-tâi ū chhian-sóa lo̍h lâi sè-kan, só͘-í lán chiah ū thang khòaⁿ-kìⁿ chèng thiⁿ-sài chin hoaⁿ-hí, tī hit àm lâi gîm ha̍p-gî ê koa, lâi pò tōa hoaⁿ-hí ê hó siau-sit, hō͘ chèng-lâng lóng ū hūn kóng,"kin-á-ji̍t tī Ta-bi̍t ê siâⁿ, í-keng ūi-tio̍h lín seⁿ chi̍t-ê chín-kiù ê, to̍h sī Chú Ki-tok."

In後來有歡喜閃避去tī山邊,一个精牲所teh睏ê自然ê洞孔ê內面。Hit時tī-hia lóng無有親切ê婦人人thang幫助馬利亞,又koh嬰á beh出世ê艱苦to已經到tī chit-ê孤獨ê婦人人。Tùi án-ne,伊to̍h生頭chiūⁿ kiáⁿ,用布包伊,續下伊tī馬槽內kah身邊ê精牲做伙來享受伊做紅嬰á siōng早ê安眠。

從來kám bat有啥物嬰á,tiàm tī比chit-ê koh-khah下賤ê狀態來出世tī chit-ê世間?Lán kám無因為án-nekoh-khah疼痛伊?設使伊若來出世tī王宮,有chē-chē宮女thang款待伊,koh有chē-chē祭司頭thang侍候伊,恐驚顛倒會續損害tio̍h伊實在ê人格。Chit-ê可憐,無人有注意-·tio̍h ê紅嬰á,tiàm tī hit款無力、tio̍h óa靠人幫助ê狀態,來到tī lán,這事實kah-ná親像伊有kā本身lóng交託lán,teh thèng候lán來疼惜伊,需要lán來歡喜伊。親像tiàm tī chit款會感動人,會giú人ê注意ê狀態,基督有出世成做嬰á來入tī chit-ê世間。

總是lán以上所講chiah-ê,不過有伊ê出世ê故事ê一半niā-niā。Lán tio̍h ē記得眾天使有續出現tī chit-ê故事。Chit兩个世界lóng有顯出tī chit-ê故事ê寫真ê內中。Ǹg望lán不時ē記得chit-ê完全ê寫真,若無,恐驚chit-ê故事會錯誤-·去。

親像早起時ê日頭ê發現仝款,用單純、平常ê法度,上帝有tī chit-ê宇宙ê歷史中,來做出一个thang生驚ê事件,to̍h是有hō͘ hit-ê榮光ê主出現來khiā起tī人ê中間。Lán tī地面所看見ê,是kan-ta馬寮、馬槽、精牲,以及一个婦人人kah一个用布包teh ê嬰á niā-niā。Tī chit中間lán lóng無看見啥物奇異thang生驚ê事tī-·leh。總是lán tio̍h ē記得,tī後來,tùi伊所屬hit-ê世界,有顯出燦爛ê光,來照tī chit-ê故事ê全景,to̍h是tī馬寮ê頂面,tī外面星宿光亮ê所在,有chē-chē天兵極大ê熱鬧,來歡喜基督出世做嬰á來到世間。

所以lántio̍h ē記得,án-ne chiah是一个完全ê故事,一个完全ê寫真。Chit-ê完全ê寫真,to̍h是teh表示有一个神聖ê嬰á,tùi天-·裡beh來到tī地-·裡ê時,hiah-ê tī天-·裡teh照顧伊ê眾天使,有tī外面teh歡喜來保護伊ê出世。Κoh再來講,ta̍k-páilán若beh讀基督傳,lántio̍h ē記得,伊所出來hit-ê世界ê事。Lán有信hit-ê世界是有影。總是lán ê心han-bān,lántiāⁿ-tiāⁿ àilàu-kau,tùi án-ne,lán所畫ê基督ê像,tiāⁿ-tiāⁿ ài失落hit-ê中心點。

Tī基督傳中,第一會感動lánê心ê,實在是hit-chām teh記載hit-ê世界ê出現ê事。Hit-ê音樂ê聲音有án怎chhèng高親像海湧,遍滿tī thong伯利恆ê牧場,來吟大歡喜ê好消息,hō͘眾人lóng有份,也當人民àⁿ耳孔teh聽ê時,chē-chē天兵有án怎歡喜到擋bōe-tiâu,忽然出聲來吟hit-ê頂面ê世界ê讚美ê詩,講,—Tī至高ê位榮光歸tī上帝!

總是lán若無深信hit-ê世界,有不時熱誠teh關心tīlánê chit-ê世界,雖然tùi hit-ê世界有顯出啥物奇異,á是súi-súi ê現象,lán看了mā是無啥物ē giúlánê心,看做無趣味ê事,雖然tùi天-·裡有天使出現,mā是顛倒ài看做親像kui大陣ê雲霧,來teh cha̍h tī地面lán所有看見ê馬槽,以及嬰á ê像。Chit時lán的確m̄-thang有án-ne想,lán若是無明hit-ê世界,á是看輕hit-ê世界所出現ê事,不過是hō͘ chit-ê完全ê故事,變做一个無相連接,無次序ê故事。因為hit-ê世界ê事,m̄是kan-ta親像人teh做美妙ê詩所teh空想ê niā-niā,是神聖ê事實,平平有結連tī chit-ê gín-á ê故事。Hit-ê世界ê事實,實在是chit-ê包巾ê嬰á ê故事ê一部分。Chit兩个世界,的確tio̍h相結連,平平來看做是實在。Lán tio̍h採集chit兩个世界ê事實,chiah ē-thang完全來畫chit-ê寫真。

在耶穌所看hit-ê世界,to̍h是伊ê祖家。所以伊有時常做伙來teh想chit兩个世界,宛然親像lán常常teh siàu念lánê故鄉,以及lán所bat ê朋友仝款,伊有常常講起天-·裡ê事,也有講起眾天使以及眾神靈ê事,伊若tiàm tī地-·裡有看tio̍h一个細漢ê gín-á ê時,to̍h猶原有看見tī天-·裡hiah-ê teh照顧gín-á ê天使,伊若tiàm tī地-·裡看見一个罪人悔改ê時,猶原有看見tī天-·裡,眾天使ê面前,有為tio̍h伊teh歡喜。伊有感覺hit-ê世界時常包圍tī伊ê身邊,時常關心tīlánchit-ê世界。

Lán tī前已經有講,人類中上帝ta̍k-pái ê啟示,以及tī chit-ê世界所受ta̍k等號有提高精神上ê事,tī bē知tī-chia ê以前,to̍h已經興起tī hit-ê世界。Tī bē出現tī chit-pêng ê 進前,tī hit-pêng tùi老早to̍h已經知影,所以lán thang想,親像永遠ê kiáⁿ ê化身,chit款大ê計謀,tīlán bē知ê以前,tī天-·裡,眾天使穩當beh大大hoah好來歡喜,也到後來in mā是用崇拜ê念頭來歡喜hit-ê舞台有遷徙落來世間,所以lán chiah有thang看見眾天使真歡喜,tī hit暗來吟合宜ê歌,來報大歡喜ê好消息,hō͘眾人lóng有份講,「今á日tī大衛ê城,已經為tio̍h lín生一个拯救ê,to̍h是主基督。」