《《平民ê基督傳》》

| | | 轉寄

Tē it koàn Tī Κhí-thâu 第一卷 Tī起頭「第三章 世界有teh thèng候」之四

Tng Ki-tok teh-beh lîm-kàu hit sî, choân Iû-thài ê sè-kài ū hián-chhut chin kín-sīn teh kî-thāi ê cheng-sîn tī-.leh, che sū-si̍t, tī hiah-ê m̄-bat Iû-thài-kàu ê lâng teh-khòaⁿ, si̍t-chāi sī tē-it ū miâ, koh sī chin thang chheⁿ-kiaⁿ ê tāi-chì. Lán thang hó-táⁿ lâi sìn, bô ū chi̍t kok bat piáu-sī chhin-chhiūⁿ I-é-su beh lîm-kàu hit sî ê choân Iû-thài ê sè-kài ê cheng-sîn chōng-thāi, hiah ē giú lâng ê sim, hō͘ lâng chin chheⁿ-kiaⁿ ê hiān-siōng.

In-ūi siōng-lō͘-bóe teh kiàn-chèng,"Hit-ê só͘ beh lâi ê" ê sian-ti ê ī-giân sī í-keng kòe-liáu gō͘-pah nî kú, iā tī hit tiong-kan lóng bô-tāng bô chēng. Só͘-í kiám-chhái lâng kàu-gia̍h thang liāu-sióng, í-keng keng-kòe gō͘-pah nî kú, chèng lâng ún-tàng bōe kì-tit, á-.sī pàng-sak in teh ǹg-bāng ê cheng-sîn chiah tio̍h. Kî-si̍t tng tī hit-ê sî-kî ná pek-kīn choân bîn-cho̍k, sī ná pek-chhiat teh thèng-hāu. Sin-Kū-iok ê tiong-kan só͘-ū chhut-miâ ê bûn-ha̍k, lóng ū hián-chhut hit-hō kî-thāi ê cheng-sîn tī-.leh. Lán tī-chia bô ūi thang lâi kóng-khí chit khóan bûn-ha̍k ê sū. Put-kò lán ài kan-ta tī-chia lâi khòaⁿ chit pún sè-sè ê chheh, thang kóng sī chit khóan bûn-ha̍k ê tāi-piáu, sī kiò-chò < Ê-no͘k ê chheh > (Book of Enoch). Chit pún chheh sī thong-hêng tī Chú chêng óa 200 nî ê tiong-kan, Iû-thài ū bat tha̍k-tio̍h chit pún chheh. Lán m̄-bián giâu-gî, I-é-su ún-tàng iû-goân ū tha̍k-tio̍h chiah tio̍h. Só͘-í góa siông-siông teh siūⁿ, I-é-su ū tùi chit pún lâi tit-tio̍h i só͘ hoaⁿ-hí ēng lâi chí-sī i pún-sin hit kù "Jîn-chú" ê ōe.

Hit pún chheh ê tiong-kan, ū chi̍t chām chhin-chhiūⁿ án-ne: "Góa tī īⁿ-siōng tiong, ū khòaⁿ-kìⁿ hit-ê kah éng-oán chiá tông-chāi ê. I ê iông-māu sī chhin-chhiūⁿ lâng, koh ū un-hūi móa-móa, góa ū chhiáⁿ-mn̄g thiⁿ-sài, ia̍h i ū kā góa kóng, Chit-ê sī Jîn-chú , ū gī tiàm tī i, i sī beh khé-sī it-chhè só͘ ún-ba̍t ê sū. Chit-ê Jîn-chú beh chiâⁿ-chò gī-lâng ê kùn, ê koái, gōa-pang lâng ê kng, í-ki̍p kiàn-nā phah-piàⁿ ê lâng ê ǹg-bāng. Kiàn-nā khiā-khí tī tē-bīn chiūⁿ ê chèng lâng, lóng beh pài-kūi tī i ê bīn-chêng. In-ūi chit-ê in-toaⁿ, i sī tùi khui-phiah thiⁿ-tē í-lâi kàu éng-oán, chiū í-keng siū kéng-sóan."

Chiah-ê chheh sī teh chí-sī tong-sî iáu tī-teh chìn-pō͘ tiong ê ǹg-bāng ê cheng-sîn. Chóng-.sī tī hok-im-su ê thâu chām, lán ū khòaⁿ-tio̍h hit-ê ǹg-bāng ê cheng-sîn, ū tiô thiàu tī ta̍k tiuⁿ ê chóa bīn. Kū-iok sian-ti só͘ thoân ê siau-sit ū kiat-chiâⁿ chi̍t-ê khak-si̍t, tiāⁿ-tio̍h ê ǹg-bāng. Só͘-í bô-lūn sím-mi̍h sî-chūn, nā ū bó͘ chí-tō chiá chhut-thâu ê sî, hit-ê ǹg-bāng ê sim ū hoat-chhut jia̍t-jia̍t ê chit-būn. Chhin-chhiūⁿ tng Iô-tah chhut-thâu lâi tí-khòng Lô-má chèng-hú ê thiu-sòe ê sî, chiū ū chin chē lâng lâi tòe i, phah-sǹg i sī Me-sí-iah. Tng kiâⁿ-sé-lé Iô-ha-neh chhut-thâu ê sî, chèng lâng siōng chá tùi i sī phō siáⁿ khóan ê su-siúⁿ? Chiū-sī "chèng lâng sim-lāi teh gī-lūn Iô-ha-neh kiám-chhái sī Ki-tok." tng Iô-ha-neh chhut-thâu lâi soan-thoân ê sî, lâng thâu-khí-seng sī mn̄g i án-chóaⁿ? Chiū-sī mn̄g kóng,"chhiáⁿ kā goán kóng, lí kám sī Me-sí-iah? Só͘ beh lâi ê, kám sī lí? "Chhin-chhiūⁿ án-ne, lán chí-ū kám-kak lán sī tiàm tī hit-ê chin kín-sīn teh kî-thāi ê khong-khì tiong.

lán chit-má lâi hôe-kò͘ í-siōng só͘ kóng hiah-ê sū-si̍t, chiū khah ē-thang liáu-kái hit-ê chêng-hêng. Chiàu í-siōng só͘ kóng, chiū-sī hō͘ lán chai tī le̍k-sú tiong ū chi̍t-ê sî-tāi, tē-bīn chiūⁿ tōa ê pang-kok, tī bô phah-sǹg ê tiong-kan, lóng ū teh thè Ki-tok chún-pī lō͘, iā choân Iû-thài ê bîn-cho̍k tiāⁿ-tio̍h teh thèng-hāu i ê lîm-kàu, iū-koh hit-ê khó-liân ê sè-kài, khiā-khí tī hit-ê siōng chhiⁿ-chhám ê chōng-thāi ū o͘-pe̍h tī-teh cháu-chhōe,ǹg-bāng ū sím-mi̍h thang thê-ko in ê seng-oa̍h.

Tú-tú chhin-chhiūⁿ tī chit-má, Ki-tok ū lîm-kàu tī chit sè-kan!

當基督teh-beh臨到hit時,全偤太ê世界有顯出真謹慎teh期待ê精神tī-.leh,這事實,tī hiah-ê m̄-bat偤太教ê人teh看,實在是第一有名,koh是真thang生驚ê tāi-chì。咱thang好膽來信,無有一國bat表示親像耶穌beh臨到hit時ê全偤太ê世界ê精神狀態,hiah會giú人ê心,hō͘人真生驚ê現象。

因為上路尾teh見證,「Hit-ê所beh來ê」ê先知ê預言是已經過了五百年久,也tī hit中間lóng無動無靜。所以kiám-chhái人夠額thang料想,已經經過五百年久,眾人穩當bōe記得,á是放sak in teh ǹg望ê精神才tio̍h。其實當tī hit-ê時期ná逼近全民族,是ná迫切teh thèng候。新舊約ê中間所有出名ê文學,lóng有顯出hit號期待ê精神tī-.leh。咱tī-chia無位thang來講起chit款文學ê事。不過咱ài kan-ta tī-chia來看chit本細細ê冊,thang講是chit款文學ê代表,是叫做《以諾ê冊》(Book of Enoch)。Chit本冊是通行tī主前óa 200年ê中間,偤太有bat讀tio̍h chit本冊。咱m̄免僥疑,耶穌穩當猶原有讀tio̍h才tio̍h。所以我常常teh想,耶穌有tùi chit本來得tio̍h伊所歡喜用來指示伊本身hit句「人子」ê話。

Hit本冊ê中間,有一chām親像án-ne: 「我tī異象中,有看見hit-ê kah永遠者同在ê。伊ê容貌是親像人,koh有恩惠滿滿,我有請問天使,ia̍h伊有kā我講,Chit-ê是人子 ,有義tiàm tī伊,伊是beh啟示一切所隱密ê事。Chit-ê人子beh成做義人ê棍、ê柺、外邦人ê光,以及見若phah拚ê人ê ǹg望。見若khiā起tī地面上ê眾人,lóng beh拜跪tī伊ê面前。因為chit-ê因端,伊是tùi開闢天地以來到永遠,就已經受揀選。」

Chiah-ê冊是teh指示當時猶tī-teh進步中ê ǹg望ê精神。總是tī福音書ê頭chām,咱有看tio̍h hit-ê ǹg望ê精神,有tiô跳tī ta̍k張ê紙面。舊約先知所傳ê消息有結成一个確實,tiāⁿ-tio̍h ê ǹg望。所以不論啥物時chūn,若有某指導者出頭ê時,hit-ê ǹg望ê心有發出熱熱ê質問。親像當猶大出頭來抵抗羅馬政府ê抽稅ê時,就有真chē人來tòe伊,phah算伊是彌賽亞。當行洗禮約翰出頭ê時,眾人siōng早tùi伊是抱啥款ê思想?就是「眾人心內teh議論約翰kiám-chhái是基督。」當約翰出頭來宣傳ê時,人頭起先是問伊án怎?就是問講:「請kā阮講,你kám是彌賽亞?所beh來ê,kám是你?」親像án-ne,咱只有感覺咱是tiàm tī hit-ê真謹慎teh期待ê空氣中。

咱chit-má來回顧以上所講hiah-ê事實,就khah ē-thang了解hit-ê情形。照以上所講,就是hō͘咱知tī歷史中有一个時代,地面上大ê邦國,tī無phah算ê中間,lóng有teh替基督準備路,也全偤太ê民族tiāⁿ-tio̍h teh thèng候伊ê臨到,又koh hit-ê可憐ê世界,khiā起tī hit-ê siōng悽慘ê狀態有烏白teh走chhōe,ǹg望有啥物thang提高in ê生活。

Tú-tú親像tī chit-má,基督有臨到tī chit世間!