《綠色短評》

 | | | 轉寄

權力一旦la̍k-·tio̍h，放bē掉！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.11.13

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī


《 Le̍ksek toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

　　　　　Koânle̍k ittàn la̍k·tio̍h, pàng bē tiāu!

　　 Koânle̍k sī chiok bêlâng·ê. Chi̍tê chèngtī jînbu̍t tio̍h kengkòe kúi cha̍p nî ê hùntàu phahpiàⁿ, chiah ū khólêng peh kàu choân kok siōng koân ê tēūi, la̍k tio̍h choân kok siōng tōa ê koânle̍k. Koânle̍k ittàn la̍k·tio̍h, khah chò mā bē kàu khùi. Pàng bē tiāu! lán ēng Gôlô chóngthóng Phûteng kah Tiongkok kokka chúsek 習近平 nn̄gūi choh lē lâi kóng.

　　 Gôlô ê Phûteng kiⁿî 70 hòe, 1999 nî thâuchi̍t piàn chò chónglí, 2000 nî tēit pái tòngsoán chóngthóng, 2004 nî liân jīm sêngkong. 2008 nî sià jīm āu, tamjīm thóngit Gôlô tóngchúse̍k kiam chènghú chónglí, Che tāipiáu i kèsio̍k chiángak kokka si̍t koân. Kinkì Gôlô hiànhoat, múi kài chóngthóng ke̍k ke ēsái liân jīm chi̍t piàn. 2008 nî cha̍pitgoe̍h, Gôlô kokhōe siukái hiànhoat, chóngthóng jīm kî ùi 4 nî iântiông choh 6 nî. 2012 nî Phûteng tēsaⁿ pái tòngsoán chóngthóng, 2018 nî koh soántio̍h liân jīm, jīm kî la̍k nî, ánne, i ēsái chipchèng kàu 2024 nî gō͘goe̍h chhechhit. 2021 nî sìgoe̍h chhegō͘, Phûteng chhiamsú chi̍t hāng hiànhoat siuchèngàn, kā íkeng ū ê chóngthóng tòngsoán chhùsò͘ lóng kui lêng, ùi thâu tiôngsin sǹgkhí, chún i ēsái kohchài chhamka nn̄g kài ê chóngthóng tōasoán, iā tio̍h sī kóng Phûteng nāsī chóngthóng chò bē siān, ēsái chòkàu 2036 nî, 84 hòe chiah sià jīm.

Tiongkok léngtōchiá ê sánseng, iā tio̍h sī "koânle̍k choánî" ê hongsek, kah sehong bînchú kokka ēng bînchú soánkí sánseng ê hongsek oânchoân bô kâng. Chákî sī iû keklia̍t tàucheng sánseng·ê. Itti̍t kàu Tēⁿ Siópêng chiah lia̍tchhut chi̍tê kuikí, hō͘ Τiongkiōng ê chengeng chèngtī chhuthiān chètō͘ hòa, siôngkui hòa ê chhusè. Khakli̍p "chi̍t tāi, nn̄g jīm, cha̍p nî","chi̍pthé léngtō","keh tāi chítēng chiap panjîn", kah "nîlêng ōe sòaⁿ" chiahê goânchek. Iû 7 chì 9 ūi Chèngtīkiok siôngjīm úigoân cho͘sêng ê "Chèngtīkiok Siôngúihōe" chòhóe chò koatchhek. Tēⁿ siópêng kah chi̍t tīn tōaló kéng tio̍h江澤民, 胡錦濤 choh chiappanjîn, kehtāi chítēng chiappan, jîchhiáⁿ hō͘ in khaktēng ê chitchek. Kànpō͘ soán jīm ū chi̍tê tiōngiàu goânchek sī "chhit siōng peh hē", tī ōaⁿ kài ê sî, 67 hòe íhā ēsái lâu jīm, 68 hòe ísiōng tio̍h thèhiu. Chiahê goânchek bo̍ktek chin chhengchhó, chúiáu sī ūitio̍h hôngchí chàichhù chhuthiān chi̍tê tōakoân to̍k lám ê to̍kchhâichiá, tôngsî mā káikoat kànpō͘ lóhòa ê būntê.

　　2007 nî, Τiongkiōng "Cha̍pchhit tōa" chinpó͘ Siōnghái chhīúi sukì 習近平, Liâulêng séngúi sukì Lí Khekkiông, Tiongiong cho͘chit pō͘tiúⁿ Hō Kokkiông, kongan pō͘tiúⁿ Chiu Éngkhong téng 4 ūi sin lâng chìnji̍p chèngtīkiok siôngúihōe, 習近平, Lí Khekkiông nn̄g lâng koh khah sī hông khòaⁿ choh sī Τiongkiōng tēgō͘ tāi léngtōpan he̍ksim sêngoân ê pôeióng jînsoán. Tēgō͘ tāi léngtō he̍ksim tio̍h ánne chhuthiān, 2017 nî, Τiongkiōng "Cha̍pkáu Tōa" bô thêchhut sinlâng chìnji̍p chèngtīkiok siôngúihōe, lâng tio̍h chaiiáⁿ 習近平 tēcha̍p nî kokka léngtōchiá chò liáu, ē koh kèsio̍k lo̍hkhì chò gō͘ nî. 2018 nî saⁿgoe̍h chhegō͘, choânkok jînbîn tāipiáu tāihōe siuhiàn, chhúsiau kokka chúse̍k liânjīm hānchè.

Kiⁿî Τiongkiōng "Jīcha̍p Tōa", íkeng chhitcha̍p chi̍t hòe ê 習近平, mā bô thêpoa̍t nîkhin hûha̍p chukeh ê léngtōchiá ji̍pkhì chèngtīkiok siôngúihōe chúnpī chítēng chiappanjîn, khókiàn 2027 nî, Τiongkiōng "Jīit Tōa" mā sī bô chúnpī chiappanjîn, 習近平nā chò bē siān, tongjiân ē kèsio̍k chòkàu 2036 nî, pehcha̍pgō͘ hòe.

　　 Koânle̍k la̍k·tio̍h pàng bē tiāu! kuiê chiappanjîn chètō͘ hō͘ 習近平 phòhoāi liáuliáu, Tiongkok chèngtī ē kiâⁿ tòthè tńgkhì chi̍tê tōakoân to̍k lám ê to̍kchhâichiá, kah koânle̍k keklia̍t tàucheng ê sîtāi, sī Tiongkok ê puthēng!. 　　(221028)

Chù, 習近平 　　 chhiáⁿ liām Hôagí



Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

　　　　　Koân-le̍k it-tàn la̍k-·tio̍h, pàng bē tiāu!

　　 Koân-le̍k sī chiok bê-lâng-·ê. Chi̍t-ê chèng-tī jîn-bu̍t tio̍h keng-kòe kúi cha̍p nî ê hùn-tàu phah-piàⁿ, chiah ū khó-lêng peh kàu choân kok siōng koân ê tē-ūi, la̍k tio̍h choân kok siōng tōa ê koân-le̍k. Koân-le̍k it-tàn la̍k-·tio̍h, khah chò mā bē kàu khùi. Pàng bē tiāu! lán ēng Gô-lô chóng-thóng Phû-teng kah Tiong-kok kok-ka chú-sek 習近平 nn̄g-ūi choh lē lâi kóng.

　　 Gô-lô ê Phû-teng kin-nî 70 hòe, 1999 nî thâu-chi̍t piàn chò chóng-lí, 2000 nî tē-it pái tòng-soán chóng-thóng, 2004 nî liân jīm sêng-kong. 2008 nî sià jīm āu, tam-jīm thóng-it Gô-lô tóng-chú-se̍k kiam chèng-hú chóng-lí, Che tāi-piáu i kè-sio̍k chiáng-ak kok-ka si̍t koân. Kin-kì Gô-lô hiàn-hoat, múi kài chóng-thóng ke̍k ke ē-sái liân jīm chi̍t piàn. 2008 nî cha̍p-it-goe̍h, Gô-lô kok-hōe siu-kái hiàn-hoat, chóng-thóng jīm kî ùi 4 nî iân-tiông choh 6 nî. 2012 nî Phû-teng tē-saⁿ pái tòng-soán chóng-thóng, 2018 nî koh soán-tio̍h liân jīm, jīm kî la̍k nî, án-ne, i ē-sái chip-chèng kàu 2024 nî gō͘-goe̍h chhe-chhit. 2021 nî sì-goe̍h chhe-gō͘, Phû-teng chhiam-sú chi̍t hāng hiàn-hoat siu-chèng-àn, kā í-keng ū ê chóng-thóng tòng-soán chhù-sò͘ lóng kui lêng, ùi thâu tiông-sin sǹg-khí, chún i ē-sái koh-chài chham-ka nn̄g kài ê chóng-thóng tōa-soán, iā tio̍h sī kóng Phû-teng nā-sī chóng-thóng chò bē siān, ē-sái chò-kàu 2036 nî, 84 hòe chiah sià jīm.

Tiong-kok léng-tō-chiá ê sán-seng, iā tio̍h sī "koân-le̍k choán-î" ê hong-sek, kah se-hong bîn-chú kok-ka ēng bîn-chú soán-kí sán-seng ê hong-sek oân-choân bô kâng. Chá-kî sī iû kek-lia̍t tàu-cheng sán-seng-·ê. It-ti̍t kàu Tēⁿ Sió-pêng chiah lia̍t-chhut chi̍t-ê kui-kí, hō͘ Τiong-kiōng ê cheng-eng chèng-tī chhut-hiān chè-tō͘ hòa, siông-kui hòa ê chhu-sè. Khak-li̍p "chi̍t tāi, nn̄g jīm, cha̍p nî","chi̍p-thé léng-tō","keh tāi chí-tēng chiap- pan-jîn", kah "nî-lêng ōe sòaⁿ" chiah-ê goân-chek. Iû 7 chì 9 ūi Chèng-tī-kiok siông-jīm úi-goân cho͘-sêng ê "Chèng-tī-kiok Siông-úi-hōe" chò-hóe chò koat-chhek. Tēⁿ sió-pêng kah chi̍t tīn tōa-ló kéng tio̍h江澤民, 胡錦濤 choh chiap-pan-jîn, keh-tāi chí-tēng chiap-pan, jî-chhiáⁿ hō͘ in khak-tēng ê chit-chek. Kàn-pō͘ soán jīm ū chi̍t-ê tiōng-iàu goân-chek sī "chhit siōng peh hē", tī ōaⁿ kài ê sî, 67 hòe í-hā ē-sái lâu jīm, 68 hòe í-siōng tio̍h thè-hiu. Chiah-ê goân-chek bo̍k-tek chin chheng-chhó, chú-iáu sī ūi-tio̍h hông-chí chài-chhù chhut-hiān chi̍t-ê tōa-koân to̍k lám ê to̍k-chhâi-chiá, tông-sî mā kái-koat kàn-pō͘ ló-hòa ê būn-tê.

　　2007 nî, Τiong-kiōng "Cha̍p-chhit tōa" chin-pó͘ Siōng-hái chhī-úi su-kì 習近平, Liâu-lêng séng-úi su-kì Lí Khek-kiông, Tiong-iong cho͘-chit pō͘-tiúⁿ Hō Kok-kiông, kong-an pō͘-tiúⁿ Chiu Éng-khong téng 4 ūi sin lâng chìn-ji̍p chèng-tī-kiok siông-úi-hōe, 習近平, Lí Khek-kiông nn̄g lâng koh khah sī hông khòaⁿ choh sī Τiong-kiōng tē-gō͘ tāi léng-tō-pan he̍k-sim sêng-oân ê pôe-ióng jîn-soán. Tē-gō͘ tāi léng-tō he̍k-sim tio̍h án-ne chhut-hiān, 2017 nî, Τiong-kiōng "Cha̍p-káu Tōa" bô thê-chhut sin-lâng chìn-ji̍p chèng-tī-kiok siông-úi-hōe, lâng tio̍h chai-iáⁿ 習近平 tē-cha̍p nî kok-ka léng-tō-chiá chò liáu, ē koh kè-sio̍k lo̍h-khì chò gō͘ nî. 2018 nî saⁿ-goe̍h chhe-gō͘, choân-kok jîn-bîn tāi-piáu tāi-hōe siu-hiàn, chhú-siau kok-ka chú-se̍k liân-jīm hān-chè.

Kin-nî Τiong-kiōng "Jī-cha̍p Tōa", í-keng chhit-cha̍p chi̍t hòe ê 習近平, mā bô thê-poa̍t nî-khin hû-ha̍p chu-keh ê léng-tō-chiá ji̍p-khì chèng-tī-kiok siông-úi-hōe chún-pī chí-tēng chiap-pan-jîn, khó-kiàn 2027 nî, Τiong-kiōng "Jī-it Tōa" mā sī bô chún-pī chiap-pan-jîn, 習近平 nā chò bē siān, tong-jiân ē kè-sio̍k chò-kàu 2036 nî, peh-cha̍p-gō͘ hòe.

　　 Koân-le̍k la̍k-·tio̍h pàng bē tiāu! kui-ê chiap-pan-jîn chè-tō͘ hō͘ 習近平 phò-hoāi liáu-liáu, Tiong-kok chèng-tī ē kiâⁿ tò-thè tńg-khì chi̍t-ê tōa-koân to̍k lám ê to̍k-chhâi-chiá, kah koân-le̍k kek-lia̍t tàu-cheng ê sî-tāi, sī Tiong-kok ê put-hēng!. 　　(221028)

Chù, 習近平 　　 chhiáⁿ liām Hôa-gí




　　權力是足迷人ê。一個政治人物tio̍h經過kúi十年ê奮鬥拍拼，才有可能peh到全國上koân ê地位，la̍k tio̍h全國上大ê權力。權力一旦la̍k-·tio̍h，khah做mā bē夠氣。放bē掉！咱用俄羅總統浮丁kah中國國家主席習近平兩位作例來講。

　　俄羅ê浮丁今年70歲，1999年頭一遍做總理，2000年第一次當選總統，2004年連任成功。2008年卸任後，擔任統一俄羅黨主席兼政府總理，Che代表伊繼續掌握國家實權。根據俄羅憲法，每屆總統極加ē-sái連任一遍。2008年十一月，俄羅國會修改憲法，總統任期ùi 4年延長作6年。2012年浮丁第三次當選總統，2018年koh選tio̍h連任，任期六年，án-ne，伊ē-sái執政到2024年五月初七。2021年四月初五，浮丁簽署一項憲法修正案，kā已經有ê總統當選次數lóng歸零，ùi頭重新算起，准伊ē-sái koh再參加兩屆ê總統大選，也tio̍h是講浮丁若是總統做bē倦（siān），ē-sái做到2036年、84歲chiah卸任。

　　中國領導者ê產生，也tio̍h是「權力轉移」ê方式，kah西方民主國家用民主選舉產生ê方式完全無仝。早期是由激烈鬥爭產生ê。一直到鄧小平才列出一個規矩，hō͘中共ê菁英政治出現制度化、常規化ê趨勢。確立「一代、兩任、十年」、「集體領導」、「隔代指定接班人」，kah「年齡劃線」chiah-ê原則。由7至9位政治局常任委員組成ê「政治局常委會」做夥做決策。鄧小平kah一陣大老揀tio̍h江澤民、胡錦濤作接班人，隔代指定接班，而且hō͘ in確定ê職責。幹部選任有一個重要原則是「七上八下」，tī換屆ê時，67歲以下ē-sái留任，68歲以上tio̍h退休。Chiah-ê原則目的真清楚，主要是為tio̍h防止再次出現一個大權獨攬ê獨裁者，同時mā解決幹部老化ê問題。

　　2007年，中共「十七大」甄補上海市委書記習近平、遼寧省委書記李克強、中央組織部長賀國強、公安部長周永康等4位新人進入政治局常委會，習近平、李克強兩人koh khah是hông看作是中共第五代領導班核心成員ê培養人選。第五代領導核心tio̍h án-ne出現，2017年，中共「十九大」無提出新人進入政治局常委會，人tio̍h知影習近平第十年國家領導者做了，ēkoh繼續落去做五年。2018年三月初五，全國人民代表大會修憲，取消國家主席連任限制。

今年中共「二十大」，已經七十一歲ê習近平，mā無提拔年輕符合資格ê領導者入去政治局常委會準備指定接班人，可見2027年，中共「二一大」mā是無準備接班人，習近平若做bē倦（siān），當然ē繼續做到2036年，八十五歲。

　　權力la̍k tio̍h放bē掉！kui个接班人制度hō͘習近平破壞了了，中國政治ē行倒退轉去一個大權獨攬ê獨裁者、kah權力激烈鬥爭ê時代，是中國ê不幸!。　　(221028)

註：習近平　　請唸華語