《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國koh teh褪褲圍海！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.09.26

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī


《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng


Tiongkok koh teh thǹg khò͘ ûi hái!

　　 Tiongkok Choânkok Jîntōa Siôngúihōe 2021 nî sìgoe̍h thongkòe "Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok háisiōng kauthong anchoânhoat" ê siuhoat, káugoe̍h chheit khaisí si̍tsi. Tiongkok Háisūkiok hoatpò͘ siuhoat kongkò, bêngkhak kuitēng íhā gō͘ lūi chûnchiah, chhàngchúikhì, hu̍ttōngle̍k chûnpe̍k, chàiūn hòngsiāsèng bu̍tchit ê chûnpe̍k, chàiūn sòaⁿchng "iû lūi, hòaha̍kphín, e̍khòa khìthé " téng ū to̍k iúhāi bu̍tchit ê chûnchiah, kah ū khólêng gûihāi Tiongkok háisiōng kauthong anchoân ê gōakokchek chûnchiah. Chìnji̍p Tiongkok niáhái ittēng tio̍h hiòng Tiongkok háisū koánlí kikò͘ thongpò. Te̍kpia̍t thêkhí Bíkok téng kunkàm bô sio̍k tī "bô hāi thongkòe".

　　 Tiongkok sī ánchóaⁿ tio̍h te̍kpia̍t siu chitê "háisiōng kauthong anchoânhoat" lâi koánlí gōakok chûnchiah leh? Inūi Tiongkok tùi "niáhái" ê jīnti kah choân sèkài kokkok ê jīnti bô kângkhoán. Choân sèkài kokkok tùi "niáhái" ê jīnti sī chunchiàu 1982 nî 《 Liânha̍pkok háṳûⁿhoat kongiok 》 í iânhōaⁿ ê kò͘tēng "hōaⁿ kū " khaktēng ūi 12 háilí, chokûi niáhái ê hoānûi.

Tānsī Tiongkok kóng ê "niáhái" m̄nā sī Tiongkok iânhōaⁿ háie̍k, koh paukoat tanghái, Tâioân chiuûi háie̍k, inūi Tiongkok kóng Tâioân sī Tiongkok putkhó hunkoah sînsèng léngthó͘ ê chi̍tpō͘hūn, só͘í Tâioân háikiap sī Tiongkok ê lāihái, Tâioân chiuûi ê háie̍k sī Tiongkok ê niáhái. Lâmhái, Tiongkok sī kinkì "káutōaⁿsòaⁿ" (Ùi Tâioân lâmpêng ê Pasū háikiap hiòng lâm iân Huilu̍tpin sepō͘ háihōaⁿ ōe·lo̍hkhì, iân Pôlôchiu pakpō͘ háihōaⁿ liáu chiah hiòng saipak iân Oa̍tlâm tangpō͘ háihōaⁿ ōe kàu Háilâmtó lâmpêng ûichí, chhinchhiūⁿ chi̍t tè gûchi̍h hêng ）, kóng chiahê hoānûi lāi ê háie̍k kah tósū háita chū kó͘ tio̍h sī Tiongkok ê. Chitê "káutōaⁿsòaⁿ" kah Huilu̍tpin, Málâisea, Bûnlâi, Oa̍tlâm kokkok chiàu 《 Liânha̍pkok háṳûⁿ kongiok 》 só͘ ōe ê niáhái kah keng chē háie̍k ū chin chē tāng thia̍p ê só͘chāi. 2014 nî Huilu̍tpin thêchhut Lâmhái tiōngchhâi àn, 2016 nî chhitgoe̍h cha̍pjī, Háigê Siôngsiat Tiōngchhâi Hoatīⁿ chhâikoat Tiongkok "káutōaⁿsòaⁿ" tī Kokchèhoat ēbīn bô hāule̍k bô hoatlu̍t kinkì. Tānsī Tiongkok bô beh sêngjīn Háigê Hoatīⁿ ê chhâikoat. Kiⁿî káugoe̍h chheit khí Tiongkok chìn chi̍tpō͘ chútiuⁿ tùi chenggī háie̍k ióngiú chúkoân.

　　 Káugoe̍h chheit, Bíkok Kokbū īⁿ kóng, Bíkok kianchhî só͘ū ê kokka bôlūn tōasè, lóng tio̍h chunsiú kâng chi̍t thò háṳûⁿ hoatlu̍t, in ē kèsio̍k hoántùi Tiongkok "huihoat, kòethâu ê háṳûⁿ chútiuⁿ". Káugoe̍h chhejī, Òchiu Kokhôngpō͘ kiôngtiāu bô chhap Tiongkok ê Háianhoat, ē kèsio̍k kinkì kokchè hoat chūiû hânghêng, jîchhiáⁿ hōtiàu bêngiú chòhóe chūiû hânghêng. Káugoe̍h chhesì, Bíkok Tēchhit Kàmtūi koaⁿhong bīnchheh ū Bíkok Háikun, Engkok Hôngka Háikun saⁿ tâi kunkàm chìnji̍p Tanghái ê siòngphìⁿ. Káugoe̍h chhepeh, Bíkok Tēchhit Kàmtūi piáusī, Bíkok " Carl Vinson hō" hôngkhongbólām táⁿkek kûn chhegō͘, chhela̍k tī Lâmhái hùnliān, tīniông ū Tē 2 Lām Chàihuihêng Liântūi, Tē 1 Khutio̍klām Tiongtūi, sûniûⁿlām " Lake Champlain hō", khutio̍klām " Chafee hō", pînhái chiàntàulām " Tulsa hō". Tiongkok khì kah phokphok thiàu. Bíkok hôngkhongbólām tī Lâmhái hânghêng pēng bô hikî,"Goán Háikun kinkì kokchè hoattī kuiê Ìn thài tēkhu hêngtōng chhiaukòe 75 nî, goán ē kèsio̍k ánne chò. "Te̍kpia̍t kiôngtiāu pēng bô thongti Tiongkok.

Tiongkok "thǹgkhò͘ ûi hái"chitê chèngthâu kúkú tio̍h ē khíkông chi̍t piàn, ē hông chhiòsiáu niāniā. (210910)

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng


Tiong-kok koh teh thǹg khò͘ ûi hái!


　　 Tiong-kok Choân-kok Jîn-tōa Siông-úi-hōe 2021 nî sì-goe̍h thong-kòe "Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hái-siōng kau-thong an-choân-hoat" ê siu-hoat, káu-goe̍h chhe-it khai-sí si̍t-si. Tiong-kok Hái-sū-kiok hoat-pò͘ siu-hoat kong-kò, bêng-khak kui-tēng í-hā gō͘ lūi chûn-chiah, chhàng-chúi-khì, hu̍t-tōng-le̍k chûn-pe̍k, chài-ūn hòng-siā-sèng bu̍t-chit ê chûn-pe̍k, chài-ūn sòaⁿ-chng "iû lūi, hòa-ha̍k-phín, e̍k-hòa khì-thé " téng ū to̍k iú-hāi bu̍t-chit ê chûn-chiah, kah ū khó-lêng gûi-hāi Tiong-kok hái-siōng kau-thong an-choân ê gōa-kok-chek chûn-chiah. Chìn-ji̍p Tiong-kok niá-hái it-tēng tio̍h hiòng Tiong-kok hái-sū koán-lí ki-kò͘ thong-pò. Te̍k-pia̍t thê-khí Bí-kok téng kun-kàm bô sio̍k tī "bô hāi thong-kòe".

　　 Tiong-kok sī án-chóaⁿ tio̍h te̍k-pia̍t siu chit-ê "hái-siōng kau-thong an-choân-hoat" lâi koán-lí gōa-kok chûn-chiah leh? In-ūi Tiong-kok tùi "niá-hái" ê jīn-ti kah choân sè-kài kok-kok ê jīn-ti bô kâng-khoán. Choân sè-kài kok-kok tùi "niá-hái" ê jīn-ti sī chun-chiàu 1982 nî 《 Liân-ha̍p-kok hái-iûⁿ-hoat kong-iok 》 í iân-hōaⁿ ê kò͘-tēng "hōaⁿ kū " khak-tēng ūi 12 hái-lí, chok-ûi niá-hái ê hoān-ûi.

Tān-sī Tiong-kok kóng ê "niá-hái" m̄-nā sī Tiong-kok iân-hōaⁿ hái-e̍k, koh pau-koat tang-hái, Tâi-oân chiu-ûi hái-e̍k, in-ūi Tiong-kok kóng Tâi-oân sī Tiong-kok put-khó hun-koah sîn-sèng léng-thó͘ ê chi̍t-pō͘-hūn, só͘-í Tâi-oân hái-kiap sī Tiong-kok ê lāi-hái, Tâi-oân chiu-ûi ê hái-e̍k sī Tiong-kok ê niá-hái. Lâm-hái, Tiong-kok sī kin-kì "káu-tōaⁿ-sòaⁿ" (Ùi Tâi-oân lâm-pêng ê Pa-sū hái-kiap hiòng lâm iân Hui-lu̍t-pin se-pō͘ hái-hōaⁿ ōe-·lo̍h-khì, iân Pô-lô-chiu pak-pō͘ hái-hōaⁿ liáu chiah hiòng sai-pak iân Oa̍t-lâm tang-pō͘ hái-hōaⁿ ōe kàu Hái-lâm-tó lâm-pêng ûi-chí, chhin-chhiūⁿ chi̍t tè gû-chi̍h hêng ）, kóng chiah-ê hoān-ûi lāi ê hái-e̍k kah tó-sū hái-ta chū kó͘ tio̍h sī Tiong-kok ê. Chit-ê "káu-tōaⁿ-sòaⁿ" kah Hui-lu̍t-pin, Má-lâi-se-a, Bûn-lâi, Oa̍t-lâm kok-kok chiàu 《 Liân-ha̍p-kok hái-iûⁿ kong-iok 》 só͘ ōe ê niá-hái kah keng chē hái-e̍k ū chin chē tāng thia̍p ê só͘-chāi. 2014 nî Hui-lu̍t-pin thê-chhut Lâm-hái tiōng-chhâi àn, 2016 nî chhit-goe̍h cha̍p-jī, Hái-gê Siông-siat Tiōng-chhâi Hoat-īⁿ chhâi-koat Tiong-kok "káu-tōaⁿ-sòaⁿ" tī Kok-chè-hoat ē-bīn bô hāu-le̍k bô hoat-lu̍t kin-kì. Tān-sī Tiong-kok bô beh sêng-jīn Hái-gê Hoat-īⁿ ê chhâi-koat. Kin-nî káu-goe̍h chhe-it khí Tiong-kok chìn chi̍t-pō͘ chú-tiuⁿ tùi cheng-gī hái-e̍k ióng-iú chú-koân.

　　 Káu-goe̍h chhe-it, Bí-kok Kok-bū- īⁿ kóng, Bí-kok kian-chhî só͘-ū ê kok-ka bô-lūn tōa-sè, lóng tio̍h chun-siú kâng chi̍t thò hái-iûⁿ hoat-lu̍t, in ē kè-sio̍k hoán-tùi Tiong-kok "hui-hoat, kòe-thâu ê hái-iûⁿ chú-tiuⁿ". Káu-goe̍h chhe-jī, Ò-chiu Kok-hông-pō͘ kiông-tiāu bô chhap Tiong-kok ê Hái-an-hoat, ē kè-sio̍k kin-kì kok-chè -hoat chū-iû hâng-hêng, jî-chhiáⁿ hō-tiàu bêng-iú chò-hóe chū-iû hâng-hêng. Káu-goe̍h chhe-sì, Bí-kok Tē-chhit Kàm-tūi koaⁿ-hong bīn-chheh ū Bí-kok Hái-kun, Eng-kok Hông-ka Hái-kun saⁿ tâi kun-kàm chìn-ji̍p Tang-hái ê siòng-phìⁿ. Káu-goe̍h chhe-peh, Bí-kok Tē-chhit Kàm-tūi piáu-sī, Bí-kok " Carl Vinson hō" hông-khong-bó-lām táⁿ-kek kûn chhe-gō͘, chhe-la̍k tī Lâm-hái hùn-liān, tīn-iông ū Tē 2 Lām Chài-hui-hêng Liân-tūi, Tē 1 Khu-tio̍k-lām Tiong-tūi, sûn-iûⁿ-lām " Lake Champlain hō", khu-tio̍k-lām " Chafee hō", pîn-hái chiàn-tàu-lām " Tulsa hō". Tiong-kok khì kah phok-phok thiàu. Bí-kok hông-khong-bó-lām tī Lâm-hái hâng-hêng pēng bô hi-kî,"Goán Hái-kun kin-kì kok-chè hoat-tī kui-ê Ìn -thài tē-khu hêng-tōng chhiau-kòe 75 nî, goán ē kè-sio̍k án-ne chò. "Te̍k-pia̍t kiông-tiāu pēng bô thong-ti Tiong-kok.

Tiong-kok "thǹg-khò͘ ûi hái"chit-ê chèng-thâu kú-kú tio̍h ē khí-kông chi̍t piàn, ē hông chhiò-siáu niā-niā. (210910)


　　中國全國人大常委會2021年四月通過「中華人民共和國海上交通安全法」ê修法，九月初一開始實施。中國海事局發布修法公告，明確規定以下五類船隻：潛水器、核動力船舶、載運放射性物質ê船舶、載運散裝「油類、化學品、液化氣體」等有毒有害物質ê船隻、kah有可能危害中國海上交通安全ê外國籍船隻。進入中國領海一定tio̍h向中國海事管理機構通報。特別提起美國等軍艦無屬tī「無害通過」。

　　中國是án怎tio̍h特別修chit-ê「海上交通安全法」來管理外國船隻leh？因為中國對「領海」ê認知kah全世界各國ê認知無仝款．全世界各國對「領海」ê認知是遵照1982年《聯合國海洋法公約》以沿岸ê固定「岸距」確定為12海里，作為領海ê範圍。

但是中國講ê「領海」m̄-nā是中國沿岸海域，koh包括東海，台灣周圍海域，因為中國講台灣是中國不可分割神聖領土ê一部分，所以台灣海峽是中國ê內海，台灣周圍ê海域是中國ê領海。南海，中國是根據「九段線」（Ùi台灣南旁ê巴士海峽向南沿菲律賓西部海岸畫落去，沿婆羅洲北部海岸了才向西北沿越南東部海岸畫到海南島南旁為止，親像一塊牛舌形），講chiah-ê範圍內ê海域kah島嶼海礁自古tio̍h是中國ê。Chit-ê「九段線」kah菲律賓、馬來西亞、汶萊、越南各國照《聯合國海洋公約》所畫ê領海kah經chē海域有真chē重疊ê所在。2014年菲律賓提出南海仲裁案，2016年七月十二，海牙常設仲裁法院裁決中國「九段線」tī國際法下面無效力無法律根據。但是中國無beh承認海牙法院ê裁決。今年九月初一起中國進一步主張對爭議海域擁有主權。

　　九月初一，美國國務院講，美國堅持所有ê國家無論大細，lóng tio̍h遵守仝一套海洋法律，in會繼續反對中國「非法、過頭ê海洋主張」。九月初二，澳洲國防部強調無chhap中國ê海安法，會繼續根據國際法自由航行，而且號召盟友做夥自由航行。九月初四，美國第七艦隊官方面冊有美國海軍、英國皇家海軍三台軍艦進入東海ê相片。九月初八，美國第七艦隊表示，美國「卡．文森號」航艦打擊群初五、初六tī南海訓練，陣容有第2艦載飛行聯隊、第1驅逐艦中隊、巡洋艦「閃浮蓮湖號」、驅逐艦「查飛號」、瀕海戰鬥艦「杜沙號」。中國氣kah phok-phok跳。美國航艦tī南海航行並無稀奇，「阮海軍根據國際法tī歸个印太地區行動超過75年，阮會繼續án-ne做。」特別強調並無通知中國。

中國「褪褲圍海」chit-ê症頭久久tio̍h會起狂一遍，會hông笑siáu niā-niā。 (210910)