《綠色短評》

 | | | 轉寄

吳怡農tio̍h kah伊直球對決，chiah ē選贏！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2023.01.08

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

　　　　Gô͘ Gîlông tio̍h kah i ti̍tkiû tùikoat, chiah ē soán iâⁿ!

2022 nî káuha̍pit tōasoán, Tiongkok Kokbîntóng Chiúⁿ Bānan tòngsoán Tâipakchhītiúⁿ , sîtiāu li̍phoat úigoân liáuāu, Tâipakchhī tēsaⁿ soán khu ( lâm Siongsan kah Tiongsankhu) ê li̍phoat úigoân tio̍h pó͘soán. Tútú tī tēsaⁿ soánkhu (Siôngsan Sìngī khu) í nn̄gbān gōa phiò koân phiò tòngsoán ê Tiongkok Kokbîntóng chhīgīgoân Ông Hôngbî soanpò͘, i beh chhamsoán 2023 nî itgoe̍h chhepeh ê li̍púi pó͘soán, jîchhiáⁿ mā khì tengkì liáu. I háu kóng lâng mē I "làuphâu". Káⁿ bôiáⁿ? M̄nā ánne, i iûgoân beh chhamka cha̍pjīgoe̍h jīgō͘ Tâipakchhī gīoân soansè chiūchit, koh beh tâuphiò soán gītiúⁿ, hùgītiúⁿ, i nā li̍púi pó͘soán lo̍ksoán iáu ēsái tńgkhì choh chhīgīgoân.

Kantāⁿ hongsiaⁿ Gô͘ Gîlông ū khólêng tāipiáu Bînchìntóng chhutlâi chhamsoán, ithiòng ēng iâugiân sòaⁿpò͘ siûhūn giânlūn ê Tiongkok Kokbîntóng, sûisî sòaⁿpò͘ iâugiân kóng, Gô͘ Gîlông sī "chèng jītāi", ìsù sī kóng i bô púnsū, sī khò i ê pēbú tììm·ê. Hiānchhúsî Tâioân chinchiàⁿ ê "chèng jītāi" móamóa sī, pēng m̄ sī siáⁿmi̍h kiànsiàu ê tāichì, būntê sī Gô͘ Gîlông m̄ sī "chèng jītāi", i ê lāupē Gô͘ Náitek sī Chikako tāiha̍k chèngtīha̍k phoksū, Tiongiong Giánkiùīⁿ chèngtī siāhōesó͘ thèhiu giánkiùoân. Ngē kā "chèngtī ha̍kchiá tē jītāi" kóng choh "chèng jītāi", ē hông chhiò "bô siôngsek". Iáu ū chi̍tê iâugiân koh Khah "bô siôngsek", kóng Gô͘ Gîlông kah o͘tō ū koanhē, sī "o͘tō siótī". Gô͘ Gîlông chin siūkhì kóng, ánne chō iâugiân ê lâng sī ba̍kchiu kimkim lâng siongtiōng! i kóng góa sin piⁿ bô o͘tō, tānsī se̍ksāi chin chē cháchêng siū Tiongkok Kokbîntóng pekhāi ê "o͘ miâtoaⁿ" ê lâng. Sūsi̍t sī Gô͘ Gîlông 1980 tī Bíkok chikako chhutsì, la̍k hòe kuike tńglâi Tâioân, kotiong chiah khì Bíkok liûha̍k, 耶魯 tāiha̍k kengchè ha̍khē pitgia̍p liáuāu, ji̍pkhì Koânsēng chi̍pthoân kangchok. 2013 nî soánte̍k hòngkhì Bíkok kokchek, līkhui kimiônggia̍p tńglâi Tâioân, 2014 chì 2015 nî tī háikun lio̍kchiàntūi chòpeng. Chòpeng liáuāu bat tamjīm kòe Bînchìntóng Tâipakchhī tóngpō͘ chúúi. Nā kóng o͘tō, siáⁿ lâng káⁿ kah Tiongkok Kokbîntóng pí? Mai kóng i ê tóng sú o͘màmà khòaⁿ bô i ê chhengthian pe̍kji̍t tónghui, hiānchhúsî Tâioân chèng tôaⁿ, ū o͘té ê koānchhī gīgoân, gītiúⁿ hùgītiúⁿ ê Tiongkok Kokbîntóngoân, ēng kúi ê lâng siang chhiú chhiúchéngthâuá lâi sǹg mā sǹg bē oân, Tiongkok Kokbîntóng káⁿ o͘pe̍h chōiâu kóng Gô͘ Gîlông kah o͘tō ū koanhē? M̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi!

　　 Ông Hôngbî kóng beh iauchhiáⁿ Gô͘ Gîlông piānlūn, Gô͘ Gîlông kóng,"bô chèngkiàn sī beh ùi tóūi piān khí?" chi̍tsiaⁿ kā tôaⁿ tòtńgkhì. Ánne to̍htio̍h! Ông Hôngbî koh kóng che, koh kóng he. Gô͘ Gîlông koh kóng,"chiàu góa phiauchún lâi khòaⁿ, chiahê lóng m̄ sī chèngkiàn. Ông Hôngbî náchhiūⁿ iáu m̄chaiiáⁿ li̍phoat úigoân sī beh chò siáⁿmi̍h. "Ū kìchiá ti̍tti̍t mn̄g kóng ná ē bô beh chiapsiū Ông Hôngbî piānlūn chiànthiap? Gô͘ Gîlông ti̍tpeh kóng, piānlūn sī chiamtùi si̍tchit chèngkiàn ū kūthé ê chútiuⁿ, ùi soánkí kàu taⁿ kantāⁿ khòaⁿtio̍h Ông Hôngbî phùn chhùinōa kah o͘pe̍h mē lâng, bô pitiàu piānlūn hō͘ i koh līiōng kihōe boah o͘, phùn chhùinōa mē lâng.

Gô͘ Gîlông tú tio̍h chit khoán oanoan khiaukhiau ê Tiongkok Kokbîntóng, nā kah i lilí lolo, tio̍h ē hō͘ i khankhì se̍h. Gô͘ Gîlông ánne kah i ti̍tkiû tùikoat, tongjiân sī tio̍h mā chiah ē soán iâⁿ! (221223)

Chù, 落跑（làuphâu）."黑道小弟"　耶魯 chhiáⁿ liām Hôagí 　　



Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

　　　　Gô͘ Gî-lông tio̍h kah i ti̍t-kiû tùi-koat, chiah ē soán iâⁿ!

2022 nî káu-ha̍p-it tōa-soán, Tiong-kok Kok-bîn-tóng Chiúⁿ Bān-an tòng-soán Tâi-pak-chhī-tiúⁿ , sî-tiāu li̍p-hoat úi-goân liáu-āu, Tâi-pak-chhī tē-saⁿ soán khu ( lâm Siong-san kah Tiong-san-khu) ê li̍p-hoat úi-goân tio̍h pó͘-soán. Tú-tú tī tē-saⁿ soán-khu (Siông-san Sìn-gī khu) í nn̄g-bān gōa phiò koân phiò tòng-soán ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng chhī-gī-goân Ông Hông-bî soan-pò͘, i beh chham-soán 2023 nî it-goe̍h chhe-peh ê li̍p-úi pó͘-soán, jî-chhiáⁿ mā khì teng-kì liáu. I háu kóng lâng mē I "làu-phâu". Káⁿ bô-iáⁿ? M̄-nā án-ne, i iû-goân beh chham-ka cha̍p-jī-goe̍h jī-gō͘ Tâi-pak-chhī gī-oân soan-sè chiū-chit, koh beh tâu-phiò soán gī-tiúⁿ, hù-gī-tiúⁿ, i nā li̍p-úi pó͘-soán lo̍k-soán iáu ē-sái tńg-khì choh chhī-gī-goân.

Kan-tāⁿ hong-siaⁿ Gô͘ Gî-lông ū khó-lêng tāi-piáu Bîn-chìn-tóng chhut-lâi chham-soán, it-hiòng ēng iâu-giân sòaⁿ-pò͘ siû-hūn giân-lūn ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng, sûi-sî sòaⁿ-pò͘ iâu-giân kóng, Gô͘ Gî-lông sī "chèng jī-tāi", ì-sù sī kóng i bô pún-sū, sī khò i ê pē-bú tì-ìm-·ê. Hiān-chhú-sî Tâi-oân chin-chiàⁿ ê "chèng jī-tāi" móa-móa sī, pēng m̄ sī siáⁿ-mi̍h kiàn-siàu ê tāi-chì, būn-tê sī Gô͘ Gî-lông m̄ sī "chèng jī-tāi", i ê lāu-pē Gô͘ Nái-tek sī Chi-ka-ko tāi-ha̍k chèng-tī-ha̍k phok-sū, Tiong-iong Gián-kiù-īⁿ chèng-tī siā-hōe-só͘ thè-hiu gián-kiù-oân. Ngē kā "chèng-tī ha̍k-chiá tē jī-tāi" kóng choh "chèng jī-tāi", ē hông chhiò "bô siông-sek". Iáu ū chi̍t-ê iâu-giân koh Khah "bô siông-sek", kóng Gô͘ Gî-lông kah o͘-tō ū koan-hē, sī "o͘-tō sió-tī". Gô͘ Gî-lông chin siū-khì kóng, án-ne chō iâu-giân ê lâng sī ba̍k-chiu kim-kim lâng siong-tiōng! i kóng góa sin piⁿ bô o͘-tō, tān-sī se̍k-sāi chin chē chá-chêng siū Tiong-kok Kok-bîn-tóng pek-hāi ê "o͘ miâ-toaⁿ" ê lâng. Sū-si̍t sī Gô͘ Gî-lông 1980 tī Bí-kok chi-ka-ko chhut-sì, la̍k hòe kui-ke tńg-lâi Tâi-oân, ko-tiong chiah khì Bí-kok liû-ha̍k, 耶魯 tāi-ha̍k keng-chè ha̍k-hē pit-gia̍p liáu-āu, ji̍p-khì Koân-sēng chi̍p-thoân kang-chok. 2013 nî soán-te̍k hòng-khì Bí-kok kok-chek, lī-khui kim-iông-gia̍p tńg-lâi Tâi-oân, 2014 chì 2015 nî tī hái-kun lio̍k-chiàn-tūi chò-peng. Chò-peng liáu-āu bat tam-jīm kòe Bîn-chìn-tóng Tâi-pak-chhī tóng-pō͘ chú-úi. Nā kóng o͘-tō, siáⁿ lâng káⁿ kah Tiong-kok Kok-bîn-tóng pí? Mai kóng i ê tóng sú o͘-mà-mà khòaⁿ bô i ê chheng-thian pe̍k-ji̍t tóng-hui, hiān-chhú-sî Tâi-oân chèng tôaⁿ, ū o͘-té ê koān-chhī gī-goân, gī-tiúⁿ hù-gī-tiúⁿ ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng-oân, ēng kúi ê lâng siang chhiú chhiú-chéng-thâu-á lâi sǹg mā sǹg bē oân, Tiong-kok Kok-bîn-tóng káⁿ o͘-pe̍h chō-iâu kóng Gô͘ Gî-lông kah o͘-tō ū koan-hē? M̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi!

　　 Ông Hông-bî kóng beh iau-chhiáⁿ Gô͘ Gî-lông piān-lūn, Gô͘ Gî-lông kóng,"bô chèng-kiàn sī beh ùi tó-ūi piān khí?" chi̍t-siaⁿ kā tôaⁿ tò-tńg-khì. Án-ne to̍h-tio̍h! Ông Hông-bî koh kóng che, koh kóng he. Gô͘ Gî-lông koh kóng,"chiàu góa phiau-chún lâi khòaⁿ, chiah-ê lóng m̄ sī chèng-kiàn. Ông Hông-bî ná-chhiūⁿ iáu m̄-chai-iáⁿ li̍p-hoat úi-goân sī beh chò siáⁿ-mi̍h. "Ū kì-chiá ti̍t-ti̍t mn̄g kóng ná ē bô beh chiap-siū Ông Hông-bî piān-lūn chiàn-thiap? Gô͘ Gî-lông ti̍t-peh kóng, piān-lūn sī chiam-tùi si̍t-chit chèng-kiàn ū kū-thé ê chú-tiuⁿ, ùi soán-kí kàu taⁿ kan-tāⁿ khòaⁿ-tio̍h Ông Hông-bî phùn chhùi-nōa kah o͘-pe̍h mē lâng, bô pit-iàu piān-lūn hō͘ i koh lī-iōng ki-hōe boah o͘, phùn chhùi-nōa mē lâng.

Gô͘ Gî-lông tú tio̍h chit khoán oan-oan khiau-khiau ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng, nā kah i li-lí lo-lo, tio̍h ē hō͘ i khan-khì se̍h. Gô͘ Gî-lông án-ne kah i ti̍t-kiû tùi-koat, tong-jiân sī tio̍h mā chiah ē soán iâⁿ! (221223)

Chù, 落跑（làu-phâu）."黑道小弟"　耶魯 chhiáⁿ liām Hôa-gí 　　



2022年九合一大選，中國國民黨蔣萬安當選台北市長，辭掉立法委員了後，台北市第三選區（南松山kah中山區）ê立法委員tio̍h補選。Tútútī第三選區（松山信義區）以兩萬外票高票當選ê中國國民黨市議員王鴻薇宣布，伊beh參選2023年一月初八ê立委補選、而且mā去登記了。伊哮講人罵伊「落跑」。敢無影？M̄-nā án-ne，伊猶原beh參加十二月二五台北市議員宣誓就職，koh beh投票選議長、副議長，伊nā立委補選落選猶ē-sái轉去作市議員。

Kan-tāⁿ風聲吳怡農有可能代表民進黨出來參選，一向用謠言散布仇恨言論ê中國國民黨，隨時散布謠言講：吳怡農是「政二代」，意思是講伊無本事，是靠伊ê父母致蔭-·ê。現此時台灣真正ê「政二代」滿滿是，並m̄是啥物見笑ê代誌，問題是吳怡農m̄是「政二代」，伊ê老父吳乃德是芝加哥大學政治學博士，中央研究院政治社會所退休研究員。硬kā「政治學者第二代」講作「政二代」，ē hông笑「無常識」。猶有一個謠言koh Khah「無常識」：講吳怡農kah烏道有關係、是「黑道小弟」。吳怡農真受氣講，án-ne造謠言ê人是目睭金金人傷重！伊講我身邊無烏道，但是熟似真chē早前受中國國民黨迫害ê「黑名單」ê人。事實是吳怡農1980tī美國芝加哥出世，六歲kui家轉來台灣，高中chiah去美國求學，耶魯大學經濟學系畢業了後，入去高盛集團工作。2013年選擇放棄美國國籍、離開金融業轉來台灣，2014至2015年tī海軍陸戰隊服役。服役了後bat擔任過民進黨台北市黨部主委。若講烏道，啥人敢kah中國國民黨比？Mai講伊ê黨史烏mà-mà看無伊ê青天白日黨徽，現此時台灣政壇，有烏底ê縣市議員、議長副議長ê中國國民黨員，用kúi个人雙手手指頭á來算mā算bē完，中國國民黨敢烏白造謠講吳怡農kah烏道有關係？M̄驚笑破人ê嘴！

　　王鴻薇講beh邀請吳怡農辯論，吳怡農講：「無政見是beh ùi tó位辯起？」一聲kā彈倒轉去。Án-ne to̍h-tio̍h！王鴻薇koh講che、koh講he。吳怡農koh講：「照我標準來看，chiah-ê lóng m̄是政見。王鴻薇ná像猶m̄知影立法委員是beh做啥物。」有記者直直問講ná 那ē無beh接受王鴻薇辯論戰帖？吳怡農直剖講：辯論是針對實質政見有具體ê主張，ùi選舉到taⁿ kan-tāⁿ看tio̍h王鴻薇噴嘴瀾kah烏白罵人，無必要辯論hō͘伊koh利用機ē抺烏、噴嘴瀾罵人。

吳怡農tú tio̍h chit款彎彎曲曲（khiau）ê中國國民黨，若kah伊li-lí lo-lo，tio̍h ēhō͘伊牽去se̍h。吳怡農án-ne kah伊直球對決，當然是tio̍h māchiahē選贏！ (221223)

註：落跑（làu-phâu）。「黑道小弟」　耶魯　請唸華語　　手指頭á 　　（chhiú chéng-thâu-á）