《老人kah海》

 | | | 轉寄

《老人kah海》_37, Goán ná hiaⁿtī tângchê kiâⁿ /阮ná兄弟同齊行

作者 Ernest Hemingway, 台譯：宋麗瓊 林俊育 2019.12.29

I m̄ bián ēng lôkeng （compass; Hôagí ê羅盤）to̍h chaiiáⁿ sai lâmhong sī tī tóūi; i chíiàu kámkak bō͘e̍k hong ê hong hiòng kah chûn phâng ê khan ín to̍h ē chai. Góa siōng hó sī pàng chi̍t tiâu sè tiâu hîsòaⁿ, pa̍k chi̍tê thng sî á hêng ê ké jī, thang tiò chi̍tkóa siáⁿmi̍h lâi chia̍h kah khipsiu chúi hūn. M̄ koh, i chhōe bô ké jī, jîchhiáⁿ i ê uná lóng íkeng nōakhì à. Só͘í, i ēng hîkau kā lâukòe chûnpiⁿ ê bébóechô kau kòelâi, koh kā i hiùhiù.Leh, hō͘ chhàng tī bébóechô lāité ê sèbóe hêá lak lo̍h·lâi chûnpang. In lóngchóng ū cha̍p gōa chiah, oa̍h thiàuthiàu ná soacháu（sand flea）. Lāulâng ēng tōa pû ang kah kícháiⁿ kā hêá ê thâu liàm tiāu, liân khak kah bóe lóng pō͘ kah nōa nōa chia̍h lo̍hkhì. In chin sè chiah, m̄ koh, i chai in ū êngióng, jîchhiáⁿ chubī mā bē bái.

Lāulâng iáu ū nn̄g chhùi chúi tī chúikoàn lāité, chia̍h hêá liáuāu, i lim pòaⁿ chhùi. Suijiân ū thoa tāngmi̍h, sió chûn kiâⁿ liáu sǹg chin sūnlī, i kā tōa pèⁿ （tiller） gia̍p tī koehlangkha hōaⁿ tōa. I khòaⁿ ē tio̍h hî, jîchhiáⁿ chíiàu khòaⁿ i ê siang chhiú kah kámkak i ê khachiahāu khò tī chûnbóe, i to̍h chaiiáⁿ che m̄ sī teh bînbāng, sī chinchiàⁿ hoatseng ê tāichì. Tī chengtàu iáubōe soah ê sî, ū chi̍t chūn, i lâng kámkak chin bô sóngkhoài, soah siūⁿ kóng he kiámchhái sī chi̍t tiûⁿ bînbāng. Liáuāu, tng i khòaⁿ tio̍h hî thiàuchhut chúibīn, koh tī lo̍h chúi chìnchêng tiāⁿtiāⁿ phû tī khongtiong ê sî, i to̍h khaksìn ū huisiông kîī ê tāichì hoatseng, hō͘ i m̄ káⁿ siongsìn. Hit sî, i ê ba̍kchiu khòaⁿ bē chheng, suijiân i chitmá kah cháchêng kângkhoán, koh khòaⁿ ē chheng ā.

Taⁿ i chaiiáⁿ hî tī chia, i ê chhiú kah khachiahphiaⁿ mā m̄ sī hihoàn ê mi̍hkiāⁿ. I siūⁿ, chhiú chin kín to̍h ē hó; góa hō͘ in tī háichúi nih hoehlâu chheng ā, kiâm chúi ē kā in i hó; háioan àm nâ ê háichúi sī siōng hó ê io̍h'á. Chitmá góa ài chò ê kantaⁿ sī póchhî thâukhak chhengchhéⁿ; siang chhiú íkeng oânsêng in ê kangchok, jîchhiáⁿ goán kiâⁿ liáu mā chin sūn. I ê chhùi ha̍p leh, i ê bóeliu khílo̍h phûtōng, goán ná hiaⁿtī tângchê tī hái nih teh kiâⁿ. Liáuāu, i ê thâukhak siókhóa á bô chhengchhó, só͘í i siūⁿ, tàuté sī hî chhiáⁿ góa lâi, á sī góa chhiáⁿ i lâi ê leh? nāsī góa kā i thoa tī chûn āu, che to̍h bô būntê, sī góa chhiáⁿ i lâi ê; á sī hî nāsī hông khǹg tī chûn ·ni̍h, chungiâm choân sit, ánne mā bô būntê. M̄ koh, in sī pēng keng pa̍k chòhóe, tângchê teh kiâⁿ. Lāulâng siūⁿ, i nā ài, ho͘ i chhōa hó lah. Góa chísī ēng kúikè chiah pí i khah gâu, i khiok bô chûnsim beh hāi góa. In kiâⁿ liáu chin sūn, lāulâng kā chhiú chìm tī kiâm chúi ·nih, koh chīnliōng chhì beh póchhî thâukhak chhengchhéⁿ. Ū koânkoân ê chekhûn （cumulus cloud）kah bē chió ê kńg hûn （cirrus）tī in téngbīn, só͘í lāu lâng chaiiáⁿ kui mê lóng ē ū hong. Lāulâng putsî teh khòaⁿ hî, beh khaktēng che sī chin ê. Kòe chi̍t tiámcheng āu, thâuchi̍t bóe soahî lâi kongkek i.

C hit bóe soahî ē lâi pēng m̄ sī ìgōa ê tāichì. Tng hiahê àm ângê hoeh hûn tîm lo̍h khì, koh sòaⁿkhui tī chi̍t eng lí chhim ê hái ·ni̍h ê sî, i phīⁿtio̍h hoeh bī, to̍h tùi chhimhái siû khílâi. I lâi tit chin kín koh chin thu̍tjiân, oânchoân bô sèjī kínsīn to̍h chhiong chhut nâsek ê chúibīn, hiān sin tī ji̍tthâu hē. Liáuāu i koh chhàng ji̍p khì hái nih, chhōe tio̍h khìbī, jiânāu khaisí iân sió chûn kah hî kiâⁿkòe ê lō͘ sòaⁿ siû óa lâi.

Ū sî i ē phīⁿ bô bī, m̄ koh, chin kín i to̍h ē koh phīⁿtio̍h; á sī ū sî kantaⁿ phīⁿtio̍h chi̍t sut'á khìbī, i to̍h ē phahpiàⁿ kín iânlō͘ jiok oá lâi. I sī chi̍t bóe chin tōa bóe ê ianásoa （Mako shark; Hôagí ê尖吻鯖鯊 ）, thékeh seⁿ chò chin chán, ē tàng kah hái nih siōngkín ê hî siû pêⁿ kín, tûliáu chhùi ígōa, choânsin lóng seⁿ chò chiâⁿ súi. I ê khachiah ná kîhî hiah nâ, paktó͘ gîn pe̍h, phôe kngku̍t hó khòaⁿ; i seⁿ chò kah kîhî kângkhoán, chísī ke chi̍tê ke̍ktōa ê téngēhoâiⁿ. Chitmá, i ê chhùi ha̍p ân, tú tī chúibīn hē kínkín teh siû, koânkoân ê pōekî phòa chúi ti̍t kiâⁿ, bô iôpái. I ha̍p leh ê téngēhoâiⁿ ê siang tûn lāité, só͘ū peh pâi ê chhùikhí lóng hiòng lāi thánchhoa̍h; in m̄ sī kah tōa pō͘hūn soahî kângkhoán ê phó͘thong chuihêng ê chhùikhí, in ná chhinchhiūⁿ sī lâng ê chéngthâu'á khiû chò kha jiáu chi̍tiūⁿ, tn̂gtō͘ chhaputto ū lāulâng ê chéngthâu'á hiah tn̂g, siangpêng lī kah ná thìthâu to. Chit chióng soahî, í hái nih só͘ū ê hî ūi chia̍h; in soktō͘ hiahni̍h kín, hiahni̍h ióngchòng, koh búkhì cheng liông, só͘í in bô jīmhô kîtha ê thiante̍k. Chitmá, i phīⁿ tio̍h khah chhiⁿ ê hoeh bī, só͘í kasok chiânchìn, nâsek ê pōekî phòakhui háichúi ti̍tti̍t lâi.



伊m̄免用羅經（compass；華語ê羅盤）to̍h知影西南方是tī tó位；伊只要感覺貿易風ê風向kah船帆ê牽引to̍h ē知。我siōng好是放一條細條魚線，縛一个湯匙á形ê假餌，thang釣一kóa啥物來食kah吸收水份。M̄ koh，伊chhōe無假餌，而且伊ê鰮á lóng已經爛去à。所以，伊用魚鉤kā流過船邊ê馬尾藻鉤過來，koh kā它hiùhiù.leh，hō͘ 藏tī馬尾藻內底ê細尾蝦á lak落來船枋。In lóng總有十gōa隻，活跳跳ná沙蚤（sand flea）。老人用大pû翁kah kícháiⁿ kā蝦á ê頭liàm掉，連殼kah尾lóng pō͘ kah爛爛食落去。In真細隻，m̄ koh，伊知in有營養，而且滋味mā bē bái。

老人iáu有兩嘴水tī水罐內底，食蝦á了後，伊lim半嘴。雖然有拖重物，小船行了算真順利，伊kā舵柄（tiller）挾tī koehlangkha hōaⁿ舵。伊看ē tio̍h魚，而且只要看伊ê雙手kah感覺伊ê kha脊後靠tī船尾，伊to̍h知影這m̄是teh眠夢，是真正發生ê tāichì。Tī爭鬥iáu未soah ê時，有一chūn，伊人感覺真無爽快，soah想講he kiámchhái是一場眠夢。了後，當伊看tio̍h魚跳出水面，koh tī落水chìn前定定浮tī空中ê時，伊to̍h確信有非常奇異ê tāichì發生，hō͘ 伊m̄敢相信。Hit時，伊ê目chiu看bē清，雖然伊chitmá kah早前仝款，koh看ē清ā。

Taⁿ伊知影魚tī chia，伊ê手kah kha脊phiaⁿ mā m̄是虛幻ê物件。伊想：手真緊to̍h ē好；我hō͘ in tī海水裡血流清ā，鹹水ē kā in醫好；海灣暗藍ê海水是siōng好ê藥á。Chitmá我ài做ê kantaⁿ是保持頭殼清醒；雙手已經完成in ê工作，而且阮行了mā真順。牠ê嘴合leh，牠ê尾溜起落浮動，阮ná兄弟同齊tī海裡teh行。了後，伊ê頭殼小khóa á無清楚，所以伊想：到底是魚請我來，á是我請牠來ê leh？若是我kā牠拖tī船後，這to̍h無問題，是我請牠來ê；á是魚若是hông khǹg tī船裡，尊嚴全失，ánne mā無問題。M̄ koh，in是並肩縛做伙，同齊teh行。老人想：牠若ài，ho͘ 牠chhōa好lah。我只是用詭計chiah比牠較gâu，牠卻無存心beh害我。 In行了真順，老人kā手浸tī鹹水裡，koh盡量試beh保持頭殼清醒。有koânkoân ê積雲（cumulus cloud）kah bē少ê捲雲（cirrus）tī in頂面，所以老人知影kui暝lóng ē有風。老人不時teh看魚，beh確定這是真ê。過一點鐘後，頭一尾鯊魚來攻擊牠。

Chit尾鯊魚ē來並m̄是意外ê tāichì。當hiahê暗紅ê血雲沉落去，koh散開tī一英里深ê海裡ê時，牠鼻tio̍h血味，to̍h tùi深海泅起來。牠來得真緊koh真突然，完全無細膩謹慎to̍h衝出藍色ê水面，現身tī日頭下。了後牠koh潛入去海裡，chhōe tio̍h氣味，然後開始沿小船kah魚行過ê路線泅óa來。

有時牠ē鼻無味，m̄ koh，真緊牠to̍h ē koh鼻tio̍h；á是有時kantaⁿ鼻tio̍h一屑á氣味，牠to̍h ē phah拚緊沿路jiok oá來。牠是一尾真大尾ê煙á鯊（Mako shark；華語ê尖吻鯖鯊），體格生做真chán，ē tàng kah海裡siōng緊ê魚泅平緊，除了嘴以外，全身lóng生做chiâⁿ súi。牠ê kha脊ná旗魚hiah藍，腹肚銀白，皮光滑好看；牠生做kah旗魚仝款，只是加一个極大ê頂下頦。Chitmá，牠ê嘴合ân，tú tī水面下緊緊teh泅，koânkoân ê背鰭破水直行，無搖擺。牠合leh ê頂下頦ê雙唇內底，所有八排ê嘴齒lóng向內坦斜；in m̄是kah大部分鯊魚仝款ê普通錐形ê嘴齒，in ná親像是人ê指頭á khiû做腳爪一樣，長度差不多有老人ê指頭á hiah長，雙pêng利kah ná剃頭刀。Chit種鯊魚，以海裡所有ê魚為食；in速度hiahni̍h緊，hiahni̍h勇壯，koh武器精良，所以in無任何其他ê天敵。Chitmá，牠鼻tio̍h khah chhiⁿ ê血味，所以加速前進，藍色ê背鰭破開海水直直來。