《老人kah海》

 | | | 轉寄

《老人kah海》_28, Ēng sengkhu lâi kiámkhin hîsòaⁿ ê giú la̍t /用身軀來減輕魚線ê giú力

作者 Ernest Hemingway, 台譯：宋麗瓊 林俊育 2019.10.27

Thiⁿ àm à; tī káu goe̍h, ji̍t chi̍t lo̍h hái, thiⁿ to̍h sûi àm. I theⁿ tī chûnthâu àu kū ê chhâ pang téng, chīnliōng hiohkhùn. Tē it phoe chheⁿsîn íkeng chhutlâi à, i m̄ bat hit lia̍p Rigel chheⁿ （ e̍kchù, Rigel, la̍hhō͘ chō β, tī La̍hhō͘ chheⁿchō ê chiàⁿ pêng hē kak, ia̍h to̍h sī la̍hhō͘ ê tò khaba̍k, sī chi̍t lia̍p tōa hêng pe̍hsek ê chheⁿ. I sī choân thiⁿ tē chhit kng ê chheⁿ ）ê miâ, m̄ koh, khòaⁿ tio̍h i, i to̍h chaiiáⁿ só͘ū ê chheⁿ liâmpiⁿ lóng beh chhutlâi à, i teh beh ū hn̄ghn̄g ê pêngiú lâi chòphōaⁿ ā.

I tōa siaⁿ kóng,"C hit bóe hî mā sī góa ê pêngiú. Góa m̄ bat thiaⁿkòe á sī khòaⁿkòe chit khoán hî, m̄ koh, góa tio̍h ài thâi i; kachài lán m̄ bián khì thâi thiⁿchheⁿ."

I siūⁿ, siūⁿ khòaⁿ māi leh, nāsī lâng ta̍k kang tio̍h ài khì thâi goe̍hniû, ē ánchóaⁿ leh? goe̍hniû ē tôcháu khì. M̄ koh, siūⁿ khòaⁿ māi leh, nāsī lâng ta̍k kang tio̍h ài khì thâi ji̍tthâu, koh ē ánchóaⁿ leh? i siūⁿ, kachài lán seⁿ chò chin hó ūn.

Liáuāu, i khóliân hit bóe tōa hî bô mi̍h thang chia̍h, m̄ koh i beh thâi i ê koatsim pēng bô inūi thè i siongsim soah lâi káipiàn. I siūⁿ, i ētàng chhī gōa chē lâng leh? M̄ koh, in kám ū ta̍ttit chia̍h i? bô, tongjiân sī ·bô. Tùi i ê hêngûi kah i ê chunkùi lâi khòaⁿ, bô lâng ta̍ttit chia̍h i.

I siūⁿ, góa bô liáukái chiahê tāichì. Chóng ·sī, kachài lán m̄ bián chhì beh khì thâi ji̍tthâu, á sī goe̍hniû, á sī chheⁿsîn; lâng khò hái ûiseng, thâi lán chinchiàⁿ ê hiaⁿtī to̍h chin ū kàu à. I siūⁿ, Taⁿ, góa ài khólī chengka chó͘la̍t ê būntê; he ū hóchhù, mā ū honghiám. I nā piàⁿmiā thoa, chûnchiúⁿ só͘ chōsêng ê chó͘la̍t ē hō͘ chûn piàn bô khin, góa kiámchhái tio̍h ài pàng chin tn̂g ê hîsòaⁿ, tìsú hō͘ i cháu khì. Chûn nā khah khin, ē iântiông goán sianghong ê thòngkhó͘, m̄ koh tùi góa lâi kóng khah anchoân, inūi i ê soktō͘ chin kín, m̄ koh iáubōe oânchoân hoathui. M̄ koán ánchóaⁿ, góa tio̍h ài lâi thâi hit bóe poehî hó͘, chiah bē pháiⁿ khì, mā àichia̍h chi̍tkóa, lâi pó͘chhiong théla̍t.

Chitmá góa beh koh hioh chi̍t tiámcheng, kámkak i ióngchòng koh úntēng liáuāu, góa chiah khì chûnbóe thâi hî, koh sūnsòa chò chhut koattēng. Tī kâng chitê sîkan, góa ēsái chùì i ê kítōng, khòaⁿ i sī m̄ sī ū siáⁿmi̍h piànhòa? pa̍k chûnchiúⁿ sī hó kètì; m̄ koh, taⁿ iáusī anchoân tē it. I iáu sī chin liáuputkhí ê hî, góa khòaⁿ tio̍h tiò kau tī i ê chhùi kak, i ê chhùi ha̍p ânân. Tiòkau êlêngtī bô sǹg siáⁿ, iaugō êlêngtī, íki̍p tùihù i bô liáukái ê tùichhiú, chiah sī thiⁿ tōa ê būntê. Hiohkhùn lah, lāulâng ah, hō͘ i khì thoabôa, ti̍tkàu lí tio̍h koh chhutchhiú ê sî. I siongsìn i ū hiohkhùn nn̄g tiámcheng; goe̍hniû ài khah òaⁿ chiah ē chhutlâi, só͘í i bô hoattō͘ kó͘kè sîkan. I si̍tchāi mā bô chinchiàⁿ hiohkhùn, chísī khah pàng khinsang niāniā. I ê kengkahthâu iáusī teh sêngtam hî ê giú la̍t, m̄ koh, i kā tò chhiú khòa tī chûnthâu ê chûn kîⁿ, kā tùihù hî ê giú la̍t ê jīmbū chiāmchiām kau hō͘ sió chûn púnsin.

I siūⁿ, nā ēsái kā hîsòaⁿ pa̍k leh, tāichì to̍h chin kántan. M̄ koh, i nā siókhóa chhoah.Leh, to̍h ē kā hîsòaⁿ giú tn̄g; góa tio̍h ài ēng sengkhu lâi kiámkhin hîsòaⁿ ê giú la̍t, koh sûisî chún pī'iōng siang chhiú pàng hîsòaⁿ.

I tōa siaⁿ kóng,"M̄ koh, lāulâng ah, lí lóng iáu bô khùn; íkeng kòeliáu pòaⁿ kang koh chi̍t mê, taⁿ koh chi̍t kang ā, lí lóng iáu bô khùn. Lí ài siathoat tī i anchēng koh úntēng ê sî sió khùn chi̍tē; lí nā bôkhùn, lí ê thâukhak to̍h bē chhengchhéⁿ."


天暗à；tī九月，日一落海，天to̍h隨暗。伊theⁿ tī船頭àu舊ê柴枋頂，盡量歇睏。第一批星辰已經出來à，伊m̄ bat hit粒Rigel星（譯註：Rigel，獵戶座β，tī獵戶星座ê正pêng下角，ia̍h to̍h是獵戶ê倒腳目，是一粒大型白色ê星。它是全天第七光ê星）ê名，m̄ koh，看tio̍h它，伊to̍h知影所有ê星liâmpiⁿ lóng beh出來à，伊teh beh有遠遠ê朋友來做伴ā。

伊大聲講：「Chit尾魚mā是我ê朋友。我m̄ bat聽過á是看過chit款魚，m̄ koh，我tio̍h ài thâi牠；佳哉咱m̄免去thâi天星。」

伊想：想看māi leh，若是人ta̍k工tio̍h ài去thâi月娘，ē án怎leh？月娘ē逃走去。M̄ koh，想看māi leh，若是人ta̍k工tio̍h ài去thâi日頭，koh ē án怎leh？伊想：佳哉咱生做真好運。

了後，伊可憐hit尾大魚無物thang食，m̄ koh伊beh thâi牠ê決心並無因為替牠傷心soah來改變。伊想：牠ētàng飼gōa chē人leh？M̄ koh，in kám有值得食牠？無，當然是無。Tùi牠ê行為kah牠ê尊貴來看，無人值得食牠。

伊想：我無了解chiahê tāichì。總是，佳哉咱m̄免試beh去thâi日頭，á是月娘，á是星辰；人靠海為生，thâi咱真正ê兄弟to̍h真有夠à。 伊想：Taⁿ，我ài考慮增加阻力ê問題；he有好處，mā有風險。牠若拚命拖，船槳所造成的阻力ē hō͘ 船變無輕，我kiámchhái tio̍h ài放真長ê魚線，致使hō͘ 牠走去。船若khah輕，ē延長阮雙方ê痛苦，m̄ koh對我來講khah安全，因為牠ê速度真緊，m̄ koh iáu未完全發揮。M̄管án怎，我tio̍h ài來thâi hit尾飛魚虎，chiah bē pháiⁿ去，mā ài食一kóa，來補充體力。

Chitmá我beh koh歇一點鐘，感覺牠勇壯koh穩定了後，我chiah去船尾thâi魚，koh順續做出決定。Tī仝chitê時間，我ēsái注意牠ê舉動，看牠是m̄是有啥物變化？縛船槳是好計智；m̄ koh，taⁿ iáu是安全第一。牠iáu是真了不起ê魚，我看tio̍h釣鉤tī牠ê嘴角，牠ê嘴合ânân。釣鉤êlêngtī無算啥，iau餓êlêngtī，以及對付牠無了解ê對手，chiah是天大ê問題。歇睏lah，老人ah，hō͘ 牠去拖磨，直到你tio̍h koh出手ê時。 伊相信伊有歇睏兩點鐘；月娘ài khah òaⁿ chiah ē出來，所以伊無法度估計時間。伊實在mā無真正歇睏，只是khah放輕鬆niāniā。伊ê肩胛頭iáu是teh承擔魚ê giú力，m̄ koh，伊kā倒手khòa tī船頭ê船墘，kā對付魚ê giú力ê任務漸漸交hō͘ 小船本身。

伊想：若ēsái kā魚線縛leh，tāichì to̍h真簡單。M̄ koh，牠若小khóa chhoah.leh，to̍h ē kā魚線giú斷；我tio̍h ài用身軀來減輕魚線ê giú力，koh隨時準備用雙手放魚線。

伊大聲講：「M̄ koh，老人ah，你lóng iáu無睏；已經過了半工koh一暝，taⁿ koh一工ā，你lóng iáu無睏。你ài設法tī牠安靜koh穩定ê時小睏一下；你若無睏，你ê頭殼to̍h bē清醒。」