《Kahui ê Tâi-bûn Phû-tô-hn̂g》

 | | | 轉寄

轉去母校 ê 台語演講 創作日期:2020/07/05

作者 Ko Ka-hui 2022.09.14

Góa jîn-seng tiong ū chi̍t ê chin tiōng-iàu ê bo̍k-phiau, tō-sī tī 30 hòe chìn-chêng ē-táng tńg-khì tāi-ha̍k ê bú-hāu hun-hióng, pān chi̍t tiûⁿ Tâi-gí ián-káng hō͘ ha̍k-tē、ha̍k-mōe thiaⁿ. Jû-kin, góa tī téng kò goe̍h oân-sêng chit kiāⁿ tāi-chì, sim-lāi chiok hoaⁿ-hí chiok boán-chiok--ê! Tō tī téng kò goe̍h ê 10 hō hit kang, góa e-chái-á siōng kok-hāu ê khò kàu 11 tiám gōa, tō kín tńg-khì chia̍h-pn̄g, hêng-lí khóaⁿ-khóaⁿ--leh, beh chē kheh-ūn khì Si̍t-chiān tāi-ha̍k lāi-bûn hāu-khu ê kàu-sek chò chún-pī, ē kì--eh kàu ha̍k-hāu ê sî-kan iáu-bōe 2 tiám.
Siūⁿ kóng thê-chá kàu, chò chún-pī sī hó-tāi, ián-káng sī 3 tiám chiah khai-sí. Sui-bóng góa chìn-chêng í-keng ū pān kòe 3 tiûⁿ Tâi-bûn hun-hióng hōe--ah, m̄-koh kóng si̍t-chāi ōe, mā-sī ke kiám-á ē kín-tiuⁿ. Beh khai-sí ê chìn-chêng, tī tāi-ha̍k kà góa ê só͘-ha̍k lāu-su koh ū lâi chhōe--góa, si̍t-chāi chin thiòng! Ián-káng chi̍t khai-sí góa sió-khóa-á siāu-kài góa ka-tī liáu, tō khai-sí siāu-kài góa ê kàu-ha̍k kap Tâi-bûn ê hun-hióng. Siāng tiōng-iàu ê sī Tâi-gí bûn chit ê pō͘-hūn, siàu-liân-lâng khah bô liáu-kái.
Só͘-pái góa hun-hióng”Goa̍t-lâm ché-ché hō͘ góa ê khé-hoat ”、”Siàu-liân Tâi-gí lāu-su ê sim-siaⁿ”，koh ū 2 phiⁿ góa siá ê té-phiⁿ siáu-soat:”A-liân sit-chong kì” kap ”Seⁿ-jîn ê seⁿ-sí chin loân”. In-ūi sî-kan iú-hān, kò͘-sū bô-hoat-tō͘ choân-pō͘ pàng hō͘--liáu, tō kéng siōng cheng-chhái ê pō͘-hūn lâi pàng.
Góa koh kā in kóng, ài chim-chiok thiaⁿ, ē mn̄g būn-tê sàng lé-mi̍h chhut--khì. Thiaⁿ liáu góa tō khai-sí mn̄g būn-tê, m̄-koh ta̍k-ê chiok pì-sù, góa tō iōng tiám--ê, ū jīn-chin thiaⁿ--ê, seng iu-sian kiò. Góa tō kóng chīn-liōng iōng Tâi-gí kóng, án-ne chiah ē chìn-pō͘ o͘! In the̍h-tio̍h lé-mi̍h ê sî chin-chiàⁿ ū kàu hoaⁿ-hí--neh! Góa sàng kā chi̍t ê Tâi-gí ma-ma bé ê tah-chóa, tah-chóa siá”Tùi góa kóng Tâi-gí”, koh ū góa kū-nî 11 goe̍h hūn ê sè-tiuⁿ hái-pò, iáu-koh ū Tâi-bûn Bóng-pò.
Góa kā in kóng Tâi-gí ū nn̄g chióng jī, chi̍t chióng sī Hàn-jī, chi̍t chióng sī Lô-má-jī. Koh ū kóng-tio̍h Lô-má-jī ê tiōng-iàu-sèng. Góa tō kóng:”Chò chi̍t ê Hôa-gí lāu-su bōe-hiáuㄅ、ㄆ、ㄇ, kám ē-tàng chò Hôa-gí ê lāu-su?” He sī bô khó-lêng ê tāi-chì lah! Só͘-pái chò chi̍t ê Tâi-gí lāu-su, it-tēng ài ē-hiàng Lô-má-jī, jî-chiáⁿ í-āu nā-sī beh o̍h kî-tha kok-ka ê gí-giân, ē chin-kín tō ē-hiáu o͘!
Kiông-tiāu Tâi-gí Lô-má-jī ê tiōng-iàu-sèng. Ē-kì--tit teh ián-káng ê kòe-têng tiong, góa ū mn̄g kóng lín kám-kak ē-hiáu Tâi-gí kám-ū tiōng-iàu? In chiok chē lâng gia̍h-chhiú. Góa koh mn̄g:”Lín kám-kak ài kà lán āu chi̍t tāi Tâi-gí kám-ū chin iàu-kín?” In koh jú chē lâng jīn-tông. Ǹg-bāng góa iā-chí chhut-khì, chia ê siàu-liân-lâng ē-táng thé-hōe góa ê iōng-sim.
Góa mā ū kóng Tâi-gí jīn-chèng ê soat-bêng hō͘ in thiaⁿ, ǹg-bāng koh khah chē siàu-liân-lâng ke lâi khó. In-ūi Tâi-gí tâi tī ku-nî 7--goe̍h khí-kó͘, kok-kagí-giân hoat-tián hoat thong-kòe, bó-gí siū-tio̍h pó-chiong, bī-lâi bó-gí ê khang-khòe ē jú lâi jú- chē, mā kó͘-lē Kheh-ka kap goân-chū-bîn ê pêng-iú ē-sái kóng ka-tī ê bó-gí.
Ián-káng ê siōng-bóe góa iōng khin-sang chhù-bī ê hong-sek kiat-sok, góa chhiùⁿ 2 tiâu góa ùi Hôa-gí koa kái-pian chò Tâi-gí koa hō͘ ta̍k-ê thiaⁿ, chò chi̍t ê siu-bóe. Kám-siā chú-pān tan-ūi ê iōng-sim, hō͘ góa ū ki-hoe khiā tī ha̍k-hāu ê tâi-á-téng kóng bó-gí hō͘ ta̍k-ke jīn-bat. Mā kám-siā chia ê ha̍k-tē、ha-mōe, to-siā、ló͘-la̍t!